Trong khi dư luận còn đang băn khoăn về tính hiệu quả của bảng tương tác sau 1 năm thực hiện đại trà thì Sở GD-ĐT TP.HCM lại đưa ra đề án sử dụng sách giáo khoa điện tử, trong đó mỗi học sinh sở hữu một máy tính bảng, gây lo ngại, băn khoăn cho phụ huynh.
Theo đề án “Thí điểm mô hình đổi mới cơ bản và toàn diện giáo dục tiểu học từ lớp 1 đến lớp 3 tại TP.HCM năm học 2014 - 2015”, toàn bộ nội dung của sách giáo khoa truyền thống được đưa vào sách điện tử dưới dạng 3D kết hợp với âm thanh, hình ảnh và cài đặt vào máy tính bảng, tạo ra sự tương tác, giúp học sinh dễ học, dễ hiểu, không phải di chuyển nặng nề... Kinh phí thực hiện khoảng 4.000 tỉ đồng. Trong số 327.127 học sinh lớp 1 đến lớp 3 có 5.334 học sinh thuộc diện chính sách sẽ được ngân sách TP hỗ trợ, số còn lại phụ huynh tự trả kinh phí mua sắm bộ thiết bị bao gồm một bút chấm đọc điện tử và một máy tính bảng có giá từ 3 - 5 triệu đồng, tùy kích thước và cấu hình.
 |
| Dự kiến hơn 300.000 học sinh lớp 1 đến lớp 3 của TP.HCM sẽ sử dụng máy tính bảng để học sách giáo khoa điện tử - Ảnh: Bích Thanh |
Lo lắng kinh phí thực hiện và sức khỏe học sinh
Trước những thông tin này, đa số lãnh đạo các phòng giáo dục và hiệu trưởng các trường tham gia hội thảo vào ngày 18.8 đều tỏ ra lo lắng về kinh phí thực hiện và sức khỏe của học sinh. Bà Đinh Kim Phượng, Hiệu trưởng Trường tiểu học Chính Nghĩa, Q.5, cho hay: “Nhiều phụ huynh khi biết về chương trình này đã đặt câu hỏi dạy học bằng máy tính bảng có hạn chế các hoạt động kỹ năng sống, ngoại khóa của các em không? Trẻ tiếp xúc nhiều với trang thiết bị công nghệ liệu có ảnh hưởng đến thị lực, sức khỏe không? Đây là những điều bắt buộc phải nghiên cứu và trả lời với phụ huynh”.
Đặt vấn đề xã hội nhiều lần lên tiếng về tình trạng "lớp VIP" trong trường công, bà Mai Thị Ngọc Lan, Hiệu trưởng Trường tiểu học Đinh Tiên Hoàng, Q.1, lo ngại: “Nhà trường rất khó khi chọn học sinh để đưa vào thí điểm. Nếu thí điểm ở một số lớp, Sở GD-ĐT cần có văn bản hướng dẫn cụ thể cho các trường để thành lập những lớp học thực hiện đề án này trên cơ sở tự nguyện của phụ huynh”.
Nhất thiết phải nghiên cứu thật kỹ
PGS-TS Vũ Hải Quân, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học tự nhiên (ĐH Quốc gia TP.HCM), cho rằng để triển khai một mô hình, phương pháp hay công cụ giảng dạy mới, nhất là cho bậc mầm non và tiểu học, cần phải được nghiên cứu thử nghiệm, phân tích những ưu điểm và hạn chế, những ảnh hưởng tích cực và tiêu cực trước khi triển khai đại trà. Ông Quân cũng thông tin, theo khuyến cáo của Hiệp hội Nhi khoa Mỹ, trẻ dưới 2 tuổi không nên cho tiếp xúc với máy tính. Với trẻ lớn hơn, thời gian sử dụng tối đa chỉ 2 tiếng/ngày. Nhưng quan trọng nhất là cha mẹ cần giám sát nội dung mà trẻ tiếp xúc.
