Để hoàn thành 1kg trà sen người nghệ nhân phải mất từ 1-2 tuần với nhiều quy trình tẩm ướp tỉ mỉ.
Cụ Dần cùng các con cháu tất bật làm trà - Ảnh: Dân Việt |
Tháng 6 khi những búp sen bắt đầu nở rộ cũng là thời điểm những người làm nghề ướp trà sen ở phường Quảng An, Nhật Tân (Tây Hồ, Hà Nội) lại tất bật vào vụ. Dù được ví là “thiên cổ đệ nhất trà” nhưng hiện nay những người gắn bó với nghề ướp trà sen ở Hồ Tây không nhiều.
Theo Dân Việt, cụ Nguyễn Thị Dần (95 tuổi, 33 Tô Ngọc Vân, Hà Nội) hiện là nghệ nhân cao tuổi nhất còn gắn bó với nghề truyền thống. Dù đã ở cái tuổi “xưa nay hiếm” nhưng năm nào cũng vậy, cứ đến mùa sen, cụ lại cùng các con cháu tất bật làm trà.
Lấy gạo sen được xem là công đoạn khó nhất - Ảnh: Dân Việt |
Cụ Dần cho biết, để làm được loại trà sen Tây Hồ thượng hạng mất rất nhiều thời gian, công sức. Muốn có trà ngon, trước hết phải chọn được những bông sen có cánh phớt hồng, vẫn chúm chím nụ và đặc biệt phải được hái trước bình minh vẫn còn đọng sương sớm trong đầm làng Quảng Bá sau đó về tách cánh hoa, lấy hạt gạo bên trong.
Việc lấy gạo sen được xem là công đoạn khó nhất. Theo đó, người làm phải nhanh tay, khéo léo để hạt gạo không nát, bay mất hương thơm.
Bên cạnh cách ướp trè sen truyền thống, bà Dần cho biết hiện còn có cách làm trà sen “xổi”. Cách ướp trà này đơn giản, không tốn công, giá thành lại rẻ tuy nhiên về hương vị không thể thơm ngon bằng cách ướp truyền thống.
Cách làm trà sen "xổi" dễ hơn nhiều so với cách ướp truyền thống - Ảnh: Dân Việt |
Theo đó, người ta cho 1 nắm nhỏ chè vào bên trong bông hoa, sau đó dùng lá sen buộc chặt bên ngoài. Bông sen sau khi ngậm chè sẽ được cắm nước qua một đêm để cho hương sen thấm quyện vào chè.
Để cho ra loại trà hảo hạng, loại trà được chọn làm trà sen cũng phải là chè búp Thái Nguyên cánh nhỏ, thẩm hương vừa độ. Trà sen đạt chất lượng, nước trong xanh, khi uống có vị chát, ngọt và đượm hương sen trong miệng rất đặc trưng.
"Mỗi sáng chúng tôi dậy từ 2h sáng để hái sen rồi mang về nhà thực hiện các công đoạn như: Bóc hoa sen, tách gạo sen, ướp sen….
Để hoàn thành 1 kg trà sen sẽ mất khoảng 2 tuần, hiện nay 1 kg trà gạo sen hảo hạng có giá 7 triệu đồng/kg, loại trà xổi ướp trong bông sen có giá 30.000 đồng/bông khoảng 3-4 triệu đồng/kg", con gái nghệ nhân Dần chia sẻ trên Tri thức trẻ.
Tuy giá cao nhưng do cách làm thủ công, tốn nhiều thời gian nên số lượng trà làm ra không nhiều, hầu hết chỉ đủ cung cấp cho người quen. Trung bình, mỗi mùa sen cơ sở sản xuất trà của cụ Nguyễn Thị Dần đưa ra thị trường khoảng 20kg trà ướp truyền thống và gần 2 tạ trà ướp xổi.
Cách uống trà sen cũng đòi hỏi sự tỉ mỉ - Ảnh: Dân Việt |
Không chỉ cầu kỳ trong cách chế biến mà cách uống trà sen cũng đòi hỏi sự tỉ mỉ, công phu. Cụ thể, nước pha trà phải vừa đủ sôi, hơi tăm tăm, chén uống cũng phải là loại ấm sứ hoặc ấm tử sa. Uống trà sen phải để cho tâm hồn thư giãn, nhâm nhi từng ngụm để cảm nhận được vị ngon trong từng giọt trà.
Quỳnh Chi(T/h)
