Lạc, hay còn gọi là đậu phộng, không còn xa lạ với chúng ta trong bữa ăn hàng ngày. Lạc được biết đến với lượng dinh dưỡng phong phú, giá lại rẻ.
Theo nghiên cứu của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, một khẩu phần lạc tương đương 28g hoặc 28 hạt lạc sống có chứa hàm lượng dinh dưỡng như sau:
Lượng calo: 161
Chất béo: 14g
Natri: 5,1mg
Carbohydrate: 4,6g
Chất xơ: 2,4g
Đường: 1,3g
Chất đạm: 7,3g
Lợi ích lạc đối với sức khỏe
Làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, lạc có khả năng làm giảm nguy cơ mắc bệnh im. Lạc rất giàu chất béo không bão hòa đơn, và chất chống oxy hóa như axit oleic.Hãy ăn lạc hoặc các thực vật họ đậu khác ít nhất bốn lần 1 tuần để làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim và động mạch vành.
Giảm lượng cholesterol
Các chất dinh dưỡng trong lạc không những làm tăng cường trí nhớ mà còn giúp làm giảm và kiểm soát lượng cholesterol trong cơ thể. Thêm vào đó, đồng chứa trong lạc giúp giảm lượng cholesterol xấu và tăng lượng cholesterol tốt.
Ngăn ngừa ung thư
Lạc chứa nhiều chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất thiết yếu, giúp ngăn ngừa sự phát triển của tế bào ung thư.
Ngăn ngừa lão hóa
Lạc chứa polyphenol tự nhiên ngoài việc giảm kết tập tiểu cầu, bảo vệ tim còn có tác dụng chống lão hóa rất tốt.
Tốt cho xương
Trong hạt lạc cũng có chứa một lượng nhỏ canxi và vitamin D. Cả hai chất này hợp tác với nhau giúp tăng cường sức khỏe của xương, bao gồm cả tốt cho sức khỏe của răng.
Phòng ngừa sỏi mật
Theo một số nghiên cứu, việc tiêu thụ lạc có thể giảm nguy cơ mắc sỏi mật đến 25%. Điều này là do lạc có khả năng làm giảm sự tạo thành và tích tụ của các tinh thể trong mật.
Hỗ trợ tiêu hoá
Chất xơ trong lạc giúp giảm viêm và hỗ trợ quá trình tiêu hóa, làm giảm nguy cơ mắc các vấn đề về đường ruột.
Tăng cường trí nhớ
Một số nghiên cứu cho thấy, ăn lạc có khả năng tăng cường được sức khỏe cho não bộ. Lý do là trong củ đậu phộng có chứa nhiều vitamin B6 hay còn gọi là niacin. Đây là chất giúp não hoạt động bình thường và tăng cường trí nhớ.
Giảm căng thẳng, mệt mỏi
Lạc là loại thực phẩm rất giàu vitamin B, kẽm và vitamin E giúp loại bỏ căng thẳng nhanh chóng.Giống như hạt điều hay hạnh nhân, bạn có thể thủ sẵn ở bàn làm việc của mình một hũ đậu phộng rang hay hạt điều, hạnh nhân để nhấm nháp mỗi khi bị căng thẳng.
Chống trầm cảm
Các axit amin có trong lạc có thể giúp tối ưu hóa sản xuất serotonin trong não, giúp cải thiện tâm trạng và chống lại các triệu chứng của bệnh trầm cảm.
Hỗ trợ phát triển thai nhi
Lạc chứa acid folic, một dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển của thai nhi, đặc biệt là trong việc ngăn chặn các dị tật ống thần kinh. Việc bổ sung lạc vào chế độ ăn uống hàng ngày của phụ nữ mang thai có thể hỗ trợ sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi
Với những lợi ích đa dạng này, việc bổ sung lạc vào chế độ ăn uống thường xuyên có thể giúp duy trì và cải thiện sức khỏe tổng thể một cách tự nhiên và hiệu quả. Tuy nhiên, những người dưới đây cần tránh xa hoặc hạn chế ăn lạc.
