“Thầy giáo” Sầm Đức Xương và những lớp học trong trại giam

Rờ? khỏ? mảnh đất Hà G?ang nh?ều duyên nợ, chúng tô? lạ? t?ếp tục cuộc hành trình không mệt mỏ?. Đ?ểm đến lần này là Trạ? g?am Quyết T?ến (Tổng cục VIII, bộ Công an), nơ? Sầm Đức Xương đang thụ án. Cũng như chúng tô?, chắc rất nh?ều ngườ? quan tâm sẽ tự hỏ?, g?ờ đây, trong trạ? g?am, Sầm Đức Xương đang như thế nào?

Tô? muốn sớm trở về, bù đắp cho vợ con   

Cứ ngỡ kh? gặp Sầm Đức Xương, “thầy g?áo” này sẽ kín t?ếng và e dè kh? t?ếp xúc vớ? nhà báo. Nhưng không, sau kh? được các cán bộ quản lý trạ? g?am tạo đ?ều k?ện t?ếp xúc vớ? Sầm Đức Xương, chúng tô? đã không khỏ? ngạc nh?ên. Hình như sau hơn một năm, lao động cả? tạo, “thầy” Xương tỏ ra bình tĩnh hơn. Thậm chí còn tỏ ra bình thản. Buổ? sáng hôm ấy, kh? nghe quản g?áo gọ? có nhà báo đến gặp, Sầm Đức Xương gác lạ? v?ệc chăm cây, nhổ cỏ để t?ếp chúng tô?.

Gặp chúng tô?, Sầm Đức Xương chủ động đưa tay ra bắt và nở một nụ cườ? thân th?ện. Câu đầu t?ên, cựu h?ệu trưởng này ch?a sẻ: “Tô? bây g?ờ an phận rồ? nhà báo ạ! Cố gắng phấn đấu, cả? tạo cho thật tốt để trở về bù đắp cho vợ con. Quan đ?ểm của tô? là cứ cở? mở, thân th?ện vớ? mọ? ngườ? cho cuộc sống dễ chịu hơn”. Và thật bất ngờ, Sầm Đức Xương chủ động “phỏng vấn ngược” chúng tô?: “Vậy nhà báo muốn hỏ? tô? đ?ều gì?”

Nó? rồ?, Sầm Đức Xương từ tốn kéo ghế ngồ? phía đố? d?ện vớ? chúng tô?. Bất g?ác chúng tô? l?ên tưởng kh? ông Xương còn là một h?ệu trưởng, chắc cũng không ít lần “oa? vệ” trong những mố? quan hệ và những cá? bắt tay đầy “uy lực”. Quả là, đờ? ngườ?, không b?ết đâu mà lần.

“Thầy g?áo” Xương kể: “Cuố? năm 2011, tô? được chuyển đến thụ án tạ? trạ? g?am Quyết T?ến. Thờ? g?an đầu, tô? được phân công vào tổ làm mây tre đan cùng các phạm nhân khác. Nhưng do tự thấy sức khỏe không được tốt như mắt mờ, tay run, không phù hợp vớ? những công v?ệc cần đò? hỏ? phả? có sự tỉ mẩn, khéo léo, nên tô? đề xuất x?n chuyển công v?ệc khác. Sau kh? xem xét nguyện vọng và cũng xét thấy lớp học xóa mù chữ dành cho phạm nhân ở phân trạ? số 2 trạ? g?am Quyết T?ến đang cần một ngườ? đứng lớp, nên Ban G?ám thị trạ? đồng ý để tô? làm thầy g?áo của lớp học đặc b?ệt đó”.

Được b?ết, ở trong trạ?, mỗ? khóa học xóa mù chữ chỉ học đến hết chương trình lớp 3 thô?, sau đó lạ? tổ chức một khóa xóa mù chữ cho các phạm nhân mớ?. Và từ đó, ngoà? v?ệc chăm cây, nhổ cỏ, Xương còn có một v?ệc mớ? là dạy chữ cho những lớp học trong trạ? g?am.

Đ?ều ít b?ết về những chuyến thăm

Cũng ít a? b?ết rằng, kh? Sầm Đức Xương rơ? vào vòng lao lý, bị b?ết bao đ?ều t?ếng và ngườ? đờ? lên án, vẫn có những ngườ? âm thầm nhớ đến “thầy” Xương, ở góc khuất của một con ngườ? khác của “thầy”. Bở? ở đờ?, chẳng a? toàn ác hay toàn th?ện.

Những ngườ? đó chính là những đồng ngh?ệp từng một thờ? gọ? “thầy” Xương là “sếp”. Họ th? thoảng vẫn vào trạ? g?am thăm “sếp” cũ. Xem ra “luật đờ?” vẫn còn khe ánh sáng cho Sầm Đức Xương, đ? qua những tháng ngày phả? trả g?á cho tộ? lỗ? đã gây ra, để chờ ngày về nẻo th?ện.

Sầm Đức Xương tâm sự: “Tô? vốn bị huyết áp thấp, cộng thêm bệnh t?ểu đường đã lâu nên sức khỏe trước đây luôn có vấn đề. Mỗ? lần tụt đường huyết, chân tay lạ? run lẩy bẩy, t?m đập nhanh, những lúc đó tô? phả? cho một thìa đường vào m?ệng là khỏ?. Cứ tụt huyết áp, hoa mày chóng mặt, tô? ngậm và? v?ên kẹo là ổn.

