Vũ Xuân Th?ều và Hoàng Tam Hùng là ha? ph? công cuố? cùng hy s?nh trong cuộc ch?ến bảo vệ vùng trờ? V?ệt Nam.
Ngày 28/12/1972 cũng là một ngày mà những ph? công ch?ến đấu VN không thể quên được. Trong cùng một ngày họ đã mất ha? ph? công ưu tú.
Nhưng họ cũng đã có n?ềm v?nh quang không gì sánh được: đồng độ? của họ đã thật sự hạ gục B-52 bằng một cách quả cảm nhất của những ph? công huyền thoạ?.
Buổ? trưa ngày 28/12, ph? công trẻ tuổ? Hoàng Tam Hùng đã hy s?nh anh dũng sau kh? bắn rơ? ha? ch?ếc máy bay Mỹ ngay trong trận đầu xuất kích trên M?G-21, trở thành một trong những ph? công V?ệt Nam bắn rơ? ha? ch?ếc trong một trận không ch?ến. Ch?ếc RA-5C bị Tam Hùng bắn rơ? là ch?ếc máy bay loạ? này đầu t?ên của hả? quân Mỹ bị không quân V?ệt Nam bắn rơ?, bổ sung một loạ? máy bay trong danh mục các loạ? máy bay Mỹ bị không quân V?ệt Nam hạ gục. Trung úy Hoàng Tam Hùng hy s?nh kh? chưa tròn 24 tuổ?.
Ph? công Vũ Xuân Th?ều và Ph? công Hoàng Tam Hùng - Ảnh tư l?ệu.
Đêm hôm ấy, Vũ Xuân Th?ều vào trận.
Trận đánh của ph? công Vũ Xuân Th?ều đêm 28/12
Theo t?n tình báo, đêm 28/12, lúc 21h30-23h50, sẽ có 50 lần/ch?ếc B-52 vào đánh phá Hà Nộ?, Hả? Phòng. Bộ Tư lệnh không quân yêu cầu tất cả các sở chỉ huy và các đơn vị trực ch?ến phả? theo dõ? chặt chẽ và sẵn sàng cất cánh ch?ến đấu. Trong kh? đó, ph? công Vũ Xuân Th?ều trực ban ch?ến đấu tạ? sân bay Cẩm Thủy; ph? công Đ?nh Tôn trực ban ch?ến đấu ở sân bay Nộ? Bà? đã sẵn sàng.
Lúc 21h28, tốp B-52 thứ ha? rồ? thứ ba xuất h?ện ở đông nam Pạc Xan 90km. Tạ? sở chỉ huy t?ền phương, phó tư lệnh Trần Mạnh nhận định đây chính là các tốp B-52 bay vào đánh Hà Nộ?. Ông lệnh cho các sĩ quan dẫn đường và quân báo theo dõ? chặt d?ễn b?ến của tốp máy bay này, đồng thờ? lệnh ph? công Vũ Xuân Th?ều chuẩn bị cất cánh.
Lúc 21h41, Vũ Xuân Th?ều được lệnh cất cánh từ sân bay dã ch?ến Cẩm Thủy (ngườ? trực chỉ huy tạ? sân bay Cẩm Thủy là đạ? tá, ph? công Hoàng B?ểu, một trong những ph? công bay đêm dày dạn k?nh ngh?ệm). Sở chỉ huy Thọ Xuân cho Th?ều đ? hướng tây để sẵn sàng đón đánh tốp B-52 vào theo hướng này. Tạ? sở chỉ huy t?ền phương, phó tư lệnh Trần Mạnh và kíp trực nhận định độ? hình B-52 bay từ Thá? Lan lên hướng bắc, kh? đến Sầm Nưa sẽ vòng lên Mộc Châu, t?ến vào đánh phá Hà Nộ?. Kíp chỉ huy tính toán và quyết định dẫn M?G vào đánh B-52, đồng thờ? lệnh Vũ Xuân Th?ều lấy độ cao, bay tránh tốp t?êm kích hộ tống.
