Lâu nay khi nói về Hà Nam có lẽ nhiều người chỉ biết đến cá kho Đại Hoàng, chuối Tiến vua, làng hoa Phù Vân… chứ ít ai biết rằng vùng đồng bằng chiêm trũng này còn là nơi nuôi gà móng, một loại gà có tên trong Sách đỏ.
Những ngày cuối tháng Chạp hàng năm, tại xã Tiên Phong, đoàn thương lái từ khắp nơi lại đổ về để “săn” gà móng. Đây là giống gà cổ thuần chủng, chân to, có thân hình giống gà Hồ (Bắc Giang), chất lượng thịt ngon như gà Đông Tảo (Hưng Yên).
Gà móng gắn liền với người dân xã Tiên Phong từ xa xưa. Sở dĩ có tên là móng vì giống gà này là “bản địa”, được người dân nơi đây phát hiện và nhân giống từ thôn móng (nay là xã Tiên Phong). Cũng nhờ đó, gà móng được gìn giữ và bảo tồn gen quý và thuần chủng cho đến bây giờ. Đồng thời, mô hình nuôi gà móng cũng giúp người dân thu lãi cao và có việc làm ổn định.
Dù nằm trong Sách đỏ nhưng loại gà này là loài vật duy nhất không bị cấm nuôi, buôn bán, vận chuyển theo quy định về bảo tồn theo cách mới. Vì thế xã Tiên Phong nhiều năm trở lại đây ngày càng nhân rộng giống gà quý hiếm này, thông tin trên báo Dân Trí.
Theo người dân, gà móng Tiên Phong có đặc điểm con trống màu lông đỏ tía, mượt, đuôi ngắn, chân to, vảy thẳng hàng không xù xì như gà Đông Tảo (Hưng Yên), gà mái lông trắng nhạt, một năm đẻ 6 - 7 lứa, mỗi lứa khoảng 12 quả trứng.
Gà con khi mới nở màu lông trắng, chân vàng; kẽ chân có đường viền đỏ, vảy thẳng hàng…
Ở Tiên Phong, hộ nuôi gà móng với số lượng đến hàng nghìn con phải kể đến gia đình ông Nguyễn Văn Thắm, chủ trang trại gà móng Tuyết Thắm. Trang trại của gia đình ông là trung tâm bảo tồn nguồn gen giống gà móng Tiên Phong.
Hàng năm, trang trại gà móng Tuyết Thắm chăn nuôi duy trì ổn định hơn 1.000 con gà bố mẹ nhằm bảo tồn gen gốc, khoảng 2.000 con gà thương phẩm để cung ứng ra thị trường.
Với ưu điểm chất lượng thịt thơm ngon, bì dầy, dai, da giòn không có mỡ, thịt ẩm và không khô nên từ lâu gà móng Tiên Phong được người tiêu dùng săn đón rất nhiều dịp cuối năm.
Chia sẻ trên báo Dân Việt, ông Thắm cho hay, gà móng Tiên Phong có sức đề kháng tốt, ít dịch bệnh, đẹp mã, phù hợp với thăn chả tự do. So với các giống gà truyền thống khác, gà móng nổi trội hơn nhiều từ chất lượng đến mẫu mã…
Gà móng Tiên Phong nuôi càng lâu thì chất lượng thịt càng ngon. Thông thường gà trống đạt trọng lượng gần 4kg/con, gà mái khoảng 2kg/con là đạt yêu cầu để xuất bán. Hiện giá bán gà móng dao động từ 120.000 - 200.000 đồng/kg, tùy vào độ tuổi gà.
"Nhờ những ưu điểm trên nên từ lâu gà móng đã trở thành con nuôi đặc sản của tỉnh Hà Nam, được nhiều khách hàng ở các tỉnh thành chọn mua làm quà biếu hoặc mua về ăn vào mỗi dịp cuối năm", ông Thắm thổ lộ.
Gia đình ông Trần Văn Xưởng (xã Tiên Sơn, thị xã Duy Tiên) cũng đã nuôi gà móng Tiên Phong từ hàng chục năm nay. Ông bảo, gà móng cho chất lượng thịt thơm ngon, sản lượng thịt cao, sức đề kháng tốt, dễ nuôi…
Gà móng được khách hàng đặt mua nhiều nhất là dịp cuối năm. Do đó, để đáp ứng nhu cầu, ngay từ giữa năm, gia đình ông Xưởng đã bắt đầu ổn định đàn gà thương phẩm phục vụ thị trường Tết.
Hiện nay thị trường tiêu thụ gà móng thương phẩm của các trang trại chủ yếu ở Hà Nam, Hà Nội và các tỉnh lân cận.
Thùy Dung(T/h)