Ông Vương (44 tuổi) chia sẻ bản thân vốn là người ưa thích thịt nướng và bia lạnh mỗi khi hè đến. Buổi tối hôm đó, gia đình ông cũng chuẩn bị những món này để chiêu đãi khách. Sau bữa ăn, ông cảm thấy đau bụng nhưng chủ quan cho rằng do ăn nhiều nên khó tiêu.
Tuy nhiên, đến nửa đêm, cơn đau không những không thuyên giảm mà còn lan ra sau lưng kèm theo sốt cao, nôn mửa và đổ mồ hôi lạnh. Người nhà vội cho ông uống thuốc rối loạn tiêu hóa nhưng không có tác dụng, buộc phải gọi xe cấp cứu đến Bệnh viện trực thuộc số 2 của Đại học Y Ôn Châu (Chiết Giang, Trung Quốc).
Rút ra 2 lít máu trắng như mỡ lợn từ người đàn ông nhập viện vì đau bụng. Ảnh minh họa
Các bác sĩ cấp cứu tại Bệnh viện trực thuộc số 2 của Đại học Y Ôn Châu nhanh chóng tiến hành kiểm tra và phát hiện chỉ số chất béo trung tính (triglyceride) trong máu của ông Vương cao gấp hơn 30 lần so với mức bình thường. Bác sĩ Xueyuan của bệnh viện cho biết: "Mức triglyceride bình thường là 1,7 mmol/L nhưng ở bệnh nhân này lên tới 55,71 mmol/L. Có thể nói máu của bệnh nhân chứa hơn một nửa là mỡ. Huyết áp rất cao do máu quá đặc và đã xuất hiện những dấu hiệu của biến chứng viêm tụy cấp như suy hô hấp, giảm thể tích tuần hoàn, hoại tử nhu mô tụy."
Ngay lập tức, ông Vương được tiến hành trao đổi huyết tương toàn cơ thể cùng nhiều biện pháp cấp cứu khác. Các bác sĩ đã rút ra từ cơ thể ông khoảng 2 lít máu trắng đục và nhớt, trông giống hệt như mỡ lợn. Các con ông Vương chứng kiến cảnh tượng này đều bàng hoàng, không thể tin vào mắt mình. Người con cả liên tục thắc mắc không hiểu vì sao bố mình rất gầy, cao hơn 1m80 nhưng chỉ nặng hơn 70kg mà lại bị mỡ máu cao đến vậy. Người con thứ hai cũng không khỏi băn khoăn tại sao cả nhà cùng ăn những món giống nhau nhưng chỉ có ông Vương phải nhập viện cấp cứu.
Bác sĩ Xueyuan giải thích: "Các bệnh rối loạn chuyển hóa, bao gồm mỡ máu cao không chỉ xảy ra ở người thừa cân hay béo phì. Nó không phân biệt thể trạng gầy hay béo, chỉ là người thừa cân, béo phì có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Ngay cả người gầy nếu ăn nhiều dầu mỡ, ít vận động, hút thuốc lá, uống rượu bia... vẫn có thể bị mỡ máu cao. Chưa kể, mỡ máu còn có thể tăng theo tuổi tác, các bệnh lý về gan mật tụy, thận, rối loạn chuyển hóa lipid máu.
Với trường hợp của bệnh nhân này, chẩn đoán cuối cùng là viêm tụy cấp do tăng mỡ máu. Nguyên nhân chính đến từ 2 món khoái khẩu mùa hè: bia và thịt nướng. Trên thực tế, tụy của bệnh nhân vốn đã có bệnh lý viêm do thường xuyên uống rượu bia trong thời gian dài. Tuy nhiên, bệnh nhân chủ quan với các bất thường, không thăm khám và điều trị kịp thời. Gần đây, lượng rượu bia và thịt nướng mà bệnh nhân tiêu thụ tăng lên đáng kể, đặc biệt là loại thịt nhiều mỡ, bao gồm cả nội tạng và được chế biến bằng phương pháp nướng. Tất cả những yếu tố này kết hợp lại khiến mỡ máu tăng mất kiểm soát, dẫn đến viêm tụy cấp nguy hiểm tính mạng."
May mắn thay, sau nhiều giờ cấp cứu căng thẳng, ông Vương đã vượt qua cơn nguy kịch. Một tuần sau, ông được chuyển sang phòng bệnh thường với tiên lượng tốt. Khi tận mắt chứng kiến hình ảnh túi máu đục như mỡ lợn được rút ra từ cơ thể mình, ông liên tục hứa với bác sĩ và người thân rằng sẽ tích cực điều trị, từ bỏ rượu bia và thay đổi thói quen ăn uống lành mạnh hơn.