Những người không nên ăn lạc
Người dị ứng với lạc
Theo trang QQ, Healthline cho biết, một số người bị dị ứng với lạc. Nếu ăn, da sẽ bị phát ban đỏ, có cảm giác ngứa ngáy, khó chịu. Các triệu chứng khác có thể bao gồm hắt xì, nghẹt hoặc chảy nước mũi, chảy nước mắt, có thắt dạ dày, tiêu chảy, chóng mặt hoặc ngất xỉu, buồn nôn và nôn.
Để ngăn chặn tình trạng này, bạn nên tránh xa lạc và những thực phẩm chứa lạc. Từ đó triệu chứng của dị ứng sẽ không xảy ra. Nếu không, thường xuyên bị dị ứng cũng sẽ tác động xấu đến sức khỏe của toàn cơ thể.
Nhóm người có làn da dầu, mặt nhiều mụn bọc, da tiết cặn bã nhờn nhiều
Lạc chứa rất nhiều chất béo, khi ăn vào sẽ dễ dàng thúc đẩy bài tiết tuyến bã nhờn ở dưới nang lông, tăng thêm sự tiết dầu làm cho da bạn càng nhiều dầu, bóng nhẫy, hoặc nổi mụn.
Ngoài ra, một số món lạc còn chế biến thêm dầu mỡ và bột ớt, đường hoặc các loại hương vị giúp tăng cảm giác ngon miệng, càng làm cho bạn thêm nóng trong và nổi mụn nhiều hơn, da dễ bị kích ứng, dẫn đến viêm chân lông.
Nếu biết mình thuộc loại da dầu, thì nên chú ý ăn lạc ở mức vừa phải, không ăn cùng lúc quá nhiều, hoặc ăn quá dài ngày, triền miên.
Người bị rối loạn mỡ máu
Những người mắc các vấn đề về mỡ máu cần cân nhắc hạn chế lượng lạc trong chế độ ăn uống của mình. Vì lạc giàu chất béo và calo, việc tiêu thụ nhiều có thể gây ra tình trạng tăng cân và tăng nguy cơ cho các bệnh về tim mạch.
Nhóm người bị rối loạn tiêu hóa
Lạc chứa rất nhiều protein, nếu chúng ta ăn quá nhiều chất đạm cùng lúc sẽ làm tăng gánh nặng cho sự vận hành của đường ruột. Vì vậy, khi có cảm giác đầy bụng, khó tiêu thì hạn chế hoặc không nên tiếp tục ăn lạc.
Bên cạnh đó, nhiều người đang có thói quen ăn lạc sống, đôi khi vì mục đích chữa bệnh. Nhưng do lạc sống chứa rất nhiều dinh dưỡng, khi ăn vào dạ dày sẽ phát huy tác dụng làm trơn ẩm dạ dày. Nếu ăn nhiều có thể dẫn đến tiêu chảy, vì vậy một số bệnh nhân có bệnh về acid dạ dày khi ăn lạc sống để giảm khó chịu dạ dày, thì nên ăn có kiểm soát, khoảng 1 nửa nắm lạc là đủ.
Người béo phì
Nếu bạn bị béo phì, tốt nhất không nên ăn lạc bởi vì chúng chứa nhiều chất béo. Ăn nhiều sẽ khiến cơ thể hấp thụ nhiều lượng calo, sẽ khiến bạn càng thêm thừa cân, béo phì.
Những người có hàm lượng chất béo vượt quá tiêu chuẩn, có thể ảnh hưởng đến chức năng của các cơ quan cơ thể, thậm chí làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.
Do đó, chúng ta cần nên kiểm soát tốt chế độ ăn uống hàng ngày. Đặc biệt, những người thừa cân, béo phì không nên ăn lạc để tránh gia tăng hàm lượng chất béo trong cơ thể.
