Vua Càn Long tên là Thanh Cao Tông, sinh ngày 25/9/1711, mất ngày 7/2/1799. Ông là hoàng đế thứ sáu của Nhà Thanh.
Ông cũng là vị vua có tuổi thọ lớn nhất trong lịch sử Trung Quốc, thời kỳ trị vì của Càn Long Hoàng đế kéo dài hơn 60 năm (từ 11/10/1736 đến 1/9/1795).
Tục ngữ có câu: "Rượu là thuốc độc của gan, phong lưu, háo sắc là con dao sắc cắt gân, cưa xương con người". Ý của câu này muốn nói rằng nếu một người quá phong lưu, háo sắc sẽ gây hại tới thể chất, làm giảm tuổi thọ. Đó cũng chính là lí do vì sao các đời vua chúa thường có tuổi thọ không cao. Tuy nhiên, vua Càn Long lại không nằm trong số đó.
Sinh thời, vua Càn Long là người rất thích cưỡi ngựa và bắn cung, đi du lịch khắp nơi, thăm viếng phía nam sông Dương Tử 6 lần, và thăm những ngọn núi và dòng sông nổi tiếng. Đất nước Trung Hoa rộng lớn như vậy nhưng ông đã cố gắng đi đến hầu hết những địa điểm quan trọng, nổi tiếng.
Hoàng đế Càn Long đa tài đa nghệ, tinh thần luôn sảng khoái. Cuối đời, tuổi cao sức yếu thì truyền ngôi cho con là Gia Khánh để làm thái thượng hoàng, tâm thư thái, không phải phiền muộn vì tránh xa triều chính. Chính vì thế, tuy nổi tiếng phong lưu, đa tình nhưng ông vẫn khiến bao người ngưỡng mộ, ghen tỵ về tuổi thọ của mình.
Trong cuộc đời bôn ba khắp nơi của mình, vua Càn Long đã tóm tắt chế độ chăm sóc sức khỏe của mình bằng công thức "10 điều thường làm và 4 điều không làm".
10 điều thường xuyên làm bao gồm: thường xuyên gõ răng, thường xuyên nuốt nước bọt, thường xuyên xoa bóp tai, thường xuyên vuốt mũi, thường xuyên di chuyển (đảo) mắt, thường xuyên xoa mặt, thường xuyên xoa chân, thường xuyên xoa vuốt bụng, thường xuyên duỗi tay chân và thường xuyên nâng siết hậu môn.
Bốn điều không làm gồm: không nói khi ăn, không nói khi nằm, không uống rượu say xỉn, không mê đắm quá mức vào tình dục.
Ngoài ra, tuổi thọ của Hoàng đế Càn Long còn có 3 yếu tố quan trọng là luyện khí công, mát xa và thực hiện các liệu pháp ăn kiêng.
Khí công là một thuật ngữ chung để chỉ các hoạt động như luyện khí, ngồi thiền, hít thở, là khái niệm chỉ có ở thời hiện đại, rất hiếm trong các tác phẩm cổ đại, mà thời đó được gọi chung là dưỡng sinh, giữ gìn sức khỏe, hít thở.
Hoàng đế Càn Long ngày nào cũng luyện khí công, 4 giờ sáng thức dậy đã "luyện công hít thở phì phì" trong cung. Thậm chí ông thường xuyên làm thơ về cách luyện khí công của mình.
Thời kỳ đó, trong cung nhà Thanh có một bộ phận người hầu chuyên phụ trách việc xoa bóp. Trong cuốn sách "Quốc triều cung sử tục biên" của Trung Quốc có ghi lại rằng "Thái giám của bộ phận Xoa bóp sẽ gửi thông điệp cho người phục vụ khi có yêu cầu.
Hoàng đế thường ra lệnh rằng những người trong cung, nếu biết kỹ thuật xoa bóp bấm huyệt thì đều có thể được mời vào để làm".
Hoàng đế Càn Long thường thực hiện các động tác mát xa để giảm mệt mỏi và bồi bổ cơ thể.
Bên cạnh đó, thực đơn hàng ngày của vua Càn Long chủ yếu là rau củ quả tươi, ít ăn thịt cá và không ăn quá no. Vua Càn Long còn có sở thích uống trà, nước uống hàng ngày đều sử dụng nước suối khoáng Tây Sơn và ông cũng noi gương tổ phụ Khang Hi không hút thuốc.
Ngoài những phương pháp trên, vua Càn Long còn thường xuyên luyện viết thư pháp. Trong khi đó, luyện thư pháp nhiều chính là rèn luyện sức khỏe, bởi khi luyện thư pháp, con người cần phải tập trung tư tưởng, tâm trí không xao động. Khi múa bút, tâm phải tĩnh, khí phải hòa, toàn tâm toàn ý vào nét bút, thư pháp có rất nhiều điểm tương đồng với luyện và điều hòa khí công nên việc này cũng góp phần kéo dài tuổi thọ của vua Càn Long.
Mộc Miên (T/h)
