ThS.BSCKII Nguyễn Tiến Thành, thành viên Hội Da liễu Việt Nam, cho biết vừa tiếp nhận một trường hợp đặc biệt đến khám. Bệnh nhân là ông Trọng (tên nhân vật đã thay đổi) 60 tuổi, trú tại Trung Hòa, Cầu Giấy, đến khám với một khối sưng đỏ ở ngón tay thứ hai bàn tay phải. Điều đáng chú ý, tổn thương này kéo dài hơn một năm, không đau, không ngứa, nhưng dù đã đi khám nhiều nơi, tình trạng vẫn không cải thiện.
Chú Trọng chia sẻ: “Tôi mê cá cảnh từ lâu, ngày nào cũng dành hàng tiếng để chăm bể cá. Mọi việc từ thay nước, lau dọn bể đều tự tay làm, nhưng tôi không bao giờ mang găng tay.”
Sau khi thăm khám và hỏi kỹ bệnh sử, xét nghiệm nuôi cấy… bác sĩ Tiến Thành chẩn đoán đây là trường hợp mắc U hạt do nhiễm Mycobacterium – một bệnh lý hiếm gặp nhưng không phải quá xa lạ với bác sĩ chuyên khoa da liễu, thường gặp ở những người chơi cá cảnh.
Theo bác sĩ Thành, u hạt bể bơi là bệnh lý do vi khuẩn M.Marinum gây ra, thường xuất hiện trong môi trường nước bẩn hoặc bể cá có mầm bệnh. Vi khuẩn này xâm nhập qua các vết trầy xước nhỏ trên da, gây tổn thương dạng u hạt – tình trạng mà chú Trọng gặp phải.
Sẩn hoặc cục nhỏ hoặc mảng màu đỏ nâu 1-4cm, có thể có vết chợt, bề mặt tăng sừng và sùi lên, thường không loét - hoại tử. Một số có vảy tiết trên nền u hạt, có thể tiết dịch mủ. Một số cas có sẩn nhỏ vệ tinh, có thể tạo các đường ngầm bên dưới u hạt: Tay, khuỷu tay, đầu gối, chân.
“U hạt bể bơi thường khởi phát với sẩn hoặc cục nhỏ hoặc mảng màu đỏ nâu 1-4cm, có thể có vết chợt, bề mặt tăng sừng và sùi lên, thường không loét - hoại tử. Một số có vảy tiết trên nền u hạt, có thể tiết dịch mủ. Một số ca có sẩn nhỏ vệ tinh, có thể tạo các đường ngầm bên dưới u hạt. Tay, khuỷu tay, đầu gối, chân. Bệnh nhân thường dễ bị nhầm lẫn với các tổn thương lành tính: Nấm da, viêm da tiếp xúc, hạt cơm… Tuy nhiên, nếu không được điều trị đúng cách, bệnh có thể kéo dài dai dẳng trong nhiều năm, gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày,” bác sĩ Tiến Thành giải thích.
Ai dễ mắc bệnh u hạt bể bơi?
Theo bác sĩ Thành, bệnh thường gặp ở những người có thói quen tiếp xúc trực tiếp với bể cá, hồ cá hoặc môi trường nước bể bơi, hồ bơi.. nhiễm M.marinum mà không mang đồ bảo hộ. Những nhóm có nguy cơ cao bao gồm:
- Người chơi cá cảnh, thường xuyên vệ sinh bể bằng tay trần.
- Nhân viên làm việc trong các cửa hàng cá cảnh hoặc môi trường thủy sinh.
- Người đánh bắt cá.
Làm sao để phòng tránh?
Để bảo vệ bản thân khỏi nguy cơ mắc bệnh u hạt bể bơi, bác sĩ Tiến Thành đưa ra một số lời khuyên:
- Luôn sử dụng găng tay bảo hộ khi vệ sinh bể cá hoặc xử lý nước bẩn.
- Duy trì vệ sinh bể cá định kỳ: Thay nước thường xuyên và làm sạch các dụng cụ trong bể.
- Không chạm tay trần vào nước bẩn, đặc biệt khi da có vết xước, tổn thương hở, cần đeo đồ bảo hộ.
“Nếu phát hiện những tổn thương da kéo dài bất thường, như khối sưng đỏ không đau, ngứa chảy dịch… không lành, người bệnh cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa da liễu để được thăm khám và điều trị kịp thời,” bác sĩ Thành nhấn mạnh.
Thú vui cần đi kèm với ý thức bảo vệ sức khỏe
Trường hợp của chú Trọng là lời cảnh báo cho những ai đam mê thú chơi cá cảnh nhưng chủ quan trong việc bảo vệ sức khỏe. Sau khi được bác sĩ Tiến Thành điều trị theo phác đồ chuyên biệt, tình trạng của chú đã cải thiện rõ rệt, nhưng không phải ai cũng may mắn phát hiện bệnh sớm.
“U hạt bể bơi không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống nếu không điều trị đúng cách. Chỉ cần vài thay đổi nhỏ, như mang găng tay khi vệ sinh bể cá, bạn có thể tránh được những rắc rối không đáng có” bác sĩ Thành chia sẻ.
Chuyên gia da liễu khuyến cáo, thú chơi cá cảnh mang lại nhiều niềm vui, nhưng đừng để sự chủ quan khiến bạn phải đối mặt với những căn bệnh không mong muốn. Một chút cẩn thận hôm nay có thể bảo vệ sức khỏe lâu dài cho bạn và gia đình.