Giao thừa là thời điểm chuyển giao giữa ngày cuối cùng của năm cũ sang ngày đầu tiên của năm mới. Về nguồn gốc, “giao thừa”, có nghĩa là "Cũ giao lại, mới tiếp lấy – lúc năm cũ qua, năm mới đến".
Thời điểm đón năm mới đến, nhiều quốc gia phương Tây (Tết Dương lịch) và phương Đông (Tết Âm lịch) thường tổ chức lễ bắn pháo hoa hoặc các lễ hội khác để đón mừng năm mới vào đúng thời điểm 0 giờ 0 phút của năm mới.
Với người Việt Nam, đêm giao thừa là phút giây đặc biệt thiêng liêng. Đêm 30 Tết, hay còn gọi là đêm trừ tịch, được coi là khoảng thời gian thiêng liêng nhất của năm khi các gia đình sum họp, chuẩn bị đón năm mới với những điều tốt lành và tiễn trừ năm cũ.
Những việc nên làm trước đêm Giao thừa
- Theo quan niệm phong thủy, vào khoảnh khắc đón năm mới, tất cả các cửa sổ và cửa ra vào của gia đình nên được rộng mở. Điều này có nghĩa xua đuổi những điều tiêu cực ra khỏi nhà và đón nhận điều may mắn, tốt đẹp đến với gia chủ.
- Đặt chổi ra ngoài vào đúng thời khắc giao thừa biểu thị những năng lượng tiêu cực, những điều xui xẻo sẽ bị xua đuổi ra khỏi nhà.
- Đồ dùng trong nhà nếu có gì hỏng hóc hoặc sứt mẻ nên sửa chữa hoặc bỏ đi thay mới trước khi đón giao thừa để có năm mới thật may mắn, trọn vẹn.
- Mặc quần áo mới sáng màu, mặc quần áo màu đỏ vào thời khắc Giao thừa mang ý nghĩa năm mới cái gì cũng mới. Đặc biệt hơn là mặc quần áo màu đỏ vì màu đỏ mang ý nghĩa may mắn, phát tài, phát lộc.
- Luôn giữ tiền trong túi vào thời khắc chuyển giao giữa năm cũ sang năm mới mang ý nghĩa rằng bạn luôn duy trì dòng chảy của tiền trong suốt cả năm.
- Trước và sau đêm Giao thừa không nên gây gổ, tranh cãi, mắng trẻ con hay cãi vã trong gia đình vì lời mắng không chỉ làm tổn thương hòa khí mà còn đuổi đi tài lộc, đem đến sự đen đủi cho gia đình.
Những việc nên làm sau thời khắc Giao thừa
- Thắp hương đầu năm cầu bình an. Việc thắp hương cầu may đầu mùng 1 cũng trở thành nét đẹp tâm linh mỗi dịp xuân về. Đầu năm đầu tháng, các gia đình thường thắp hương ông bà, tổ tiên và cùng nhau đi viếng chùa, lễ Phật hoặc đến những nơi linh thiêng gửi gắm mong muốn một năm thuận lợi, an lành.
- Ăn món ăn có màu đỏ. Thường để may mắn nguyên năm dân gian quan niệm ngày mùng 1 âm lịch nên ăn món ăn có màu đỏ như chè đậu đỏ, xôi gấc, dưa hấu,... cho nhiều may mắn, tài lộc trong cả năm. Bời vì dân gian cho rằng, màu đỏ là màu may mắn, phát tài nên ăn vào những món mang màu đỏ sẽ vạn sự như ý.
- Tránh đổ vỡ. Đầu mùng 1, một trong những điều bạn nên tránh là không làm vỡ đồ vào ngày này. Bởi vì quan niệm dân gian cho rằng bạn làm vỡ bất kỳ đồ vật gì thì năm đó bạn sẽ gặp vận xui, gia đạo không hòa thuận, công việc không thuận.
