Singapore hy vọng không xảy ra đụng độ ở Biển Ðông

Theo thông tín viên VOA Victor Beattie, phát biểu ngày 24/6 tại Hội đồng Ðối ngoại có trụ sở ở Washington, Thủ tướng Lý Hiển Long nói Châu Á-Thái Bình Dương đang thay đổi nhất là trong tình hình Trung Quốc đang trỗi dậy. Ông nói các nước khác cũng trở nên hùng mạnh hơn và sự giao tiếp đã trở nên mãnh liệt hơn trong 10 năm qua, giữa lúc trao đổi thương mại và dân sự nhiều hơn. Nhưng theo ông, kèm theo sự giao tiếp là va chạm, như tranh chấp lãnh hải ở Biển Ðông.

Ông Lý Hiển Long nói: “Không có nước nào ở Ðông Nam Á muốn tranh chấp với Trung Quốc… Nhưng có vấn đế này về các tranh chấp lãnh thổ và lãnh hải. Không dễ gì mà giải quyết được bởi lẽ có một yếu tố khác đã thay đổi trong 10 năm qua vì chủ nghĩa dân tộc đã trở nên một tình cảm mạnh hơn và một yếu tố mạnh hơn trong việc gây ảnh hưởng với các chính phủ”. Ông nói điều này đặc biệt đúng tại Nhật Bản và Trung Quốc.

Nhà lãnh đạo Singapore nói tiếp: “…Từ quan điểm một quốc gia phải sống trong một hệ thống quốc tế - nơi có những nước lớn và những nước nhỏ - và kết quả không thể được quyết định bởi nguyên tắc ‘chân lý thuộc về kẻ mạnh’. Tôi nghĩ luật quốc tế phải có một sức nặng lớn trong cách thức giải quyết các tranh chấp”.

Thủ tướng Lý Hiển Long gợi ý rằng Trung Quốc nên theo gương một cường  quốc khác là Mỹ trong việc tuân thủ luật quốc tế. Ông nói nếu Trung Quốc có thể đi đến lập trường đó, thì họ sẽ đạt được một thành tích lớn.

Ông Lý Hiển Long cho rằng Trung Quốc biết rõ các cường quốc lớn trong lịch sử nổi lên nhờ sức mạnh như Tây Ban Nha, Bồ Ðào Nha, Ðức Quốc xã và Ðế quốc Anh… đều đã sụp đổ. Nhà lãnh đạo Singapore nói trong khi đang dạt được thành quả trong việc chuyển hóa nền kinh tế của họ, Trung Quốc vẫn chưa hình dung được điều ông gọi là quản lý xã hội, duy trì sự hài hòa xã hội trong khi đi tìm các phương thức để giao tiếp với dân chúng và nhu cầu của họ cần có tiếng nói lớn hơn. Nhưng ông tin rằng các nhà lãnh đạo Trung Quốc cam kết theo con đường cải cách.

Thủ tướng Lý Hiển Long cho biết chuyến thăm kéo dài một tuần lễ của ông tại Washington là để đánh dấu 10 năm ký kết Hiệp định thương mại tự do Singapore-Mỹ. Ông tỏ ý lạc quan rằng các cuộc thương nghị dẫn tới hiệp định thương mại tự do Ðối tác Xuyên Thái Bình Dương (tức TPP) sắp hoàn tất. Ông nói TPP là một bộ phận chủ yếu trong chính sách “tái cân bằng” của chính quyền Obama hướng về  Châu Á-Thái Bình Dương.