Nếu nhóm khách hàng dùng 400 số điện trở xuống lựa chọn dùng điện một giá, thì số tiền phải đóng tăng hơn rất nhiều so với việc sử dụng giá điện bậc thang.
Theo thông tin được Bộ Công thương đưa ra trong văn bản lấy ý kiến về dự thảo quyết định của Thủ tướng về các phương án sửa đổi cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, thì người dùng điện trong khoảng từ 201-300 kWh/tháng và từ 401 kWh/tháng trở lên phải trả thêm 4.000 - 99.000 đồng/tháng nếu chọn phương án 1, còn nếu chọn phương án 2 thì người dùng từ 701 kWh/tháng trở lên càng phải trả tiền điện nhiều hơn.
Mặc dù trong dự thảo chính thức đưa ra phương án đề xuất, xin ý kiến là 5 bậc và một giá, nhưng trong văn bản lấy ý kiến góp ý mới, Bộ lại giải trình nhiều phương án sửa đổi biểu giá điện sinh hoạt (từ 1 bậc đến 5 bậc).
Với giá điện bậc thang mới, nhóm khách hàng dùng 400 số trở xuống có số tiền điện phải đóng ít hơn so với bậc thang cũ. Ảnh minh họa |
Bộ Công thương cho rằng nguyên tắc để xây dựng biểu giá bán lẻ điện là để đảm bảo giá bán lẻ điện bình quân cho sinh hoạt không đổi. Ngân sách nhà nước hỗ trợ cho các khách hàng nghèo, chính sách xã hội không thay đổi, sử dụng tiết kiệm điện...
Phân tích cụ thể từng phương án đề xuất đưa ra trong dự thảo, Bộ Công thương cho hay, đối với phương án 1 thì tiền điện của khoảng 20,1 triệu khách hàng sinh hoạt có mức sử dụng điện dưới 200 kWh/tháng và mức từ 301 - 400 kWh/tháng được giữ nguyên hoặc giảm đến 12.000 đồng/khách hàng/tháng.
Tuy nhiên, khách hàng có mức sử dụng điện trong khoảng từ 201 - 300 kWh/tháng (3,6 triệu khách hàng) cùng các khách hàng có mức sử dụng điện từ 401 kWh/tháng trở lên (khoảng 1,71 triệu khách hàng) phải trả tăng thêm khoảng từ 4.000 - 99.000 đồng/khách hàng/tháng.
Theo Bộ Công thương, mục đíchlà để đảm bảo giá bán lẻ điện sinh hoạt bình quân không đổi và giá điện của các nhóm khách hàng khác được giữ nguyên hoặc giảm.
Đối với phương án 2, Bộ Công thương đưa ra 2 kịch bản sửa đổi biểu giá để lấy ý kiến với nguyên tắc: giá điện sinh hoạt bình quân không thay đổi và giữ nguyên giá 4 bậc đầu tiên của biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt 5 bậc như phương án 1, để không tác động đến các khách hàng có mức thu nhập thấp hoặc trung bình.
Với 2 kịch bản một giá, sẽ bao gồm biểu giá 2A bằng 145% mức giá bán điện bình quân (tương đương mức giá 2.703 đồng/kWh) và biểu giá 2B bằng 155% mức giá bán điện bình quân (tương đương mức giá 2.890 đồng/kWh).
Bộ Công thương đánh giá ưu điểm của kịch bản 2A là bảo vệ người có thu nhập thấp, khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, không làm tăng tiền hỗ trợ từ ngân sách nhà nước cho người nghèo, hộ chính sách xã hội… 4 bậc giá đầu tiên không thay đổi so với phương án 5 bậc nêu trên.
Tuy nhiên, với biểu 5 bậc thang thì nhược điểm là khách hàng có sản lượng tiêu thụ từ 701 kWh/tháng trở lên sẽ phải trả tiền điện nhiều hơn do mức giá bậc 5 bằng 274% giá bán điện bình quân (tương đương 5.109 đồng/kWh). Theo Bộ Công thương, đây là mức cao hơn nhiều so với phương án 1 cho bậc cao nhất là 3.123 đồng/kWh.
Đối với kịch bản 2B, Bộ Công thương chỉ ra nhược điểm là các khách hàng sử dụng điện theo giá bậc thang có sản lượng tiêu thụ từ 701 kWh/tháng trở lên sẽ phải trả tiền điện nhiều hơn do mức giá bậc 5 bằng 185% mức giá bán điện bình quân, tức là tương đương mức giá 3.455 đồng/kWh, cao hơn so với phương án 1.
Như vậy, với giá điện bậc thang mới, nhóm khách hàng dùng 400 số trở xuống có số tiền điện phải đóng ít hơn so với bậc thang cũ. Tuy nhiên, nếu nhóm khách hàng này lựa chọn dùng điện một giá, thì số tiền phải đóng lại tăng hơn rất nhiều so với việc sử dụng giá điện bậc thang. Cụ thể, giả sử khách hàng dùng 400 kWh/tháng, nếu khách hàng lựa chọn điện 1 giá là 2.703 đồng/kWh thì phải đóng cao hơn đến 186.300 đồng/tháng. Còn lựa chọn điện một giá theo phương án 2B sẽ phải đóng cao hơn 261.074 đồng/tháng.
Trong khi đó, theo số liệu của Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN), số hộ sử dụng điện dưới 400 kWh lên đến hơn 22 triệu hộ. Như vậy, trong biểu giá điện mới này, có ít nhất 22 triệu hộ dân không thể chọn cách trả điện một giá.
Tương tự, với bậc thang mới, khách hàng dùng từ 401 - 700 kWh/tháng, số tiền điện phải trả cao hơn so với bậc thang cũ, tuy nhiên mức tăng không đáng kể. Tuy nhiên, nếu lựa chọn điện một giá, khách hàng sẽ phải trả chênh lệch thêm từ 102.000 - 233.000 đồng/tháng, tùy chọn phương án 1 giá 2.703 đồng hay 2.890 đồng/kWh. Do đó, khách hàng dùng dưới 700 kWh/tháng cần cân nhắc kỹ việc lựa chọn điện một giá. Trong khi đó, theo Bộ Công Thương, có đến 98,2% số hộ có mức sử dụng điện dưới 700 kWh.
Có thể thấy, giá bán lẻ điện một giá chỉ có lợi đối với khách hàng sử dụng từ 700-900 KWh/tháng trở lên. Với bậc thang mới, theo phương án 2A, khách hàng dùng 800 số có số tiền điện phải đóng cao hơn 220.912 đồng/tháng so với bậc thang hiện hành; còn với phương án 2B, mức chênh lệch giữa cách tính theo bậc thang hiện hành và bậc thang mới là không đáng kể. Tuy nhiên, nếu dùng điện một giá, số tiền khách hàng này phải đóng thấp hơn nhiều so với việc dùng điện bậc thang. Do đó, khách hàng dùng 701 số trở lên có thể lựa chọn phương án sử dụng điện một giá.
Vũ Đậu(T/h)
