Quy trình làm "hô biến" thịt heo thành thịt bò
Theo thông tin từ báo Dân trí, Công an TP.HCM vừa triệt phá thành công một đường dây sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm, khởi tố và bắt tạm giam 7 đối tượng liên quan.
Trước đó PC03 phối hợp Công an phường Thới An (quận 12 cũ) kiểm tra cơ sở chế biến thực phẩm tại số 46 đường D2, khu phố 37. Tại đây, công an phát hiện các đối tượng đang sản xuất thịt bò nghi giả. Một đối tượng khác bị bắt quả tang khi đang vận chuyển hơn 36 kg thành phẩm đi giao cho khách.
Mở rộng điều tra, công an tiếp tục kiểm tra địa điểm tại số 144/2 đường số 6, phường Hiệp Bình (TP.Thủ Đức cũ). Tại đây, tổ công tác phát hiện 247 kg thịt bò giả cùng nhiều phương tiện, hóa chất Sodium Metabisulfite dùng để biến thịt heo thành thịt bò.
Các đối tượng trong đường dây sản xuất thịt bò giả. Ảnh: Báo Dân trí.
Quy trình sản xuất được các bị can khai nhận: Thịt heo được ngâm trong hỗn hợp huyết heo và hóa chất Sodium Metabisulfite để tạo màu, sau đó đóng gói, cấp đông và bán ra thị trường dưới danh nghĩa thịt bò.
Trung bình mỗi ngày, các đối tượng sản xuất khoảng 600 kg thịt bò giả, cung cấp cho khoảng 75 quán ăn trên địa bàn TP.HCM và các địa phương lân cận. Với giá bán từ 118.000 đến 140.000 đồng/kg, các bị can thu lợi bất chính từ 15.000 đến 40.000 đồng/kg.
Vụ án đang được Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM tiếp tục mở rộng điều tra, truy xét đường dây tiêu thụ để xử lý nghiêm theo quy định.
Chuyên gia cảnh báo nguy cơ từ hóa chất cấm
Trao đổi trên báo Tuổi Trẻ ngày 22/12, PGS Nguyễn Duy Thịnh - nguyên giảng viên Viện công nghệ và thực phẩm (Đại học Bách khoa Hà Nội) - cho rằng hành vi của các đối tượng trên là gian lận thương mại bằng cách sử dụng hóa chất độc hại vào sản phẩm giá trị thấp, bán giá sản phẩm giá trị cao cấp, gây nguy hại cho sức khỏe người tiêu dùng.
"Bản thân thịt heo hay thịt bò đều là thực phẩm. Mối nguy hiểm thực sự đến từ việc sử dụng các loại hóa chất công nghiệp. Bất kỳ thực phẩm nào có chứa các chất này đều trở thành độc hại", ông Thịnh nhấn mạnh.
Với chất Sodium Metabisulfite, ông Thịnh cho biết chất này là một chất bảo quản bị cấm sử dụng trong các sản phẩm thịt. Đây là chất bảo quản mạnh, có khả năng ức chế sự phát triển của vi sinh vật, giúp thực phẩm chậm ôi thiu.
Ở dạng khí, chất này có thể gây cay mắt, kích ứng đường hô hấp, buồn nôn và nôn mửa; nếu tiếp xúc ở nồng độ cao có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Ở dạng muối, khi ngấm vào thực phẩm, đặc biệt là thịt, Sodium Metabisulfite có thể gây độc hại cho cơ thể người tiêu dùng.
Thịt heo ngâm hóa chất thành thịt bò. Ảnh: Báo Tuổi trẻ.
Theo quy định, Sodium Metabisulfite không được phép sử dụng để bảo quản thịt và các sản phẩm từ thịt. Chất này chỉ được cho phép dùng hạn chế đối với một số loại nông sản xuất khẩu như nhãn, vải với mục đích sát trùng bề mặt vỏ ngoài; khí SO₂ sinh ra sẽ bay hơi một phần trong quá trình bảo quản.
Mặc dù có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của tất cả mọi người, một số nhóm đối tượng đặc biệt nhạy cảm và chịu tác động nghiêm trọng hơn gồm: trẻ em, người cao tuổi, nhất là những người có bệnh nền và phụ nữ mang thai do nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.
