Võ Tắc Thiên (Công nguyên 624 - 705), tên gốc là Võ Chiếu, xuất thân từ huyện Văn Thủy, Bính Châu (nằm phía đông của huyện Văn Thủy, Sơn Tây), bà sinh ra tại Trường An (nay là Tây An, tỉnh Thiểm Tây). Võ Tắc Thiên là người nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc với danh hiệu là "nữ hoàng đế" duy nhất.
Võ Tắc Thiên là con thứ hai của Võ Sỹ Hoạch - một chiến binh của triều đại Đường Tấn, và mẹ là Dương Thị. Khi mới 14 tuổi, bà gia nhập hậu cung với tư cách là một nô tài của Hoàng đế Thái Tông nhà Đường, và được phong tước hiệu "Võ Mị". Khi Hoàng đế Cao Tông nhà Đường lên ngôi, bà được biết đến dưới tên gọi Chiêu Nghi và sau đó thăng lên vị trí hoàng hậu (655 - 683). Từ ngày 27/12/683 đến ngày 16/10/690, trong thời kỳ trị vì của Hoàng đế Lý Hiển và sau này là Hoàng đế Lý Đán, bà trở thành Hoàng đế Võ Chu (từ ngày 16/10/690 đến ngày 22/2/705).
Sau khi thoái vị vào năm 705, bà trở thành nữ hoàng đế duy nhất trong lịch sử Trung Quốc. Vương triều Võ Chu chấm dứt, nhà Đường được khôi phục và các quan thần khôi phục quyền lực ở phía đông của đất nước. Bà qua đời vào ngày 26/11 năm Thẩm Long đầu tiên (16/12/705) tại Cung Thượng Dương khi 82 tuổi, sau đó bà được chôn cất chung với Hoàng đế Cao Tông tại Càn Lăng, ngôi mộ không có bia tự.
Bên cạnh việc có quyền uy, Võ Tắc Thiên cũng gây dấu ấn trong lịch sử khi là người phụ nữ có tình trường "dày dặc". Theo đó, Võ Tắc Thiên không ngần ngại noi gương các nam hoàng đế, thu nạp nhiều nam sủng.
Nam sủng đầu tiên: Hành động sai lầm
Người chồng đầu tiên của Võ Tắc Thiên là Đường Thái Tông Lý Thế Dân. Khi chồng bệnh nặng, bà bèn liếc mắt đưa tình với Lý Trị và sau này trở thành hoàng hậu thứ hai của Lý Trị - hoàng đế thứ ba triều Đường.
Lý Trị qua đời, hai con trai lần lượt lên ngôi, Võ Tắc Thiên trở thành hoàng thái hậu. Cuối cùng, hai con chết, bà đăng cơ hoàng đế, bắt đầu thu nạp hậu cung.
Nam sủng đầu tiên là hòa thượng Tiết Hoài Nghĩa. Võ Hoài Nghĩa tên thật là Phùng Tiểu Bảo, kiếm sống nhờ bán được liệu trong thành Lạc Dương. Nhờ ngoại hình và tài ăn nói liền lọt vào mắt của thị nữ Thiên Kim công chúa.
Khi đó, Thiên Kim công chúa chính là người thứ 18 trong số 19 con gái của Đường Cao Tổ Lý Uyên, cô của Lý Trị. Võ Tắc Thiên lên ngôi bèn diệt trừ các phe phái. Để bảo mệnh, Thiên Kim công chúa nhận Võ Tắc Thiên làm mẫu hậu.
Thị nữ lén lút đưa Phùng Tiểu Bảo vào phủ để hẹn hò. Tuy nhiên, không may bị phát hiện bởi Thiên Kim công chúa. Trong khi đó, Thiên Kim công chúa muốn lấy lòng Võ Tắc Thiên, bèn cho Phùng Tiểu Bảo tắm rửa sạch sẽ, dâng cho hoàng đế. Võ Tắc Thiên vừa nhìn thấy Phùng Tiểu Bảo thân thể tráng kiện, vẻ ngoài khôi ngô, bèn ưa thích không thôi.