- Dân gian có câu “cái răng cái tóc là gốc con người" nói lên tầm quan trọng của hai bộ phận trên, vì vậy bạn không nên cắt tóc sau Tết, đặc biệt là mùng 1. Vì theo tướng học, tóc là bộ phận nhạy cảm ảnh hưởng đến đường tài lộc, vận may của bản thân, nên cắt tóc là cắt đi vận tài của chính mình. Do đó, thường người ta nên kiêng cắt tóc sau đêm Giao thừa.
Những điều nên làm vào ngày mùng 1 Tết để thêm may mắn
Thắp hương ngày mùng 1 Tết
Kính nhớ tổ tiên là truyền thống lâu đời của dân tộc Việt Nam. Trong ngày đầu năm mới, việc đầu tiên mà bạn cần làm là thắp hương để dâng cúng tổ tiên cầu xin họ phù hộ sang năm mới được bình an và gặp nhiều may mắn.
Tuy nhiên, khi thắp hương trên bàn thờ tổ tiên trong ngày mùng 1 Tết, bạn nên thắp hương theo số lẻ là đẹp nhất. Không nên thắp hương theo số chẵn vì đây không phải là số đẹp.
Mua muối đầu năm
Mua muối là một trong những việc làm mang lại may mắn trong sáng mùng 1 Tết. Từ xưa đến nay, cứ vào sáng ngày mùng 1 Tết là các bà, các mẹ lại mua muối của các cô bán muối dạo quanh làng.
Đến ngày nay, khi các gánh muối dạo không còn nữa nhưng tập tục mua muối vào sáng ngày mùng 1 vẫn được các bà, các mẹ thực hiện. Mua muối dịp đầu năm là một việc làm tốt. Có thêm muối sẽ giúp cho gia đình một năm mới thêm mặn nồng và bền chặt hơn.
Đi lễ chùa đầu năm
Người xưa quan niệm, vào dịp Tết hay đầu năm mới, nên đi lễ chùa cầu may, cầu xin đức phật từ bi hỉ xả phù hộ cho gia đình, bạn bè, cho những người thân yêu một năm đủ đầy, hạnh phúc, và gặp nhiều may mắn...
Đi lễ chùa trong ngày đầu năm mới cũng là hoạt động mà các Phật tử thường làm trong sáng ngày mùng 1 Tết. Đây cũng là một trong những nét đẹp văn hóa tâm linh trong ngày Tết của người Việt.
Các chùa thường mở cửa để người dân vào xin quẻ và hái lộc vào sáng ngày mùng 1. Đi chùa hái lộc dịp đầu năm còn là dịp để bạn du xuân vãn cảnh và thư giãn sau một năm làm việc đầy mệt mỏi.
Xông đất đầu năm
Xông đất là việc mà nhà nào cũng làm trong buổi sáng mùng 1 Tết. Người Việt ta thường tin rằng người đầu tiên xông đất nhà mình sẽ là người mang lại may mắn, bình an và phú quý đến cho nhà trong năm mới. Vì thế mà có nhiều nhà thường chọn người để xông đất nhà mình.
Người xông đất phải là người có tuổi đẹp hợp với năm đó và hợp với mệnh của chủ nhà.
Tảo mộ đầu năm
Bên cạnh việc thắp hương để kính nhớ ông bà tổ tiên, nhiều gia đình còn ra tảo mộ trong buổi sáng ngày mùng 1 Tết để thể hiện lòng hiếu kính của mình. Đây cũng là dịp để cả gia đình nhớ về cội nguồn, tri ân người đã khuất và cầu xin tổ tiên phù hộ gia đình năm mới được bình an.
Mỗi người đều có một cội nguồn để thắp hương thờ cúng, chính vì thế, hãy thể hiện lòng hiếu kính của mình qua việc tảo mộ để đón ông bà tổ tiên cùng ăn Tết với gia đình.
Thùy Dung(T/h)