Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) triệu tập cuộc họp với các thành viên của Ủy ban Khẩn cấp vào lúc 12h ngày 23/6 tại Geneva (giờ địa phương), để đánh giá xem đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ có phải là tình trạng khẩn cấp y tế công cộng quốc tế (PHEIC) hay không, theo Forbes.
Đây được coi là một động thái đáng chú ý của WHO sau khi cơ quan này bị chỉ trích rộng rãi về cách xử lý giai đoạn đầu của dịch bệnh COVID-19.
PHEIC là mức cảnh báo cao nhất của WHO theo luật pháp quốc tế và được Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus tuyên bố theo lời khuyên của một ủy ban chuyên gia. Mục đích là để nâng cao nhận thức của cộng đồng và đưa ra cảnh báo cho chính phủ thực hiện các bước để ngăn chặn sự bùng phát, cũng như cung cấp hướng dẫn về những biện pháp mà họ nên thực hiện.
Khi quyết định xem đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ có được coi là PHEIC hay không, WHO và Ủy ban Khẩn cấp sẽ đánh giá nó dựa trên 3 tiêu chí: dịch bệnh nghiêm trọng, đột ngột, bất thường hoặc bất ngờ, có khả năng lây lan ra toàn cầu và yêu cầu cách xử lý được phối hợp giữa các nước.
Forbes dẫn đánh giá của các chuyên gia cho biết, họ tin rằng đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ rất có thể đáp ứng cả 3 tiêu chí.
Tại cuộc họp của WHO với Uỷ ban khẩn cấp, Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus đưa ra cảnh báo, nhân loại cần nhìn nhận sự "thiếu hiểu biết" về căn bệnh, theo trích dẫn trên website của Liên Hiệp Quốc.
"Sự lây truyền từ người đang diễn ra và có thể bị đánh giá thấp. Tại Nigeria, tỉ lệ phụ nữ bị ảnh hưởng cao hơn nhiều so với những nơi khác, và điều quan trọng là phải hiểu rõ hơn về cách dịch bệnh lây lan ở đó", ông Tedros nhấn mạnh và cho biết gần 1.500 trường hợp nghi mắc đậu mùa khỉ với 70 ca tử vong đã được báo cáo ở Trung Phi nhưng rất ít trường hợp được xác nhận (vì năng lực xét nghiệm ở châu Phi rất hạn chế).
Cảnh báo thứ hai, người đứng đầu WHO nói: "Đôi khi tôi thấy hậu quả của việc các quốc gia không minh bạch, không chia sẻ thông tin", đồng thời kêu gọi tăng cường tìm kiếm ca bệnh, truy vết, giải trình tự gien virus.... và thực hiện các biện pháp kiểm dịch khác, cũng như chia sẻ thông tin để cùng nhau cứu sống người bệnh.
Cảnh báo thứ ba, Tiến sĩ Tedros cho rằng nhân viên y tế đang chịu rủi ro và bệnh có thể bị nhiễm bệnh nếu không được trang bị phương tiện phòng hộ cá nhân phù hợp.
Trước đó, các chuyên gia từ WHO và các cơ quan y tế hàng đầu đã cho biết đậu mùa khỉ có thể lây truyền từ người sang người chủ yếu qua tiếp xúc da kề da, qua dịch tiết hay dịch từ bóng nước của bệnh nhân và lây yếu qua đường hô hấp. Vì vậy, tuy nguy cơ chung cho cộng đồng là thấp nhưng nguy cơ đối với những người chăm sóc y tế trực tiếp cho bệnh nhân là hiện hữu. Một số quốc gia đã triển khai tiêm phòng vaccine đậu mùa (ngừa cả đậu mùa khỉ) cho một số nhân viên y tế.
Cảnh báo thứ tư, Tiến sĩ Tedros cho rằng cần giải quyết sự kỳ thị, phân biệt đối xử và các thông tin sai lệch, một cách nhanh chóng và dứt khoát.
"Chúng ta cần hợp tác với tư cách là một cộng đồng quốc tế để tạo ra dữ liệu lâm sàng và hiệu quả lâm sàng cần thiết về vaccine và phương pháp điều trị để chống lại bệnh đậu mùa khỉ, đồng thời đảm bảo việc phân phối nó một cách công bằng", tổng giám đốc WHO nhấn mạnh.
Bích Thảo(Theo Forbes)
