Nga bắt đầu tiến hành chiến dịch quân sự vào tháng 2/2022 và lực lượng Ukraine đã phản công thành công ở phía Đông trong mùa thu năm đó. Tuy nhiên, cuộc phản công thứ hai của lực lượng Ukraine ở phía Nam vào mùa hè năm 2023 lại bị sa lầy trong bãi mìn dày đặc của Moscow.
Vài tháng sau, lực lượng Nga tiến hành một cuộc tấn công mới và đạt được những bước tiến ổn định. Tới tháng 8/2024, lực lượng Ukraine phản công bằng một cuộc xâm nhập bất ngờ vào vùng Kursk của Nga.
Trong suốt quá trình nói trên, có ít nhất một hằng số địa lý. Cụ thể, theo nhận định của Forbes, dù ai đang thắng thế thì pháo đài Vuhledar vẫn đứng vững. Là một thị trấn khai thác mỏ thuộc Donetsk với dân số trước xung đột là 14.000 người, nơi này nhanh chóng trở thành pháo đài cho Lữ đoàn cơ giới số 72 của Ukraine.
Thế nhưng, pháo đài này hiện đang trên bờ vực sụp đổ. Sáng 25/9, lực lượng Nga đã oanh tạc và tấn công thị trấn Vuhledar. Không giống như nhiều cuộc tấn công trước đây, cuộc tập kích này của Moscow dường như đang thành công.
“Rõ ràng là tình hình ở Vuhledar rất nguy ngập và chúng ta có thể đang chứng kiến những giai đoạn cuối của quá trình phòng thủ”, một nhà phân tích thuộc nhóm phân tích Frontelligence Insight của Ukraine nêu ý kiến.
Nhà phân tích này chia sẻ thêm: “Tôi chỉ có thể hy vọng rằng các mệnh lệnh đúng đắn sẽ được đưa ra, ưu tiên tính mạng của binh sĩ hơn bất kỳ mong muốn giữ vững vị trí nào”.
Có vẻ như khi lực lượng Nga đe dọa các bên sườn của thị trấn Vuhledar hồi tuần trước, Lữ đoàn cơ giới số 72 gồm 2.000 binh sĩ, được trang bị xe tăng T-64, xe chiến đấu BMP-2 và lựu pháo M-109, bắt đầu lặng lẽ rút lui về các vị trí có thể phòng thủ được hơn.
Andrew Perpetua, một nhà phân tích tình báo nguồn mở nói: “Tôi tưởng là Ukraine đã rút quân dần dần theo thời gian để giao lại khu vực này cho Nga”.
Đến nay, thị trấn Vuhledar có vai trò ra sao đối với Nga và Ukraine vẫn còn là vấn đề gây tranh cãi. Pháo đài này nằm ở điểm giao giữa mặt trận phía Nam và mặt trận phía Đông nhưng Bohoyavlenka nằm cách đó vài dặm về phía Bắc cũng có vị trí tương tự.
Câu trả lời sẽ dần được hé lộ theo thời gian bởi Bohoyavlenka có khả năng là căn cứ dự phòng khi Lữ đoàn cơ giới số 72 bắt đầu hoặc hoàn thành cuộc rút lui của mình.
“Việc Nga có khả năng giành quyền kiểm soát Vuhledar không chắc có thể làm thay đổi về cơ bản tiến trình của các hoạt động tấn công ở phía Tây tỉnh Donetsk”, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington (Mỹ) nhận định.
Một câu hỏi đặt ra là tại sao pháo đài Vuhledar lại có nguy cơ thất thủ sau 31 tháng trụ vững. Rất rõ ràng là khi lực lượng Nga bị dàn mỏng quá mức dọc theo tiền tuyến dài 700 dặm (hơn 1.100km), lực lượng Ukraine vốn bị áp đảo về nhân lực còn bị kéo căng hơn.
Các tuyến phòng thủ của Ukraine tại phía Đông đã bị uốn cong trước khi Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine chỉ đạo một phần của khoảng 8 lữ đoàn tấn công qua biên giới vào tỉnh Kursk hồi tháng 8/2024. Hiện tại, các tuyến phòng thủ đó đang bị làm cho sụp đổ nhanh hơn.