Tết Đoan Ngọ, còn được gọi là Tết Đoan Dương hay Tết diệt sâu bọ, là một phong tục truyền thống lâu đời của người Việt. Vào ngày này, người dân thường chuẩn bị mâm cúng với các lễ vật để dâng lên thần linh, đồng thời đọc bài văn khấn Tết Đoan Ngọ với mong muốn cầu bình an, sức khỏe cho gia đình, mùa màng bội thu và mọi sự thuận lợi trong cuộc sống.
Văn khấn ngày Tết Đoan Ngọ ngoài trời chuẩn nhất, đầy đủ nhất:
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần. Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ, chư vị Hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng Tổ Khảo, Tổ Tỷ).
Tín chủ chúng con là:... Tuổi:.. Ngụ tại:...
Hôm nay là ngày Tết Đoan Ngọ, chúng con sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, hoa đăng, trà quả dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng, chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài thần, cúi xin các ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ…, cúi xin các vị thương xót con cháu chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ tại nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, độ cho chúng con thân cung khang thái, bản mệnh bình an. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng bình an thịnh vượng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Phục duy cẩn cáo!
Mâm lễ cúng Tết Đoan Ngọ cổ truyền thường có: Hương, hoa, vàng mã; Nước, rượu nếp; Các loại quả: Mận, hồng xiêm, dưa hấu, vải, chuối; Nếu có điều kiện gia chủ có chuẩn bị thêm bánh gio (bánh tro) và chè hạt sen thì sẽ khiến mâm cúng càng đầy đặn.
Tùy theo mỗi địa phương lại có những đặc sản, phong tục tập quán khác nhau. Vì vậy mà Lễ vật cúng Tết Đoan mỗi vùng lại có đôi chút khác biệt.
* Lưu ý: Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo và chiêm nghiệm