Vietnamnet dẫn lời PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, Giám đốc Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế), cho biết giới trẻ Việt Nam đã có những nhận thức tốt hơn về tác hại của thuốc lá và thay đổi hành vi, tích cực tham gia hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá.
"Tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong thanh thiếu niên từ 13-15 tuổi giảm từ 2,5% năm 2014 xuống 1,9% năm 2022", ông Khuê cho biết.
Tuy vậy, những năm gần đây, xuất hiện nhiều sản phẩm được gọi là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Tỷ lệ hút thuốc lá điện tử năm 2020 ở cả nam và nữ tăng 18 lần so với năm 2015 (từ 0,2% lên 3,6%). Đặc biệt, xu hướng sử dụng thuốc lá điện tử tập trung cao ở nhóm tuổi 15-24.
Trong khi đó, điều tra tình hình sử dụng thuốc lá trong học sinh năm 2022 cho thấy tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở học sinh độ tuổi 13-15 là 3,5%.
Các sản phẩm như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng hay shisa hiện nay chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại thị trường trong nước, tuy nhiên việc mua bán, quảng cáo đang diễn ra phổ biến, đặc biệt trên môi trường mạng Internet.
Các sản phẩm này được thiết kế đa đạng với nhiều kiểu dáng và nhiều hương vị rất hấp dẫn với giới trẻ. Điều này dẫn đến việc sử dụng thuốc lá điện tử đang có xu hướng gia tăng nhanh tại nước ta, đặc biệt trong lứa tuổi học sinh.
7 tác hại đối với sức khỏe khi sử dụng thuốc lá điện tử
Ảnh hưởng tới khả năng sinh sản
Thuốc lá điện tử có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và khả năng mang thai. Điều này là do thuốc lá điện tử sử dụng hương vị có thể chứa các hóa chất có hại như diethylene glycol và nitrosamine, cả hai đều được ghi nhận là có tác động gây hại đến khả năng sinh sản.
Đau lưng
Nếu sử dụng thuốc lá điện tử và cảm thấy đau thắt lưng, điều này có thể là do thuốc lá điện tử. Nicotine được sử dụng trong thuốc lá điện tử có thể khiến mạch máu của chúng ta trở nên hẹp hơn. Điều này trở thành một vấn đề đối với lưng vì các đĩa đệm ở lưng dưới không nhận đủ lượng máu được cung cấp, có thể dẫn đến thoái hóa đĩa đệm và các vấn đề về lưng.
Mụn trứng cá
Mặc dù vaping có thể không gây hại như thuốc lá, nhưng vẫn chứa đầy hóa chất. Những hóa chất này sẽ khiến da bạn bị khô, xỉn màu và mất nước. Thuốc lá điện tử không chỉ thúc đẩy mụn trứng cá do các độc tố có hại trong nicotine mà còn có thể làm tăng quá trình lão hóa sớm, điều này là do nicotine gây ảnh hưởng đến các chất dinh dưỡng quan trọng cho da.
Chức năng nhận thức bị ảnh hưởng
Thuốc lá điện tử có chứa nicotine gây nghiện cao và có thể làm chậm sự phát triển não bộ ở thanh thiếu niên cũng như ảnh hưởng đến trí nhớ, học tập, sự tập trung, sự chú ý, khả năng kiểm soát bản thân và tâm trạng cũng như làm tăng nguy cơ mắc các chứng nghiện khác sau này trong cuộc sống. Để trẻ em và thanh thiếu niên tiếp xúc với nicotine có thể có tác động lâu dài, gây tổn hại đến sự phát triển của não và dẫn đến nghiện nicotine.
Gây nghiện
Cũng giống như thuốc lá bình thường, thuốc lá điện tử có chứa nicotine và các chất phụ gia. Điều này có nghĩa là ngay cả khi đã chuyển từ thuốc lá sang thuốc lá điện tử, vẫn có nguy cơ gây nghiện. Một nghiên cứu trước đây cũng đã phát hiện ra rằng thuốc lá điện tử có thể có khả năng gây nghiện cao hơn so với thuốc lá hút ở những người trẻ tuổi.
Ảnh hưởng đến tim và phổi
Thuốc lá điện tử là một thiết bị cho phép hít nicotine ở dạng hơi chứ không phải khói - đó là lý do tại sao còn được gọi nó là vaping. Ảnh minh họa
Nicotine có khả năng gây nghiện cao cũng như có hại cho hệ tim mạch, nó có thể làm tăng huyết áp và gây tăng vọt adrenaline, điều này có thể làm tăng khả năng bị đau tim khi nhịp tim tăng lên. Không chỉ vậy, phổi cũng bị ảnh hưởng khi hít phải hơi thuốc như khi hút thuốc lá thông thường, điều này là do số lượng hóa chất nguy hiểm trong thuốc lá điện tử như acetaldehyde và formaldehyde có thể gây ra bệnh phổi.
Đời sống tình dục bị tổn hại
Nicotine có thể làm giảm kích thích tình dục cũng như gây ra các vấn đề rối loạn cương dương vì nó làm cho các mạch máu bị thu hẹp làm giảm lưu lượng máu. Lưu lượng máu bị hạn chế cũng có nghĩa là thiếu nhạy cảm, vì vậy điều này có nghĩa là khó đạt được cực khoái hơn.
Để phòng chống tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử cần kiên quyết không cấp phép sản xuất, kinh doanh và lưu hành các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tại Việt Nam; đưa ra những chính sách phù hợp để quản lý các điểm bán lẻ thuốc lá; cấm buôn bán thuốc lá ngoài cổng trường học…Ngoài ra cần có biện pháp xử phạt nặng đối với nhưng trường hợp vi phạm, theo VTV News.
Thùy Dung(T/h)
