Khi vớ được chai nước, đừng vội uống mà hãy ngửi mùi, kiểm tra xem đó là nước uống được hay chất lỏng độc hại.
Theo các bác sĩ, uống nhầm xăng, axêtôn, dầu hỏa, dầu luyn, dung dịch cọ rửa… chỉ là một số nhỏ trong rất nhiều những tai nạn gây thương tích ở trẻ nhỏ mà các bác sĩ khoa Cấp cứu – Chống độc bệnh viện Nhi Trung ương tiếp nhận và điều trị.
Bs Lê Ngọc Duy, Phó trưởng khoa Cấp cứu – Chống độc cho biết, mỗi năm, Khoa tiếp nhận từ 1.100-2.000 trường hợp trẻ bị tai nạn thương tích và thường có dấu hiệu gia tăng vào mùa hè.
“Công tác tại khoa Cấp cứu, chúng tôi chứng kiến rất nhiều tai nạn thương tâm. Cháu thì uống nhầm thuốc diệt cỏ paraquat, cháu bị đuối nước trong bồn tắm, có cháu bị gấu cắn đứt một bên cánh tay, cháu lại ngã từ tầng cao xuống do chơi thả diều trên nóc nhà…”- bác sĩ Lê Ngọc Duy cho biết.
Tai nạn thương tích xảy ra ở trẻ em luôn là vấn đề đáng suy ngẫm. Hậu quả của nó tùy mức độ nặng nhẹ, nhưng có thể trở thành nỗi ám ảnh theo suốt cuộc đời các em cũng như để lại nỗi xót xa, day dứt đeo đẳng các bậc phụ huynh. Điều đáng nói là đa phần các trường hợp tai nạn thương tích đều xuất phát từ những chủ quan, sơ suất của gia đình.
Trong lúc chơi một mình không có người lớn để ý, bé L.B.V (2 tuổi, ở Cao Bằng) đã uống từ chai nước nhặt được ngoài đường. Gia đình phát hiện, nghi chất lỏng trong chai là hóa chất nên vội đưa bé đến cơ sở y tế địa phương để sơ cứu, rồi chuyển tới Bệnh viện Nhi Trung ương.
Ngày 7/5, cháu bé nhập viện trong tình trạng khó thở, ho, suy hô hấp, nôn nhiều, đau bụng. Thăm khám và xét nghiệm phát hiện cháu bị chảy máu đường tiêu hóa. Sau khi được điều trị, tình trạng trẻ tạm thời ổn định, các bác sĩ đã chuyển cháu về tuyến dưới tiếp tục theo dõi.
Đến nay vẫn không xác định được trẻ uống phải hóa chất gì do gia đình không lưu giữ lại chai nước trẻ uống phải, nghi ngờ là ngộ độc paraquat.
Trường hợp đáng thương khác là cháu P.P.T (3 tuổi, ở Hà Nội) được gia đình đưa vào viện cấp cứu trong tình trạng nôn, ho liên tục, miệng nồng nặc mùi dầu hỏa vì đã uống một lượng lớn dầu hỏa vào bụng và có dấu hiệu viêm phổi.
Theo người nhà bệnh nhi, trong lúc tự chơi một mình, không có người lớn giám sát, khi khát nước, cháu đã lấy một chai đựng chất lỏng ở bên cạnh để uống. Rất không may chai này lại chứa toàn dầu hỏa.
Ths.Bs Lê Ngọc Duy – Phó trưởng khoa Cấp cứu – Chống độc cho hay, uống phải dầu hỏa để lại hậu quả rất nặng nề, có thể gây tổn thương phổi, thậm chí là suy hô hấp chỉ vài ngày sau uống. Do vậy, việc phát hiện, sơ cứu đúng, kịp thời là vô cùng quan trọng để tránh những hậu quả đáng tiếc.
Sơ cứu trẻ uống nhầm hóa chất
Bác sĩ Duy khuyến cáo, nếu trẻ uống nhầm axít, xăng dầu, chất tẩy rửa, khi sơ cứu không được gây nôn cho trẻ. Cha mẹ thường nghĩ rằng cần phải cho trẻ nôn ra hết để hết độc, nhưng đây là quan niệm sai lầm. Nếu gây nôn, khi hóa chất được đưa ra ngoài cũng là lúc hơi hóa chất có cơ hội tràn vào khí quản lần nữa làm tăng mức độ ngộ độc, gây bỏng thực quản.
Viêm phổi do hít xăng dầu là tình trạng viêm nhiễm hóa học do bệnh nhân hít vào thanh quản và đường hô hấp dưới các chất như dầu diesel, dầu hoả, dầu mazut… gây nên các tổn thương ở phổi. Các tổn thương này phụ thuộc vào số lượng chất hít vào, đáp ứng của bệnh nhân đối với chất hít và số lần bệnh nhân bị sặc.
Khi xử trí cần bình tĩnh, tránh hoảng loạn để hành động chính xác. Sai lầm trong sơ cứu có thể khiến tình trạng người bệnh trầm trọng hơn, để lại di chứng, thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng. Chú ý giữ lại vỏ thuốc, hộp chứa các dung dịch uống phải và mang theo khi đi cấp cứu để các bác sĩ có hướng xử lý phù hợp .
Với mỗi loại uống nhầm thì có cách xử lý khác nhau:
Uống nhầm xăng, axit, chất tẩy rửa:
Tuyệt đối không được gây nôn. Nên đưa đến bệnh viện càng sớm càng tốt. Trước khi đưa tới bệnh viện có thể cho nạn nhân uống vài ngụm nước nhỏ để tránh bỏng rát cổ họng. Phải uống từ từ, tránh bị sặc nước nếu không tình trạng càng nguy kịch hơn.
Uống nhầm thuốc diệt cỏ:
Đối với trường hợp này lại phải gây nôn càng sớm càng tốt. Cho nạn nhân uống nước và kích thích họng gây nôn. Khi nôn nên đặt đầu nạn nhân thấp để tránh bị sặc vào phổi, đồng thời nằm nghiêng để tránh chất độc chảy vào khí quản gây tắc thở. Sau đó cho nạn nhân uống than hoạt tính hoặc uống đất sét hấp thụ paraquat để giảm bớt độc tố và đưa trẻ đến ngay trung tâm chống độc của các bệnh viện.
Uống nhầm thuốc:
Nếu nạn nhân còn tỉnh thì nhanh chóng gây nôn, đồng thời cho uống nhiều nước ấm rồi gây nôn để loại bỏ chất độc khỏi cơ thể. Trong trường hợp nạn nhân hôn mê, co giật thì không gây nôn mà gọi cấp cứu đưa nạn nhân đến ngay bệnh viện..