Quyết định mang đến nhiều thách thức
Theo CNN, những nỗ lực của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đã thất bại khi OPEC+ chính thức tuyên bố sẽ cắt giảm 2 triệu thùng dầu/ngày trong cuộc họp quan trọng ngày 5/10 (giờ địa phương). Động thái này có thể khiến giá xăng tại Mỹ tăng trở lại. Đây không phải một tín hiệu tích cực với Tổng thống Joe Biden, đặc biệt là khi cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ sẽ diễn ra trong 5 tuần nữa.
Sản lượng dầu mà OPEC+ cắt giảm thậm chí còn lớn hơn so với dự tính trước đó của Mỹ. Việc cắt giảm sẽ bắt đầu có hiệu lực từ tháng 11 tới. Các bộ trưởng OPEC+ cho biết việc cắt giảm này rất quan trọng trong thời điểm "sự bất ổn đang phủ bóng nền kinh tế và thị trường dầu mỏ toàn cầu".
Chia sẻ với CNN ngày 5/10, ông chủ Nhà Trắng nói rằng ông rất quan ngại về quyết định cắt giảm trên, điều mà ông coi là "không cần thiết". Trong khi đó, trao đổi với phóng viên, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinkens nhấn mạnh: "Đối với OPEC, chúng tôi đã làm rõ quan điểm của mình với các thành viên tổ chức".
Trong những ngày qua, các quan chức năng lượng, kinh tế và ngoại giao hàng đầu của chính quyền Tổng thống Joe Biden đã tham gia trao đổi với các đối tác của Mỹ ở Trung Đông bao gồm Kuwait, Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) nhằm thuyết phục họ phản đối quyết định cắt giảm sản lượng dầu. Tuy nhiên, quyết định ngày 5/10 đánh dấu mức sản lượng bị cắt giảm lớn nhất kể từ khi đại dịch bắt đầu và có thể kéo theo sự tăng vọt trong giá dầu.
Trong một bản dự thảo được chuyển tới Bộ Tài chính ngày 3/10, việc cắt giảm sản lượng dầu được cho là sẽ gây ra một "thảm hoạ" và cảnh báo quyết định đó có thể bị coi là "hành động thù địch".
Nguồn tin của CNN tiết lộ Nhà Trắng hiện tại đang cảm thấy "hoang mang", đồng thời mô tả nỗ lực của mới nhất của chính quyền sẽ nhằm mục đích phản đối quyết định cắt giảm sản lượng trên. Theo một quan chức Nhà Trắng, các nội dung thảo luận đang được các nhân viên soạn thảo và trao đổi. Những vấn đề này hiện chưa được lãnh đạo Nhà Trắng thông qua hoặc sử dụng với các đối tác nước ngoài.
Trong một tuyên bố với CNN, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Adrienne Watson cho biết: "Chúng tôi đã thể hiện rõ ràng quan điểm rằng cần đáp ứng các nhu cầu về năng lượng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và giảm giá xăng dầu cho người tiêu dùng trên khắp thế giới, chúng tôi sẽ tiếp tục trao đổi với các đối tác của mình về vấn đề này".
Đối với Tổng thống Biden, quyết định của OPEC+ được đưa ra vào thời điểm "không thể tệ hơn". Chính quyền của ông suốt thời gian qua đã tích tham gia vào các hoạt động đối nội và đối ngoại nhằm kìm hãm sự tăng vọt trong giá xăng dầu do ảnh hưởng từ chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine. Những nỗ lực này phần nào đã đạt kết quả khi giá xăng Mỹ giảm trong gần 100 ngày liên tiếp.
Nhưng khi cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ tới gần, mức giá xăng dầu lại chuẩn bị tăng trở lại. Diễn biến này có thấy mang lại một rủi ro chính trị mà Nhà Trắng đang cố hết sức để tránh. Khi các quan chức Mỹ chuyển sang đánh giá các lựa chọn tiềm năng trong nước, quyết định của OPEC+ đã trở thành một thách thức đặc biệt nghiêm trọng với họ.
Nỗ lực của tất cả mọi người
Amos Hochstein, đặc phái viên năng lượng hàng đầu của Tổng thống Biden, đã đóng vai trò dẫn đầu những nỗ lực vận động hành lang, quy mô rộng hơn nhiều so với báo cáo trước đây trong bối cảnh Nhà Trắng lo ngại về mức cắt giảm của OPEC+.
Ông Hochstein, cùng với quan chức an ninh quốc gia Brett McGurk và đặc phái viên Mỹ tại Yemen Tim Lenderking, đã đến Jeddah (Saudi Arabia) vào cuối tháng 9 để thảo luận về một loạt các vấn đề năng lượng và an ninh sau chuyến thăm cấp cao của ông chủ Nhà Trắng hồi tháng 7.
Các quan chức trong các nhóm kinh tế và chính sách đối ngoại của chính quyền cũng đã tham gia liên hệ chính phủ các nước OPEC+ trong loạt nỗ lực mới nhất để ngăn quyết định cắt giảm sản lượng dầu.
Nhà Trắng cũng đã yêu cầu Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen đích thân đặt vấn đề với một số bộ trưởng tài chính các quốc gia vùng Vịnh, bao gồm Kuwait và UAE, đồng thời cố gắng thuyết phục họ rằng việc cắt giảm sản lượng sẽ gây tổn hại cực kỳ lớn cho nền kinh tế toàn cầu.
Mỹ đã lập luận rằng về lâu dài, việc cắt giảm sản lượng sẽ tạo ra nhiều áp lực trong việc giảm giá. Họ đề ra quan điểm rằng "cắt giảm sản lượng dầu ngay bây giờ sẽ làm tăng rủi ro lạm phát", dẫn đến lãi suất cao hơn và cuối cùng là nguy cơ suy thoái nghiêm trọng hơn.
Một quan chức cấp cao của Mỹ thừa nhận rằng chính quyền đã vận động liên minh do Saudi Arabia dẫn đầu trong nhiều tuần để cố gắng thuyết phục họ không cắt giảm sản lượng dầu. Nhưng nỗ lực này đã không thành công.
Bản thân Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng đích thân tham gia vào nỗ lực này. Vào tháng 7, ông chủ Nhà Trắng đã tới Jeddah gặp Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salma để thuyết phục Saudi Arabia, với tư cách quốc gia lãnh đạo OPEC+, tăng sản lượng dầu để giúp kìm hãm mức giá tăng vọt.
Khi OPEC + đồng ý vài tuần sau đó về mức tăng sản lượng khiêm tốn 100.000 thùng, các nhà phê bình cho rằng những gì ông Biden nhận được vẫn rất ít.
Trong những tháng trước cuộc gặp trên, các trợ lý hàng đầu của ông Biden về vấn đề Trung Đông và năng lượng đã đứng ra làm trung gian liên lạc Washington và Saudi Arabia để lên kế hoạch và điều phối cuộc gặp.
Một nguồn tin của CNN cho biết các cuộc gặp cũng đã được lên kế hoạch với UAE nhưng nỗ lực này đã bị Kuwait từ chối. Đại sứ quán Kuwait tại Washington đã không trả lời yêu cầu bình luận. Phía Saudi Arabia cũng vậy. Trong khi đó, Đại sứ quán UAE đã từ chối bình luận.
Minh Hạnh (Theo CNN)