Những món ăn và thói quen vặt âm thầm hủy hoại tuyến tụy
Khi nhắc đến bệnh mỡ máu cao, hầu hết mọi người thường nghĩ ngay đến việc "ăn quá nhiều thịt và mỡ". Tuy nhiên, trên thực tế, việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chứa nhiều calo, đặc biệt là chế độ ăn nhiều đường, khiến năng lượng dư thừa tích tụ theo thời gian, sẽ làm tăng lượng đường trong máu và gây rối loạn lipid máu. Điều này làm tăng nguy cơ viêm tụy cấp kèm tăng lipid máu.
Trong cuộc sống hàng ngày, đồ ăn nhẹ là người bạn đồng hành không thể thiếu của nhiều người để thỏa mãn cơn thèm ăn. Tuy nhiên, một số món ăn nhẹ tưởng chừng vô hại lại có thể âm thầm gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là với những người mắc bệnh tiểu đường, tăng huyết áp, mỡ máu cao, béo phì, gan nhiễm mỡ... Khi muốn ăn đồ ngọt, nhiều đường, bạn cần lưu ý những điểm sau:
Trước hết, bạn phải theo dõi sát sao lượng đường trong máu, lipid máu và huyết áp hàng ngày. Nếu các chỉ số này đạt mục tiêu kiểm soát, bạn có thể ăn một chút đồ ngọt nhưng không nên lạm dụng.
Thời điểm ăn uống cũng rất quan trọng. Thông thường, bạn nên ăn đồ ăn nhẹ giữa các bữa ăn chính và tránh ăn vào buổi tối.
Trước khi ăn, hãy kiểm tra lượng calo được ghi trên bao bì và cố gắng chọn những loại có đơn vị calo thấp hơn. Đừng chỉ nhìn vào số lượng và khối lượng sản phẩm.
Hãy ăn uống điều độ, chú ý kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Sau khi ăn, bạn có thể tiêu hao năng lượng dư thừa thông qua vận động và giảm bớt lượng thức ăn chính chứa lượng calo tương ứng một cách hợp lý.
Ngoài đồ ăn nhẹ nhiều đường, các loại đồ ăn nhẹ khác như gà rán, khoai tây chiên, các sản phẩm thịt chế biến sẵn như giăm bông, thịt xông khói và đồ uống chứa caffeine cũng rất có hại cho tuyến tụy. Việc tiêu thụ những thực phẩm này cần được kiểm soát chặt chẽ, đặc biệt là đối với những người có nguy cơ mắc bệnh mỡ máu cao.
Béo phì, ít vận động, thức khuya là những thói quen cần được loại bỏ để cải thiện sức khỏe. Hãy ưu tiên thay đổi lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống cân đối và tập luyện thường xuyên để bảo vệ sức khỏe tuyến tụy và phòng ngừa các bệnh lý liên quan.
Chăm sóc tuyến tụy như thế nào cho tốt?
Hãy xây dựng một chế độ ăn uống hợp lý, giảm thiểu đồ ăn vặt nhiều đường và chất béo, ưu tiên các thực phẩm ít đường, ít muối, ít béo và giàu chất xơ như trái cây tươi, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt. Đồng thời, duy trì chế độ ăn uống đa dạng và cân bằng để đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất cho cơ thể.
Thay thế đồ uống có đường bằng nước lọc, trà hoặc các loại đồ uống không đường để đảm bảo đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày. Điều này giúp duy trì sự ổn định của lượng đường trong máu và giảm áp lực lên tuyến tụy.
Để có một phương pháp nấu ăn lành mạnh, hãy ưu tiên các phương pháp ít chất béo như hấp, luộc, hầm và tránh các món chiên rán. Nên ăn nhiều thịt tươi, chưa qua chế biến để giảm thiểu lượng chất béo không lành mạnh.
Làm việc và nghỉ ngơi điều độ, tránh thức khuya và làm việc quá sức. Bỏ hút thuốc và hạn chế uống rượu cũng là những biện pháp quan trọng giúp giảm nguy cơ viêm tụy và ung thư tuyến tụy.
Thường xuyên khám sức khỏe và theo dõi lượng đường trong máu, đặc biệt đối với những người có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh tuyến tụy. Thực hiện xét nghiệm lượng đường trong máu định kỳ để kịp thời nắm bắt tình trạng chức năng của tuyến tụy và có biện pháp can thiệp sớm nếu cần thiết.
