Vào ngày Rằm tháng Giêng, người Việt thường chuẩn bị làm mâm cỗ cúng rất tươm tất, chu đáo với mong muốn cầu một năm mới bình an, may mắn.
Dân gian thường có câu: "Cúng cả năm không bằng Rằm tháng Giêng" để biểu thị sự quan trọng của nghi lễ này. Là ngày tuần đầu tiên của năm mới, sau Tết Nguyên đán, nên Rằm tháng Giêng rất được người Việt coi trọng.
Do vậy, việc sắp một mâm lễ cúng sao cho thật đúng chuẩn là điều mà mọi người đều quan tâm.
Để cúng Rằm tháng Giêng, người ta có thể chuẩn bị hai kiểu cỗ là chay hoặc mặn. Nếu gia chủ là Phật tử, vậy cần chuẩn bị 2 mâm lễ cúng: Mâm lễ cúng Phật và mâm lễ cúng gia tiên. Nhưng nếu nhà bạn không thờ Phật, vậy thì chỉ cần chuẩn bị mâm lễ cúng gia tiên là đủ.
Cúng Rằm tháng Giêng bằng cỗ chay
Nhiều người cho rằng rằm tháng Giêng là ngày tránh sát sinh, nên ăn chay để cầu mong may mắn, giải hạn cho cả năm.
Lễ vật dâng cúng thường là hoa quả, chè xôi, các món đậu, canh, xào không thêm nhiều hương liệu. Ngày nay, nhiều người dân cúng rằm tháng Giêng có thêm món bánh trôi nước với ý nghĩa cầu mong cả năm mọi việc đều hanh thông, trôi chảy, hạnh phúc tròn đầy.
Cỗ chay tùy loại có từ 10, 12 tới 25 món. Điểm đặc biệt trên mâm cỗ chay là sự hiện diện của những màu sắc tượng trưng cho ngũ hành. Màu đỏ tượng trưng cho hành hỏa, xanh của hành mộc, đen của hành thổ, màu trắng của hành thủy, màu vàng hành kim. Ăn cơm chay là một cách hướng tới sự cân bằng, thanh thản trong tâm hồn.
Đồ lễ khác gồm: Hương, hoa, quả tươi, vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu, thuốc lá...
Cúng Rằm tháng Giêng bằng cỗ mặn
Mâm lễ mặn theo đúng truyền thống gồm có có 4 bát, 6 đĩa, tổng cộng thành tròn 10 món. Nếu bạn có điều kiện và muốn cầu kì hơn thì có thể tăng thêm số món ăn.
4 bát gồm bát ninh măng, bát bóng, bát miến, bát mọc. 6 đĩa gồm thịt gà (hoặc thịt lợn), giò (hoặc chả), nem thính (đĩa xào), dưa muối, xôi (hoặc bánh chưng) và nước chấm. Dù cúng mặn, bạn vẫn có thể bổ sung thêm bánh trôi nước cho thêm phần đầy đủ.
Nếu không có điều kiện làm cầu kì, hay gia đình ít người, bạn có thể chuẩn bị mỗi thứ tượng trưng là được. Ví dụ: 1 bát, 2-3 đĩa là được.
Mâm cơm cúng ngày rằm tháng Giêng cũng phải có đầy đủ các vị. Vị mặn của nước chấm, vị cay của ớt, vị chua của đĩa dưa hành, vị ngọt của bánh, tất cả tạo nên mâm cỗ đủ đầy, cầu mong yên ấm an lành, xua đi những đen đủi có thể đến trong năm mới.
Đồ lễ khác gồm: Hương, hoa, quả tươi, vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu, thuốc lá...
Minh Khôi (T/h)
