Hiện nhiều dự án bất động sản, chủ đầu tư được nhà nước cho thuê đất 50 năm, nhưng khi bán cho khách hàng thì trong giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, đất ở (sổ đỏ) lại ghi "sở hữu lâu dài".
Luật sư Nguyễn Văn Việt, Công ty Luật TNHH I&J - Đoàn luật sư TP. Hà Nội cho biết, căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 99 Luật Nhà ở 2014, khoản 3 Điều 7 Thông tư 23/2014/TT-BTNMT, có hai cách ghi thời hạn sở hữu chung cư trên giấy chứng nhận là:
Chung cư có xác định thời hạn sở hữu theo quy định tại hợp đồng mua bán nhà ở/hoặc theo quy định của pháp luật về nhà ở và chung cư không xác định thời hạn (lâu dài).
Với chung cư có thời hạn: Khi hết thời hạn sở hữu được ghi nhận trên giấy chứng nhận hoặc theo kết luận kiểm định chất lượng của cơ quan quản lý nhà cấp tỉnh nơi có nhà chung cư, có hai trường hợp có thể phát sinh.
Nếu kết luận kiểm định chất lượng của cơ quan quản lý nhà cấp tỉnh cho thấy nhà chung cư vẫn đảm bảo an toàn và chất lượng để sử dụng thì chủ sở hữu căn hộ chung cư được tiếp tục sử dụng. Thời hạn sử dụng nhà chung cư được thực hiện theo kết luận kiểm định chất lượng nhà chung cư của cơ quan quản lý nhà cấp tỉnh (thường là cơ quan chuyên môn thuộc Sở Xây dựng nơi có nhà chung cư).
Trường hợp 2 là nhà chung cư không tiếp tục sử dụng được. Theo kết luận kiểm định chất lượng nhà chung cư của cơ quan quản lý nhà cấp tỉnh nơi có nhà ghi nhận rằng nhà chung cư không đảm bảo an toàn và chất lượng để tiếp tục sử dụng thì việc xử lý nhà chung cư được thực hiện theo quy định tại Mục 2 Chương VII, Điều 36, Điều 116 Luật Nhà ở 2014, như sau:
Tháo dỡ, cải tạo, xây dựng lại nếu diện tích đất xây dựng nhà chung cư vẫn còn phù hợp với quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện tại địa phương nơi có nhà. Việc tháo dỡ, xây dựng lại có thể được thực hiện bởi chính chủ đầu tư hoặc đơn vị có khả năng, năng lực theo quy định pháp luật;
Tháo dỡ nhà chung cư và bàn giao lại cho cấp có thẩm quyền nếu diện tích đất xây dựng nhà chung cư không còn phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng tại địa phương (cấp huyện) nơi có nhà chung cư.
Như vậy, sau 50 năm, chủ sở hữu nhà chung cư có thể được tiếp tục sử dụng nếu như theo kết luận kiểm định chất lượng nhà chung cư của cơ quan quản lý nhà cấp tỉnh, thành phố nhà chung cư vẫn còn đảm bảo an toàn và chất lượng.
Ngược lại, nhà chung cư sẽ phải tháo dỡ, xây dựng lại hoặc bàn giao lại đất cho cơ quan quản lý Nhà nước nếu nhà chung cư không còn đảm bảo an toàn, chất lượng theo kết luận của cơ quan quản lý nhà cấp tỉnh nơi có nhà chung cư.
Trường hợp hết hạn sở hữu nhà ở theo thỏa thuận giữa bên bán và bên mua nhà ở lần đầu theo quy định tại Khoản 1 Điều 7 của Nghị định này thì quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở được xử lý theo thỏa thuận của các bên trong hợp đồng mua bán nhà ở lần đầu; nếu các bên không có thỏa thuận về việc xử lý nhà ở thì quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở được chuyển lại cho chủ sở hữu nhà ở lần đầu hoặc người thừa kế hợp pháp của chủ sở hữu lần đầu …”.
Như vậy, sau 50 năm căn hộ chung cư đã mua hết thời hạn thì bạn sẽ không có quyền sở hữu căn chung cư đó nữa và quyền sở hữu nhà ở, quyền sử dụng đất ở được xử lý theo thỏa thuận của các bên trong hợp đồng mua bán nhà ở lần đầu, trừ trường hợp bạn gia hạn thêm thời gian sở hữu.
Với chung cư không xác định thời hạn sở hữu: Sau 50 năm chủ sở hữu nhà chung vẫn được tiếp tục sử dụng nếu kết luận kiểm định chất lượng nhà chung cư của cơ quan quản lý nhà cấp tỉnh, thành phố nhà chung cư vẫn còn đảm bảo an toàn và chất lượng.
Trong trường hợp nhà chung cư sẽ phải tháo dỡ, xây dựng lại hoặc bàn giao lại đất cho cơ quan quản lý Nhà nước nếu nhà chung cư không còn đảm bảo an toàn, chất lượng theo kết luận của cơ quan quản lý nhà cấp tỉnh nơi có nhà chung cư thì chủ sở hữu nhà chung cư trong trường hợp này sẽ được bố trí tái định cư bằng căn hộ chung cư hoặc đất tái định cư hoặc bằng tiền theo quy định pháp luật.