Lúc 21h52, Sc B-1 (Thọ Xuân) lệnh Th?ều vòng phả?, bay hướng 360 độ, thông báo mục t?êu phía trước 50 độ, cự ly 15km, nhưng do nh?ễu quá nặng, Vũ Xuân Th?ều vẫn chưa phát h?ện được mục t?êu. Lúc này tạ? sở chỉ huy, sĩ quan dẫn đường trên h?ện sóng rađa Trần Xuân Mão, bằng k?nh ngh?ệm của mình đã phát h?ện chấm trắng đục g?ữa nền nh?ễu, anh khẳng định đó là B-52, chúng đã đổ? hướng, bay ngược lên Sơn La rồ? mớ? vòng xuống đánh phá Hà Nộ?. Sở chỉ huy lập tức lệnh Th?ều vòng phả? gấp, bay hướng 90 độ, qua Sầm Nưa, lên hướng bắc đuổ? theo tốp B-52 đang bay về hướng Nà Sản, Sơn La.
G?ây phút cảm tử
Nhận định của sở chỉ huy hoàn toàn chính xác. Lúc 21h58, kh? đến Sơn La, Vũ Xuân Th?ều phát h?ện mục t?êu, anh lập tức báo cáo và tăng tốc độ bám sát. Trong bầu trờ? tố? đen, rađa lạ? bị nh?ễu rất nặng nên rất khó phán đoán cự ly, nhưng Th?ều đã bình tĩnh phán đoán cự ly bằng mắt, theo tín h?ệu đèn hàng hành của B-52. Lúc này tạ? sở chỉ huy t?ền phương phó tư lệnh Trần Mạnh nhắc: “046 bật công tắc bắn cả loạt, k?ên quyết t?êu d?ệt địch”. Ph? công Vũ Xuân Th?ều trả lờ?: “Nghe rõ!”.
Anh t?ếp tục bám theo mục t?êu, kh? thấy âm lượng đầu tên lửa bắt mục t?êu tốt và cự ly có thể phóng h?ệu quả, anh ấn nút phóng ra ha? quả tên lửa. Ch?ếc B-52 bùng cháy, rơ? xuống gần khu vực bản Cò Nò?, Sơn La. Sau đó, sở chỉ huy mất l?ên lạc vớ? Th?ều. Lúc này từ sở chỉ huy B-1 l?ên tục gọ?: “046 công tác tốt không?” nhưng không thấy tín h?ệu trả lờ? của Th?ều. Cả sở chỉ huy ?m lặng, hồ? hợp chờ đợ? tín h?ệu trả lờ? của Th?ều, nhưng đó là sự ?m lặng vĩnh v?ễn. Vớ? k?nh ngh?ệm và l?nh cảm của ngườ? chỉ huy, phó tư lệnh Trần Mạnh và phó tư lệnh Trần Hanh đều h?ểu có đ?ều gì đó không bình thường nhưng rất ph? thường đã xảy ra. Trong đầu cả ha? ông lóe lên ý nghĩ có thể do cự ly phóng tên lửa quá gần (do ban đêm rất khó ước lượng cự ly bằng mắt), sau kh? phóng ha? quả tên lửa trúng mục t?êu, máy bay của Th?ều đã lao thẳng vào ch?ếc B-52.
Vũ Xuân Th?ều hy s?nh anh dũng sau kh? hạ ch?ếc B-52 trên vùng trờ? Cò Nò?, Sơn La. Xác ch?ếc B-52 và các mảnh vỡ của ch?ếc M?G cùng rơ? tạ? đây.
Quân chủng Phòng không - không quân đã xác m?nh và công nhận ph? công Vũ Xuân Th?ều hạ tạ? chỗ một ch?ếc B-52 tạ? vùng trờ? Sơn La.
Lúc 21h48, tạ? sân bay Nộ? Bà?, ph? công Đ?nh Tôn nhận lệnh cất cánh. Sau kh? rờ? đất, anh được dẫn ra Hòa Bình - Suố? Rút, rồ? lên bắc Mộc Châu để chặn đánh tốp B-52 đang bay về hướng Phù Yên. Lúc 22h4, Đ?nh Tôn phát h?ện thấy đèn hàng hành của độ? hình B-52, nhưng sau đó lạ? mất vì góc vào quá lớn. Sở chỉ huy cho vòng phả? bay hướng 90 độ để cắt vào phía sau mục t?êu, nhưng do tốp B-52 đã phát h?ện có M?G bám theo nên tắt đèn hàng hành và cơ động tránh M?G. Đồng thờ? Đ?nh Tôn phát h?ện nh?ều t?êm kích Mỹ đang bám phía sau. Thấy t?ếp tục bám theo không có lợ?, sở chỉ huy cho g?ảm độ cao, hướng 360 độ, thoát ly về hạ cánh an toàn tạ? Nộ? Bà?.
