(ĐSPL) - Hãng tin Mỹ UPI ngày 14/5 có bài phân tích của Jeff Moore về hành động của Trung Quốc đưa giàn khoan Haiyang Shiyou 981 vào vùng biển của Việt Nam.
 |
Biểu tình ở Philippines phản đối Trung Quốc hạ đặt giàn khoan Haiyang Shiyou 981 trái phép trong vùng biển của Việt Nam. |
Trong bài viết “Kịch bản chiếu tướng nguy hiểm đang diễn ra ở Biển Đông”, tác giả Jeff Moore viết việc Trung Quốc triển khai giàn khoan biển nước sâu Hải Dương-981 (Haiyang Shiyou 981) ở vùng biển Việt Nam vào đầu tháng 5/2014 là một sự leo thang nguy hiểm trong lúc tình hình Biển Đông đang căng thẳng. Khả năng va chạm hàng hải giữa Trung Quốc và Việt Nam không còn chỉ ở mức có thể xẩy ra nữa.
Bắc Kinh khẳng định rằng trên cơ sở nghiên cứu lịch sử, Biển Đông và tất cả các nguồn tài nguyên trong đó thuộc về Trung Quốc. Gần đây, Bắc Kinh lớn tiếng đưa ra các đòi hỏi lãnh thổ dựa trên bản đồ “đường 9 đoạn” và Trung Quốc đã triển khai tàu đánh cá, tàu cảnh sát biển và tàu hải quân để khẳng định yêu sách này.
Việt Nam và Philippines đã phản đối mạnh mẽ các hành động ngang ngược ở Biển Đông của Trung Quốc - còn Indonesia, Brunei và Malaysia thì cũng có phản ứng tương tự, tuy có kín đáo hơn.
Phía Trung Quốc biết rõ việc triển khai giàn khoan dầu Hải Dương-981 có thể làm cho Việt Nam tức giận. Do vậy, họ điều khoảng 80 tàu đi bảo vệ.
Trung Quốc lo ngại Việt Nam đang mạnh lên. Kinh tế Việt Nam phát triển. Việt Nam đang hiện đại hóa quân đội và hải quân để bảo vệ Biển Đông – nơi đóng vai trò trung tâm đối với ngành hàng hải, ngư dân và lĩnh vực năng lượng của Việt Nam. Theo quan điểm của Bắc Kinh, làm giảm sức mạnh đang chớm nở của Việt Nam là trò chơi thông minh.
Vậy tình hình ở Biển Đông sẽ đi tới đâu?
Theo tác giả Jeff Moore, xem ra tình hình sẽ căng thẳng hơn. Không bên nào chịu lùi bước. Vả lại, Trung Quốc đang có những động thái tương tự trong đòi hỏi chủ quyền biển đảo với Nhật Bản. Trừ khi những cái đầu trầm tĩnh ở Bắc Kinh thắng thế, những rối loạn này có thể dẫn đến một sai lầm khủng khiếp.
Một nước Việt Nam bị “dồn vào chân tường” sẽ phản ứng dữ dội hơn những gì mà Bắc Kinh lầm tưởng. Các nước ASEAN sẽ buộc phải đoàn kết trước các hành động của Trung Quốc và điều này đi ngược lại các mục tiêu của Bắc Kinh. Nhật Bản sẽ tiến hành tái vũ trang. Còn Mỹ chưa hẳn là quá suy yếu và bị tổn thương đến mức Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương và hải quân Mỹ không còn khả năng hành động.
Tác giả Jeff Moore cho rằng Bắc Kinh dường như bị mù quáng về “sự trỗi dậy Trung Hoa”, về tự hào dân tộc và thành công kinh tế. Do vậy, Trung Quốc đang trên đường tự cô lập mình về mặt quân sự, khi hành động một cách vội vã. Chỉ có các chiến lược gia sáng suốt của Trung Quốc mới có thể giúp làm giảm nhiệt tình hình đang rất nóng bỏng này.