Nhóm người mắc bệnh huyết khối
Lạc bản thân có tác dụng điều chỉnh và cầm máu, làm tăng huyết dịch và thúc đẩy nhanh quá trình đông máu, thúc đẩy sự hình thành huyết khối. Vì vậy, người có độ nhớt máu cao hoặc bệnh máu vón cục thì nên hạn chế ăn nhiều lạc.
Lạc cũng là nhóm thực vật ăn hạt, nếu ăn quá nhiều cùng lúc có thể gây nóng trong. Nếu tiếp tục dùng cách chế biến như rang với dầu mỡ, sẽ thêm phần gây nóng, đầy bụng. Không những thế, khi chế biến lạc ở nhiệt độ cao sẽ làm phá vỡ kết cấu dinh dưỡng trong lạc, làm biến chất hoặc thất thoát dinh dưỡng.
Bệnh nhân loét dạ dày, viêm dạ dày mãn tính và viêm ruột mãn tính
Những bệnh nhân như vậy thường có các triệu chứng như đau bụng mãn tính, tiêu chảy hoặc khó tiêu, nên ăn các bữa ăn nhỏ, thường xuyên, nhạt và ít dầu. Lạc là loại hạt, hàm lượng đạm và chất béo quá cao, khó tiêu hóa và hấp thu, những bệnh nhân như vậy nên tránh ăn.
Người bị bệnh gout
Người bị bệnh gout cũng nên hạn chế ăn lạc. Lạc có thể làm giảm sự bài tiết axit uric, dẫn đến việc tái phát bệnh gout. Hơn nữa, lượng calo cao trong lạc có thể góp phần vào tình trạng tăng cân, làm tăng nguy cơ gout.
Nhóm người có bệnh về gan mật
Những loại thực phẩm có hàm lượng protein và chất béo cao khi ăn vào cơ thể sẽ làm cho túi mật có sự kích thích tiết mật rất mạnh, vì vậy sẽ có nhiều dịch mật được bài tiết ra để giúp tiêu hóa và hấp thu.
Người có bệnh về gan mật nếu vô tình ăn quá nhiều lạc, bổ sung quá mức lượng đạm và chất béo sẽ làm tăng gánh nặng cho gan và túi mật, thậm chí làm cho tình trạng bệnh càng trở nên tồi tệ hơn.
Nhóm người này nếu muốn ăn lạc, nên chọn phương pháp chế biến đúng cách. Tốt nhất nên cho một ít lạc nấu cùng với cháo để khống chế số lượng. Hoặc có thể ăn lạc rang hay luộc mà không thêm dầu mỡ. Tuyệt đối tránh việc ăn lạc theo hình thức chiên tẩm nhiều dầu mỡ, muối, hoặc ăn cùng lúc quá nhiều hoặc ăn nhiều lần.
Người tì yếu, phân nát
Do lạc nhiều mỡ nên người yếu tì gây viêm ruột, lỵ, tiêu hóa kém ăn lạc sẽ gây lỏng lị, không lợi cho sức khỏe.
Người hay bốc hỏa
Lạc vị ngọt, tính nóng, người bị viêm khoang miệng, viêm lưỡi, miệng lưỡi lở loét, mũi chảy máu... do chứng nội nhiệt bốc hỏa sau khi ăn lạc sẽ tăng hỏa khí, làm bệnh tăng nặng và khó thở hơn.
Người bị bệnh tiểu đường
Cần phải kiểm soát lượng năng lượng tiêu thụ hàng ngày. Chẳng hạn như việc sử dụng dầu ăn hàng ngày không được quá 3 muỗng cà phê (30g), trong khi đó 18 hạt lạc tương đương với một thìa dầu (10g) khoảng 90 kilocalories. Do đó, bệnh nhân tiểu đường cũng nên tránh ăn nhiều lạc.