Quân chủng đã tổ chức một đoàn cán bộ do ph? công Phạm Ngọc Lan dẫn đầu lên xã Tạ Khoa, huyện Yên Châu, Sơn La để nắm tình hình. Cùng vớ? đạ? úy Phạm Đức Thuận, t?ểu đoàn trưởng t?ểu đoàn bộ b?nh đang đóng quân tạ? Cò Nò?, đoàn cán bộ đã đến tận h?ện trường để xác m?nh. Đứng trên đỉnh đồ?, các cán bộ không quân nhìn thấy bên k?a quả đồ? là xác ch?ếc B-52 vớ? các mảnh vỡ cháy sém, phía bên này đồ? là các mảnh máy bay M?G-21 trắng bạc. Kh? quan sát trực t?ếp h?ện trường, th?ếu tướng, ph? công Phạm Ngọc Lan chợt lóe lên ý nghĩ: “Ch?ếc M?G của Th?ều đã húc (taran) vào B-52, vớ? t?nh thần cảm tử, quyết t?êu d?ệt B-52”. Trên bầu trờ? tố? đen của đêm 28h12 mùa đông, không a? nhìn thấy những g?ây phút cuố? cùng của cuộc ch?ến quyết tử đã d?ễn ra thế nào, nhưng những gì mà đoàn cán bộ nhìn thấy ở h?ện trường đã m?nh chứng rõ ràng cho ch?ến công của ph? công Vũ Xuân Th?ều.
Tố? 27/12/2012, nhân kỷ n?ệm 40 năm ngày hy s?nh của ph? công Vũ Xuân Th?ều, th?ếu tướng Phạm Ngọc Lan (ngườ? được cử lên địa đ?ểm nơ? Th?ều bắn rơ? B-52 đêm 28/12/1972) đã kể lạ?: “... Ngay tố? 28/12/1972, lúc khoảng 12h đêm, tô? nhận được đ?ện từ sở chỉ huy g?ao dẫn đầu đoàn cán bộ lên địa đ?ểm nơ? ph? công Vũ Xuân Th?ều bắn rơ? B-52 tạ? Sơn La để nắm và xác m?nh tình hình. Đoàn chúng tô? lập tức khở? hành trong đêm và lên đến nơ? vào sáng hôm sau. Kh? đến nơ?, tô? có gặp các ch?ến sĩ bộ b?nh đóng quân tạ? khu vực, mọ? ngườ? đều nó? tố? hôm qua thấy ha? bó lửa rất to bùng cháy và rơ? xuống. Các ch?ến sĩ của t?ểu đoàn bộ b?nh đã dùng ngựa đưa tô? leo lên quả đồ? gần nơ? máy bay M?G của Vũ Xuân Th?ều bắn rơ? B-52. Đứng trên đồ? chúng tô? nhìn thấy xác B-52 cháy sém một phía, phía bên k?a quả đồ? là xác ch?ếc M?G màu ánh bạc. Chúng tô? còn nhặt được ha? mảnh xác máy bay M?G và B-52 găm vào nhau, đó là dấu h?ệu cho thấy máy bay của Th?ều đã lao vào ch?ếc B-52. Tô? lập tức đ?ện về báo cáo tình hình cho Bộ tổng tham mưu và Quân chủng Phòng không - không quân: “Chúng tô? đã đến h?ện trường, sờ được xác máy bay B-52, chính xác Vũ Xuân Th?ều đã bắn rơ? ở cự ly gần và lao vào ch?ếc B-52, tô? sẽ mang ha? mảnh xác máy bay găm vào nhau về báo cáo”. Vớ? k?nh ngh?ệm nh?ều năm ch?ến đấu và chỉ huy ch?ến đấu, tô? l?nh cảm rằng trong g?ây phút cuố? cùng Vũ Xuân Th?ều đã quyết tử để quyết tâm t?êu d?ệt B-52”.
Vũ Xuân Th?ều và Hoàng Tam Hùng là ha? ph? công cuố? cùng hy s?nh trong cuộc ch?ến bảo vệ vùng trờ? V?ệt Nam.
Theo Báo Tuổ? Trẻ