G?ờ, tâm lý cũng ổn định hơn, lạ? có thêm n?ềm vu? được đứng trên bục g?ảng nên sức khỏe của tô? cũng khá hơn trước, tô? ăn ngủ đ?ều độ hơn. Buổ? ch?ều, hết g?ờ lao động hoặc những lúc có thờ? g?an rảnh rỗ?, tô? thường đ? bộ vận động nhẹ nhàng trong khu g?am g?ữ, cũng có kh? là tập Yoga thì mắt cũng đỡ kém hơn. Đồng ngh?ệp trước đây của tô? ở trường THPT V?ệt Lâm có lần vào trạ? thăm tô? cũng khen da dẻ dạo này hồng hào, cơ thể hoạt bát nhanh nhẹn hơn nh?ều so vớ? ngày ra tòa xét xử…”.

Cảm động kh? thấy “trò” v?ết được thư gử? về g?a đình

Trò chuyện vớ? chúng tô?, Sầm Đức Xương cho b?ết, bình thường mỗ? tuần đứng lớp g?ảng bà? cho các bạn tù 2 buổ? vào thứ Bảy, Chủ nhật, còn các ngày khác trong tuần thì đ? làm vệ s?nh, chăm cây, nhổ cỏ, hoặc dành thờ? g?an soạn g?áo án.

 Khóa học xóa mù chữ vừa kết thúc của Sầm Đức Xương lúc đầu có khoảng hơn 40 phạm nhân theo học, nhưng sau đó do có một số ngườ? có thành tích cả? tạo tốt, được g?ảm án ra tù trước thờ? hạn, vì thế cuố? cùng có khoảng 27 phạm nhân ở phân khu 3  tốt ngh?ệp khóa học này.

 “Trò” của “thầy g?áo” Xương trong trạ? g?am có đủ các thành phần vớ? đủ các loạ? tộ? danh khác nhau, có ngườ? kém Xương tớ? gần 30 tuổ?, có ngườ? lạ? hơn “thầy” mườ? mấy tuổ?.

Sầm Đức Xương kể rằng, trong số những bạn tù theo học khóa xóa mù chữ, chủ yếu là ngườ? dân tộc th?ểu số sống ở vùng sâu vùng xa, hẻo lánh. Bên cạnh đó cũng có nh?ều trường hợp là ngườ? dân tộc K?nh, quê ở Hòa Bình, Vĩnh Phúc, Hà Nộ? nhưng do đ?ều k?ện hoàn cảnh khó khăn, trước kh? vào đây chưa từng được cắp sách đến trường.

“Những ngườ? tham g?a lớp học đặc b?ệt này vì tuổ? tác khác nhau, lạ? có ngườ? còn chưa h?ểu nh?ều t?ếng phổ thông nên v?ệc dạy học cho họ đò? hỏ? phả? k?ên trì, vừa dạy vừa động v?ên, khuyến khích họ. Dẫu sao v?ệc t?ếp thu k?ến thức của những ngườ? lớn tuổ? rồ? sẽ không nhanh nhạy như các em học s?nh của mình trước đây.

Có ngườ? rất chăm chỉ học hành nhưng phả? mất một thờ? g?an khá lâu vẫn cứ v?ết ngược con số 3, hay lạ? có ngườ? quay ngang số 8. Tuy nh?ên, nhìn chung những học s?nh trong lớp học đặc b?ệt này đều rất chịu khó ôn luyện, chịu khó lắng nghe tô? g?ảng bà?. Sau một năm học, nh?ều phạm nhân đã b?ết đọc, b?ết v?ết và làm các phép tính đơn g?ản.

 Nh?ều ngườ? còn v?ết thư về cho g?a đình, được g?a đình v?ết thư gử? lạ? động v?ên kh?ến họ vu? lắm, càng cố gắng học hành chăm chỉ hơn. Thấy được sự t?ến bộ của các bạn tù trong lớp học, tô? vu? lắm. Tô? cảm thấy đó là phần thưởng rất lớn dành cho mình. Bở? những cố gắng của mình đã có thành quả” - Sau một hồ? trút bầu tâm sự, Sầm Đức Xương nở nụ cườ? mãn nguyện.

H?ện tạ?, “thầy g?áo” Xương đang sửa soạn g?áo án để chuẩn bị cho một khóa học mớ? và khoe rằng: “Tô? nghe quản g?áo nó? đang thống kê lạ? những trường hợp phạm nhân không b?ết chữ ở phân trạ? số 3, để tạo đ?ều k?ện cho họ theo học khóa xóa mù chữ.

Thấy bảo, khóa sắp tớ? tô? chuẩn bị dạy có khoảng hơn ba chục phạm nhân. Nhà báo b?ết không, ở phân trạ? nào của trạ? g?am Quyết T?ến cũng có lớp học xóa mù chữ đấy. Các cán bộ chọn những ngườ? trước đây từng làm g?áo v?ên và có k?nh ngh?ệm đứng lớp lâu năm để g?ảng bà?. Chúng tô? được các cán bộ của trạ? động v?ên t?nh thần nh?ều lắm, có những lúc tâm sự vớ? họ tô? cứ có cảm g?ác như đang nó? chuyện cùng vớ? ngườ? thân của mình…”.

Và thật bất ngờ, sau kh? nó? về những lớp học trong trạ? g?am mà Sầm Đức Xương làm g?áo v?ên, bất g?ác chúng tô? thấy Xương đưa ánh mắt nhìn xa xăm. Ha? bàn tay đan vào nhau, Xương nhắc đến các “học trò” của mình và cả những đứa con của Xương. Chúng tô? cũng thật sự bất ngờ vớ? những đ?ều Xương nó?. Dường như kh? được lắng nghe, những tâm tư sẽ dần bộc lộ…

Nhóm phóng v?ên