Học giả Trung Quốc: Nga công khai giúp Việt Nam

Tờ Đa Chiều ngày 22/6 đăng bình luận của Khâu Lâm (một nhà báo, nhà bình luận thời sự Trung Quốc thường xuất hiện trên đài Phượng Hoàng và tờ Kinh tế Trung Quốc) cho rằng trong lúc căng thẳng Việt-Trung trên Biển Đông đang hồi gay cấn, Nga đã bắt đầu can dự vào Biển Đông. Điều này thể hiện rõ nét nhất là việc gần đây Nga thường xuyên "chống lưng" cho Việt Nam, giúp Việt Nam tự tin hơn trong việc đương đầu với Trung Quốc.

Khâu Lâm cho rằng trong khi giữa Bắc Kinh và Matxcơva có rất nhiều lợi ích tương đồng trong chiến lược toàn cầu, nhưng quan hệ Nga-Trung Quốc vẫn không thể đạt đến ngưỡng “tâm, ý tương thông”. Nguyên nhân suy cho cùng, theo ông Khâu Lâm, là vì Nga vừa muốn phát triển quan hệ đối tác chiến lược với Trung Quốc để chống Mỹ bá quyền thế giới, đồng thời Matxcơva lại tích cực can dự vào Biển Đông, "chống lưng" cho Việt Nam không ngừng "phá vỡ" (cái gọi là) lợi ích cốt lõi của Trung Quốc?!

Để chứng minh cho nhận định này, Khâu Lâm viện dẫn việc Nga không chỉ bán cho Việt Nam 6 tàu ngầm lớp Kilo mà còn giúp Việt Nam phát triển binh chủng tàu ngầm. Trong bối cảnh căng thẳng trên Biển Đông không ngừng gia tăng, hợp tác quân sự Việt-Nga hoàn toàn phù hợp với chiến lược quân sự của Việt Nam, ông Khâu Lâm nói.

Việt Nam chủ trương giải quyết vấn đề Biển Đông thông qua các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS), còn Nga duy trì lập trường khách quan trong căng thẳng lãnh thổ giữa Trung Quốc với Việt Nam. Nhưng từ những động thái gần đây trong quan hệ Nga - Việt, có thể thấy Matxcơva đang muốn thông qua Việt Nam để can dự vào tình hình Biển Đông, Khâu Lâm bình luận.

Theo nhận định của Khâu Lâm, mục đích của Nga về cái gọi là "can dự vào tình hình Biển Đông" một mặt là để "kiềm chế Trung Quốc", mặt khác Matxcơva muốn có tiếng nói lớn hơn ở Biển Đông cùng với Trung Quốc để cạnh tranh ảnh hưởng với Mỹ trong khu vực?!

Học giả Khâu Lâm viện dẫn "Hoạch định chính sách đối ngoại Liên bang Nga" được Matxcơva công bố tháng 2/2013, trong đó đề cập tới việc trước năm 2020 Nga sẽ phải thiết lập 1 căn cứ cho tàu sân bay ở nước ngoài, trong khi địa điểm Kremlin ưng ý nhất chính là vịnh Cam Ranh của Việt Nam. Ông này cũng dẫn phát biểu của Đại sứ Việt Nam tại Liên bang Nga Phạm Xuân Sơn hôm 16/9 cho biết, chỉ cần tuân thủ các hiệp định cần thiết, tàu chiến nước ngoài có thể truy cập khu vực cảng Cam Ranh. Riêng Nga sẽ được ưu tiên.

Đồng thời, Nga và Việt Nam vừa mới ký kết hiệp định hợp tác khai thác khí đốt tự nhiên giữa tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam với Tập đoàn Dầu khí Zarubezhneft. Biên bản ghi nhớ hợp tác được đăng trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ Việt Nam hôm 18/6, một hoạt động bình thường được Khâu Lâm xem như "bằng chứng" Nga - Việt trao đổi lợi ích, để Nga giúp Việt Nam đối phó với (sự bành trướng của) Trung Quốc trên Biển Đông.

Hợp tác Việt - Nga trong lĩnh vực năng lượng đã có từ thời Liên Xô với mấy chục năm bề dày, Nga đã thâm nhập sâu vào ngành năng lượng của Việt Nam, "thậm chí Matxcơva còn được hưởng “đặc quyền đặc lợi", Khâu Lâm bình luận.

Khâu Lâm cho rằng, nói một cách khách quan thì 15 đến 20 năm nữa địa vị của Nga trong con mắt người Việt luôn quan trọng hơn Trung Quốc, bởi Nga giúp Việt Nam trang bị vũ khí, hầu như đáp ứng những gì Việt Nam yêu cầu và điều đó là một nước cờ đáng tin cậy của Việt Nam trên Biển Đông.

Học giả Trung Quốc kết luận việc Nga muốn can dự vào Biển Đông cho thấy Matxcơva ngày càng không "nể mặt" Bắc Kinh. Khâu Lâm tuyên bố rằng trước đây ông ta luôn cho rằng Nga chỉ muốn bán vũ khí (cho Việt Nam) kiếm về ngoại tệ, nhưng thực tế không đơn giản như vậy, Nga còn muốn có một đồng minh quân sự-chính trị trong khu vực.