Cùng quan điểm, PGS-TS Dương Anh Đức, Hiệu trưởng Trường ĐH Công nghệ thông tin (ĐH Quốc gia TP.HCM), khẳng định phải có nghiên cứu đầy đủ trước khi áp dụng đại trà. “Việc áp dụng như hiện nay giáo viên đã sẵn sàng chưa? Muốn triển khai, giáo viên phải có phương pháp giảng dạy khác. Quy mô lớp học, kết cấu lớp học cũng phải thay đổi cho phù hợp”, ông Đức phân tích. “Chúng ta không thể phủ nhận được sự phát triển của công nghệ giúp ích cho cuộc sống, cho việc học. Tuy nhiên, vấn đề nào cũng có hai mặt tốt và xấu”, ông Đức nói.
Giáo viên công nghệ thông tin đang dạy tại một trường chuyên ở TP.HCM phân tích rằng học sinh từ lớp 1 đến lớp 3 có thể tiếp xúc được với máy tính bảng. Nhưng quan trọng là việc triển khai và sử dụng như thế nào. Yếu tố quan trọng nhất vẫn là con người. Khi giáo viên chưa quen với bảng tương tác thì liệu có sử dụng và giảng dạy được trên máy tính bảng không? Người dạy rất quan trọng, họ có nắm bắt được công nghệ hay không, bài giảng như thế nào? Cần để giáo viên tự soạn bài giảng, hướng dẫn học sinh, có như vậy mới phát huy được tính sáng tạo của giáo viên.
Gây áp lực cho đôi mắt trẻ Bác sĩ Đinh Hữu Vân Quỳnh (chuyên khoa Khúc xạ, Bệnh viện Mắt TP.HCM) cho rằng việc trang bị máy tính bảng cho học sinh tiểu học cần cân nhắc kỹ lưỡng. Bởi nếu cả ngày ở trường các cháu ôm máy tính bảng, rồi về nhà tiếp tục sử dụng nữa, sẽ gây áp lực cho đôi mắt. Hiện nay tình trạng các cháu nhỏ sử dụng máy tính bảng để chơi trò chơi rất nhiều, mà không phải gia đình nào cũng kiểm soát hết được. Việc sử dụng quá nhiều máy tính bảng như thế có thể sẽ làm cho các cháu bị tình trạng khô mắt, mỏi mắt, mệt đôi mắt. “Nhiều trẻ đến bác sĩ khám mà mắt cứ nheo nheo - biểu hiện của mắt bị mỏi, mệt. Các phụ huynh cho biết ở nhà các cháu sử dụng máy tính quá nhiều”, bác sĩ Vân Quỳnh cho biết. Ở máy tính thông thường (computer), người ta đã có nghiên cứu chỉ ra rằng, khi sử dụng (làm việc với máy tính) từ 45 phút đến 1 giờ thì phải nghỉ ngơi, cho mắt nhìn khoảng không (nhìn ra ngoài trời) ít nhất 3 phút để không gây mỏi mắt, khô mắt... Ngoài ra, việc sử dụng quá nhiều máy tính sẽ khiến các em đang có sẵn tật khúc xạ (cận, loạn) có nguy cơ gia tăng độ nhanh hơn so với những trẻ sử dụng máy tính chừng mực, dành thời gian chơi ngoài trời nhiều hơn. Theo thạc sĩ, bác sĩ Phan Phước Thái Bình, Trưởng khoa Mắt (Bệnh viện Mắt kỹ thuật cao Phương Nam), mắt trẻ độ tuổi từ lớp 1 đến lớp 3 đang trong giai đoạn phát triển và hoàn thiện chức năng thị giác, nếu sinh hoạt, học tập không phù hợp sẽ tác động không tốt đến sự phát triển chức năng thị giác của trẻ. Sử dụng máy tính bảng có thể được nhưng cần lưu ý không nên cho trẻ sử dụng trong thời gian quá lâu, vì khi nhìn gần trong thời gian dài, mắt sẽ mệt mỏi, có thể gây cận thị. Trẻ trong độ tuổi này có thể sử dụng máy tính bảng khoảng 30 phút liên tục. Sau đó cho mắt nghỉ ngơi bằng cách nhìn xa, như chơi ở ngoài trời (khoảng 10 - 15 phút). |
