Hàn the độc hại ra sao?
Hàn the là tên gọi để chỉ các khoáng chất hay hợp chất hóa học có quan hệ gần giống nhau, trong hóa học gọi là Borac. Báo Sức Khỏe & Đời Sống dẫn lời PGS.TS Trần Hồng Côn – Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội cho hay, hàn the thường được cho vào giò, chả với mục đích tạo độ giòn, dai, bảo quản được lâu.
Ngoài giò chả, từ rất lâu, người ta còn cho hàn the vào bún, bánh phở, bánh đúc, bánh cuốn và nhiều thức ăn khác nhằm tạo độ giòn, dai, giữ món ăn tươi ngon thời gian dài, không bị ôi thiu. Tuy nhiên, qua thời gian, các chuyên gia nhận thấy hàn the là hóa chất vô cùng độc hại, ảnh hưởng sức khỏe về lâu dài, có thể làm sa sút trí tuệ.
Được biết, liều từ 5g hàn the trở lên đã gây ngộ độc cấp tính, có thể dẫn tới tử vong. Ngay cả dùng với liều lượng thấp cũng có khả năng gây ngộ độc mạn tính, ảnh hưởng đến gan, thận, gây biếng ăn và suy nhược cơ thể.
Khi vào cơ thể, hàn the khó bị đào thải mà tích tụ trong gan, đến khi lượng tích tụ đủ lớn sẽ gây tác hại mãn tính. Không chỉ gây tổn thương gan, hàn the còn làm thoái hóa cơ quan sinh dục, vô sinh.
Hàn the có thể gây nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy, gây ban đỏ, tróc vẩy. Chất này cũng gây kích thích dẫn đến trầm cảm, hoặc kích thích màng não. Theo khuyến cáo trên thế giới, trẻ em ăn phải thực phẩm có lượng hàn the 1-2g/kg thể trọng sẽ tử vong sau 10-12 tiếng. Ở thể trường diễn, trẻ bị suy dinh dưỡng, chậm phát triển trí não.
Việt Nam đã cấm sử dung hàn the trong sản xuất, chế biến thực phẩm với bất cứ hàm lượng hay cách thức nào. Thế nhưng trên thực tế, không ít người kinh doanh vẫn bỏ hàn the như một chất phụ gia vào thực phẩm để món ăn trở nên dai ngon hơn.
Nhận biết giò, chả có hàn the bằng cách nào?
Theo PGS.TS Trần Hồng Côn, hàn the không ảnh hưởng màu sắc trong giò nên khó phân biệt bằng mắt thường. Cách để nhận biết giò chả chứa hàn the là dựa vào vị giác. Giò nguyên chất khi ăn sẽ có vị thơm ngọt, mềm mềm, không khô rắn. Trong khi đó, miếng giò có hàn the sẽ khô cứng, dai và mịn bất thường.
Liên quan đến vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh - Viện Công nghệ Sinh học – Công nghệ Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết, giò lụa ngon có mùi vị đặc trưng, sau khi nuốt xong vị còn đọng lại ở cuống họng. Khi nhai, giò chả sạch có vị thơm ngọt, mềm, không bị bã, không có cảm giác khô rắn. Nếu ăn giò thấy có mùi thơm nồng, thơm sực thì cần cẩn trọng vì rất có thể đó là giò lụa được tẩm ướp chất phụ gia.
"Loại giò, chả có hàn the sẽ dai, cứng hơn, giống như bánh phở hay bún. Quan sát miếng giò, chả sẽ thấy có những yếu tố bất thường. Đơn giản như chỉ cần ấn tay vào miếng giò, nếu có cảm giác mềm thì bình thường, còn thấy rất cứng, không có độ lún là bất thường", PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh nói.
Chia sẻ trên VnExpress, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho hay dùng giấy nghệ là một cách để nhận biết giò, chả có chứa hàn the hay không. Phương pháp này chỉ kiểm tra định tính, không kiểm tra định lượng. Cụ thể, bạn sử dụng giấy ngâm nước nghệ tươi rồi phơi phô, ấn vào bề mặt của giò lụa. Sau một phút, nếu thấy giấy chuyển màu sắc từ vàng sang cam đỏ thì miếng giò đó chứa hàn the.
Một cách khác là cắt lát miếng giò, chả ra, sau đó dùng tay thử kéo 2 đầu. Nếu thấy dai, không rách hoặc khó rách thì là loại giò, chả có hàn the. Bạn chỉ cần tinh ý một chút là có thể nhận ra loại giò chả này vì các tiêu chí bằng cảm quan như màu sắc, độ đàn hồi rất dễ nhận biết.
Lưu ý, bạn sẽ thấy những lỗ rỗng khi cắt giò chả nguyên chất không có hàn the và chất phụ gia. Trong trường hợp cắt miếng giò, chả ra mà bên trong mịn đẹp, nhiều khả năng chúng đã được ướp chất phụ gia. Ngoài ra, giò chả ngon khi sờ vào bề mặt có cảm giác hơi ướt, màu trắng ngà hơi ngả hồng, còn giò có chứa hàn the sờ vỏ có vẻ hơi sần sùi.
Các chuyên gia cũng khuyên bạn quan sát lúc cắt giò, chả. Nếu đó là giò, chả ngon, đảm bảo an toàn và chất lượng thì khi dùng dao cắt, dao bị xít, dính mặt giò, khó thái, không trơn tuột như giò có chứa hàn the.
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, để loại bỏ nguy cơ dùng thực phẩm thiếu vệ sinh an toàn, người dân có thể tự làm giò chả tại nhà hoặc đặt mua ở những cơ sở uy tín, có nhãn mác, ghi rõ nguồn gốc, xuất xứ.
Đinh Kim(T/h)