Nguy cơ ngộ độc, tổn thương gan thận và sốc phản vệ
Về tác hại của hóa chất Sodium Metabisulfite đến sức khỏe người tiêu dùng, chia sẻ trên báo Pháp luật TP.HCM, ThS.BS Bùi Thị Duyên, Phụ trách khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Quân y 175, cho biết đây là chất có trong danh mục phụ gia thực phẩm được phép sử dụng nhưng chỉ áp dụng cho một số nhóm thực phẩm nhất định và phải tuân thủ nghiêm ngặt về hàm lượng theo quy định. Khi sử dụng đúng mục đích và liều lượng cho phép Sodium Metabisulfite mới được coi là an toàn.
“Tuy nhiên, việc sử dụng Sodium Metabisulfite để trộn vào thịt heo nhằm làm giả thịt bò là hành vi nguy hiểm cho sức khỏe người tiêu dùng. Chất này có giới hạn sử dụng rất rõ ràng, nếu vượt quá hàm lượng cho phép sẽ gây ngộ độc”, BS Duyên nói.
Theo BS Duyên Sodium Metabisulfite có thể gây kích ứng đường tiêu hóa, dẫn đến buồn nôn, nôn ói, đau bụng, tiêu chảy hoặc ngộ độc cấp. Chất này cũng có thể ảnh hưởng đến hệ hô hấp, đặc biệt nguy hiểm với người có tiền sử hen suyễn, viêm phế quản do gây co thắt phế quản, khó thở, thậm chí suy hô hấp.
“Nếu sử dụng lâu dài hoặc với hàm lượng cao, Sodium Metabisulfite còn có nguy cơ gây tổn thương gan, thận và làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư. Trong một số trường hợp hiếm gặp, người sử dụng có thể bị sốc phản vệ với biểu hiện tụt huyết áp, mạch nhanh”, BS Duyên nhấn mạnh.
Thịt bò tươi thường có màu đỏ sẫm, mùi ngai ngái đặc trưng, thớ thịt to và có độ đàn hồi tốt.
Ngoài hóa chất, việc trộn huyết heo vào thịt để làm giả bò cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Huyết heo là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, nếu quá trình chế biến không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm cũng rất dễ gây ngộ độc.
Đặc biệt, tại Việt Nam đã ghi nhận nhiều ca nhiễm liên cầu lợn liên quan đến việc sử dụng huyết heo sống, do đó việc ăn thịt chưa được nấu chín kỹ càng làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn đường tiêu hóa.
Theo BS Duyên, các triệu chứng khi ăn phải thịt bò giả có thể xuất hiện ở cả dạng cấp tính và mạn tính. Triệu chứng cấp tính bao gồm buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy; người có bệnh nền hô hấp có thể xuất hiện khó thở, co thắt phế quản; hiếm hơn là các biểu hiện phản vệ.
Về lâu dài, việc sử dụng thường xuyên hoặc với hàm lượng hóa chất cao có thể gây tổn thương gan, thận, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Cách nhận biết và phòng tránh thịt bò giả
Không có phương pháp nào chính xác tuyệt đối để nhận biết thịt bò thật và thịt bò giả. Tuy nhiên, người tiêu dùng có thể dựa vào một số dấu hiệu như màu sắc, mùi và độ đàn hồi của thịt.
Thịt bò tươi thường có màu đỏ sẫm, mùi ngai ngái đặc trưng, thớ thịt to và có độ đàn hồi tốt. Trong khi đó, thịt heo tẩm hóa chất giả thịt bò thường có màu đỏ tươi bất thường, bóng loáng, dễ chảy nước và có thể có mùi lạ.
Ngoài ra, người tiêu dùng có thể rửa thịt dưới nước hoặc dùng giấy thấm để kiểm tra. Thịt bò thật không bị phai màu, trong khi thịt heo tẩm huyết có thể trôi màu, lộ rõ thớ thịt trắng.
Trước nguy cơ từ thịt bò giả, người tiêu dùng cần học hỏi thêm kiến thức cũng như các kinh nghiệm để trở thành người tiêu dùng thông thái. Để bảo đảm an toàn, người dân nên mua thịt tại các cơ sở uy tín, có nguồn gốc rõ ràng, được kiểm soát thú y và bảo quản đúng quy định, tránh mua thực phẩm trôi nổi, không rõ xuất xứ, giá rẻ bất ngờ.