Để tránh đàm tiếu, bà đổi tên cho Phùng Tiểu Bảo thành Tiết Hoài Nghĩa, phong làm hòa thượng để lấy cớ triệu vào cung đàm đạo Phật pháp, đồng thời lệnh cho phò mã của Thái Bình công chúa nhận làm nghĩa phụ.
Tuy nhiên, số lượng nam sủng trong cung hoàng đế Võ Tắc Thiên ngày càng gia tăng. Một trong những người nam sủng này là Thẩm Nam Cầu, người được bà hoàng đế Võ Thị sủng ái một cách đặc biệt. Điều này đã khiến cho Tiết Hoài Nghĩa cảm thấy ghen tị và dẫn đến xung đột.
Năm 695, Tiết Hoài Nghĩa đã cố gắng lấy lòng Võ Tắc Thiên bằng cách thâm đốt Thiên Đàn, nơi được coi là lâu đài của hoàng đế. Tuy nhiên, đám cháy đã lan nhanh đến cung điện của hoàng đế, gây ra thiệt hại lớn. Võ Tắc Thiên tức giận về việc này, và đã ra lệnh giết Tiết Hoài Nghĩa.
Nam sủng thứ hai: Không đáp ứng được nhu cầu
Thẩm Nam Cầu là thái y trong cung. Võ Tắc Thiên lần đầu nhìn thấy Thẩm Nam Cầu cứ ngỡ tiên hoàng Lý Thế Dân sống lại. Tối hôm đó, khi Thẩm Nam Cầu tới bắt mạch cho hoàng đế, Võ Tắc Thiên bèn gạt đi màn sa che chắn, giữ tay Thẩm Nam Cầu nói": "Đêm nay hãy ở lại với trẫm". Thẩm Nam Cầu sợ hãi nhưng không thể chống lệnh.
Kể từ đó, Thẩm Nam Cầu trở thành nam sủng được nữ đế yêu thích, chuyên tìm kiếm các phương thuốc níu kéo thanh xuân cho Võ Tắc Thiên. Nhờ có Thẩm Nam Cầu, Võ Tắc Thiên giống như cây già nở hoa, hơn 50 tuổi nhưng ngoại hình như thiếu nữ, mặt mũi hồng hào, da dẻ láng mịn. Tuy nhiên, tuổi càng cao, Thẩm Nam Cầu không đáp ứng được nhu cầu của Võ Tắc Thiên, bèn lén lút dùng thuốc cường dương, cuối cùng bệnh chết.
Nam sủng thứ ba: Giới thiệu thêm anh trai vào cung
Nam sủng thứ ba trong cuộc đời hoàng đế Võ Tắc Thiên là Trương Tông Xương, người được Thái Bình công chúa đề nghị cho hoàng đế dù đã bước qua tuổi 70. Trương Tông Xương có ngoại hình tuấn tú, trí thông minh sắc sảo, và sức khỏe tốt. Tất cả điều này khiến Võ Tắc Thiên mê mải.
Trương Tông Xương còn có cơ hội giới thiệu anh trai mình, Trương Dịch Chi - một người tài năng và là chuyên gia trong việc luyện đan. Hoàng đế Võ Tắc Thiên đã triệu anh trai của Trương Tông Xương vào cung, trở thành nam sủng thứ tư. Sau đó, Võ Tắc Thiên đã phong cả hai anh em làm quốc công.
Dưới sự ảnh hưởng của hai anh em họ Trương, triều đình trở nên hỗn loạn và đầy bất bình. Sau trận binh biến vào năm 705, Võ Tắc Thiên đã bị buộc phải nhường ngôi và bị giam giữ tại cung điện ở Lạc Dương. Bà qua đời không lâu sau đó khi đã 81 tuổi. Trương Tông Xương và Trương Dịch Chi cũng đã bị xử tử sau khi hoàng đế qua đời.
Phương Linh (T/h)
