Đậu đen, một trong những loại thực phẩm quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam, không chỉ là nguồn dinh dưỡng giá trị mà còn được xem như dược liệu quý trong đông y. Giá trị sức khỏe của đậu đen cũng được công nhận bởi nhiều nghiên cứu khoa học.
Theo nghiên cứu khoa học, đậu đen chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như: protein, chất xơ, vitamin và khoáng chất. Trong 100g đậu đen, có khoảng 24g protein, chiếm gần 1/3 nhu cầu protein hàng ngày của một người trưởng thành.
Bên cạnh đó, đậu đen còn là nguồn cung cấp chất xơ hòa tan, giúp cải thiện tiêu hóa và kiểm soát lượng đường trong máu. Ngoài ra, đậu đen cũng giàu các chất chống oxy hóa như: anthocyanins, hợp chất polyphenol có trong vỏ đậu.
Nghiên cứu từ tạp chí Journal of Agricultural and Food Chemistry cho thấy, anthocyanins có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do, ngăn ngừa lão hóa và giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như ung thư và bệnh tim mạch.
Đậu đen còn là nguồn cung cấp chất xơ hòa tan, giúp cải thiện tiêu hóa và kiểm soát lượng đường trong máu.
Dưới đây là một số công dụng của đậu đen đối với sức khỏe
Tốt cho thận
Trong y học cổ truyền, đậu đen được xem là một dược liệu quý có tác dụng bổ thận, thanh nhiệt, lợi tiểu và giải độc.
Theo Thần Nông Bản Thảo, đậu đen có tác dụng dưỡng âm, bổ khí và cải thiện chức năng thận. Thận được xem là cơ quan quan trọng trong đông y, liên quan đến sức khỏe toàn trạng, và việc bổ thận có thể giúp cải thiện sức khỏe tổng thể, kéo dài tuổi thọ và tăng cường sinh lực.
Đậu đen cũng được sử dụng trong các bài thuốc dân gian để điều trị nhiều loại bệnh khác nhau. Ví dụ, trong trường hợp bị nóng trong người, đậu đen nấu nước uống hàng ngày có thể giúp thanh nhiệt và giải độc cơ thể. Đông y còn dùng đậu đen kết hợp với các thảo dược khác để điều trị đau nhức xương khớp, đặc biệt là đối với người cao tuổi.
Duy trì xương khỏe mạnh
Thành phần các chất trong đậu đen có nhiều chất đạm và chất xơ. Sắt, phốt pho, canxi, magie, mangan, đồng và kẽm trong đậu đen đều góp phần xây dựng và duy trì xây dựng cấu trúc và sức mạnh của xương. Canxi và phốt pho thuộc nhóm chất khoáng có vai trò rất quan trọng trong cấu trúc xương, trong khi sắt và kẽm đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức mạnh cũng như độ đàn hồi của xương và khớp. Khoảng 99% nguồn thực phẩm cung cấp canxi cho cơ thể, 60% magiê và 80% dự trữ phốt pho được chứa trong xương. Điều này có nghĩa là điều cực kỳ quan trọng là phải bổ sung đủ các chất dinh dưỡng này từ chế độ ăn uống.
Phục hồi và phát triển cơ bắp
Đậu đen là nguồn protein thực vật, cần thiết cho việc phục hồi và phát triển cơ bắp. Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), 100 gram đậu đen nấu chín cung cấp 8,86 gram protein.
Tốt cho sức khỏe đường ruột
Với hàm lượng chất xơ cao, đậu đen giúp ngăn ngừa táo bón và điều hòa nhu động ruột. Chất xơ cũng giúp bạn cảm thấy no lâu hơn, hỗ trợ việc duy trì cân nặng khỏe mạnh. Theo USDA, 100 gram đậu đen nấu chín chứa tới 8,7 gram chất xơ.
Với hàm lượng chất xơ cao, đậu đen giúp ngăn ngừa táo bón và điều hòa nhu động ruột.
Giảm huyết áp
Duy trì lượng natri thấp là điều cần thiết để giữ huyết áp ở mức bình thường. Hàm lượng natri trong đậu đen tự nhiên khá thấp, đồng thời có chứa một số chất khoáng khác: chứa kali, canxi và magiê, tất cả những chất khoáng này đều có tác dụng làm giảm huyết áp hiệu quả cho những người bị huyết áp cao. Đảm bảo mua các loại đồ hộp có hàm lượng natri thấp và vẫn để ráo nước và rửa sạch để giảm thêm hàm lượng natri.
Kiểm soát cholesterol
Nhiều nghiên cứu khoa học hiện đại đã xác nhận những lợi ích sức khỏe mà đậu đen mang lại, đồng thời làm sáng tỏ thêm các hợp chất dinh dưỡng quý giá trong loại hạt này.
Một nghiên cứu từ National Institutes of Health (NIH) cho thấy, ăn đậu đen thường xuyên có thể giúp kiểm soát mức cholesterol trong máu. Cụ thể, những người tiêu thụ đậu đen hàng ngày có mức cholesterol xấu (LDL) thấp hơn so với những người không sử dụng loại thực phẩm này.
Điều này làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên thế giới.
Quản lý bệnh tiểu đường
Các nghiên cứu đã thực hiện và cho kết quả chỉ ra rằng những người mắc bệnh đái tháo type 1 ăn chế độ ăn nhiều chất xơ sẽ có mức đường huyết thấp hơn. Ngoài ra, những người mắc bệnh đái tháo đường type 2 có thể cải thiện lượng đường trong máu, lipid và mức insulin. Một cốc đậu đen với khối lượng 172 gam đậu đen nấu chín sẽ cung cấp khoảng 15 g chất xơ.
Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã đưa ra khuyến nghị về hàm lượng chất xơ cho một người một ngày là 25g chất xơ mỗi ngày dựa trên chế độ ăn 2.000 calo. Hàm lượng chất xơ có thể thay đổi tùy thuộc vào tổng lượng calo tiêu thụ.
Chống oxy hóa
Đậu đen giàu chất chống oxy hóa như anthocyanin, giúp giảm viêm nhiễm và stress oxy hóa trong cơ thể. Đây là những yếu tố có thể dẫn đến các bệnh mãn tính như tiểu đường.
Hỗ trợ giảm cân
Đậu đen là lựa chọn phù hợp cho những người giảm cân vì chúng chứa ít chất béo, calo, nhưng giàu chất xơ và protein. Nhờ đó, đậu đen sẽ tạo cảm giác no và kiểm soát cơn thèm ăn.
