Theo Dự thảo Thông tư ban hành Quy chế tuyển sinh THCS và tuyển sinh THPT của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), việc tuyển sinh THPT (thi vào lớp 10) được tổ chức theo một trong ba phương thức: xét tuyển, thi tuyển hoặc kết hợp thi tuyển với xét tuyển.
Với phương thức xét tuyển, căn cứ là kết quả rèn luyện và học tập các năm học chương trình giáo dục phổ thông cấp trung học cơ sở hoặc chương trình giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở của đối tượng tuyển sinh.
Với phương thức thi tuyển, số môn thi là 3 môn với toán, ngữ văn và 1 môn thứ 3 hoặc bài thi tổ hợp.
Các Sở GD&ĐT được chọn 1 trong 2 phương án. Nếu chọn môn thứ 3, môn này phải nằm trong số các môn học có đánh giá bằng điểm số. Đáng chú ý, Bộ yêu cầu các Sở phải thay đổi môn thi thứ ba qua các năm nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện trong giai đoạn giáo dục cơ bản.
Thời điểm các địa phương công bố môn thứ 3 là trước 31/3 hàng năm.
Nếu các Sở chọn bài thi tổ hợp, các môn học được lựa chọn phải nằm trong số các môn học có đánh giá bằng điểm số. Bài thi tổ hợp không yêu cầu phải thay đổi qua các năm.
Về thời lượng làm bài thi của từng môn, dự thảo quy định môn ngữ văn 120 phút, môn toán 90 phút hoặc 120 phút, môn thi thứ ba 60 phút hoặc 90 phút, bài thi tổ hợp 90 phút hoặc 120 phút.
Nội dung thi nằm trong chương trình giáo dục phổ thông cấp trung học cơ sở, chủ yếu là chương trình lớp 9.
Tính đến ngày 7/10, Bộ GD&ĐT thống kê có 60/63 Sở GD&ĐT đồng ý phương án 3 môn thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT và cho rằng điều này phù hợp thực tế và giảm áp lực.
Tuy nhiên, quy định môn thứ ba phải thay đổi qua từng năm là nội dung gây tranh cãi.
Mới đây, Văn phòng Chính phủ cũng đã có văn bản số 8347/VPCP-KGVX truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long xử lý thông tin báo chí phản ánh liên quan đến dự thảo Quy chế tuyển sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông.
Văn bản nêu rõ, thời gian qua, báo chí đã có thông tin phản ánh liên quan dự thảo Quy chế tuyển sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông.
Theo đó, dự thảo Quy chế tuyển sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông đề xuất quy định thi lớp 10 thực hiện 3 môn thi gồm toán, ngữ văn và một môn thứ 3 hoặc bài thi tổ hợp do Sở Giáo dục và Đào tạo, cơ cở giáo dục đại học có trường trung học phổ thông lựa chọn và được công bố trước ngày 31/3 hằng năm.
Trên các diễn đàn, nhiều phụ huynh đồng tình với phương án thi 3 môn vào lớp 10 trung học phổ thông tuy nhiên băn khoăn, lo lắng về môn thi thứ 3 "bí mật" được công bố sát kỳ thi là rất gấp gáp. Phụ huynh cho rằng, Bộ Giáo dục và Đào tạo nên điều chỉnh thời gian công bố môn thi sớm hơn để học sinh ôn tập.
Trước thông tin phản ánh nêu trên, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo rà soát kỹ, nghiên cứu, tiếp thu ý kiến góp ý của Nhân dân để hoàn thiện, ban hành Quy chế tuyển sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông theo thẩm quyền, trong đó xem xét quy định thời gian công bố đối với phương án thi sớm để tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà trường và các em học sinh, nhất là trong việc chủ động có kế hoạch dạy và học, ôn tập phù hợp, hiệu quả.