Mỹ có thể làm gì trong cuộc nội chiến Iraq?

Mặc dù được Mỹ viện trợ dồi dào với 25 tỷ USD trong 10 năm qua, nhưng chính quyền và quân đội Iraq đã liên tục  mất nhiều thành phố lớn trong đó có Tikrit, quê hương của cố Tổng thống Saddam Hussein.

Trong vòng 48 giờ, tổ chức mang tên “Nhà nước Hồi giáo tại Iraq và Cận  Đông” chiếm gọn thành phố Mosul, thủ phủ của tỉnh dầu hỏa Nineveh và chuẩn bị tiến về thủ đô Baghdad.

Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nhóm họp khẩn cấp, nhưng chỉ để ra thông cáo nhận định tình hình “bi thảm”.

Trong tình thế này, mặc dù rất do dự mỗi khi đứng trước lựa chọn can thiệp quân sự, Tổng thống Mỹ Barack Obama buộc phải tuyên bố Washington đang “nghiên cứu mọi biện pháp”. Công thức này luôn được lãnh đạo Nhà Trắng sử dụng trong quá khứ khi phải đối đầu với Iran và Syria. Ngay sau đó, Washington xác định là “không gửi quân tác chiến”.

Liệu Washinhgton sẽ làm gì ? Theo giới phân tích được AFP trích dẫn, Mỹ có nhiều phương án hành động để hỗ trợ cho chính quyền Maliki: Oanh kích bằng máy bay không người lái, trang bị tên lửa, tăng tốc viện trợ quân sự và huấn luyện quân đội Iraq.

Cụ thể, 8 triệu USD đã được giải ngân ngay lập tức để giúp nửa triệu người tị nạn chạy về Baghdad. Thứ hai, thông báo viện trợ vũ khí gồm hàng trăm xe bọc thép trang bị đại liên, máy bay yểm trợ tác chiến AT-6 Texan II.

Theo tướng về hưu Paul Eaton - cố vấn của Mạng lưới An ninh Quốc gia (National Security Network) tại Washington, giải pháp ít gây vấn đề cho Tổng thống Obama là gửi cố vấn quân sự sang Baghdad để giúp quân đội Iraq chiến đấu hiệu quả hơn với phương tiện sẵn có.

Quân đội Irak được trang bị khá dồi dào. Washington đã bán cho Iraq 14 tỷ USD vũ khí, với 24 trực thăng võ trang Apache, hàng trăm tên lửa chống xe tăng Hellfire và sắp cung cấp 36 chiến đấu cơ F-16.

Các chuyên gia quân sự Tây phương không bi quan lắm về diễn biến tình hình trong những ngày tới.

Karim Pakzad của Viện Quan hệ quốc tế và Chiến lược IRIS ở Paris tin rằng lực lượng thánh chiến có quan hệ với tổ chức khủng bố Al-Qaeda không thể chiếm được Baghdad vì quân phòng thủ đã được chuẩn bị và Mỹ sẽ sử dụng máy bay không người lái để oanh kích.

Theo AFP, Washington từ chối bình luận thông tin cho rằng chính quyền Baghdad đã bật đèn xanh cho Mỹ không kích chiến binh Hồi giáo cực đoan mà phần lớn được rèn luyện trên chiến trường Syria.

Tuy nhiên, Iraq có nhiều đồng minh bất ngờ. Iran, Syria, Thổ Nhĩ Kỳ và Jordan đều không khoanh tay để cho một tổ chức xuất thân từ Al-Qaeda “lập quốc” ở trong lãnh thổ hay sát nước mình.