(ĐSPL) - Những tranh cã? quanh chương trình do thám quy mô lớn của Cơ quan An n?nh quốc g?a Mỹ (NSA), do cựu nhân v?ên CIA –Edward Snowden t?ết lộ, đã được đẩy lên mức cao hơn kh? các nghị sĩ Mỹ đồng loạt lên t?ếng chỉ trích chương trình này và cảnh báo, họ sẽ hạn chế quyền hạn của NSA trong v?ệc thu thập dữ l?ệu qua đ?ện thoạ?.
“Đạ? ch?ến” nổ ra
Ngay tạ? ph?ên đ?ều trần trước Ủy ban Tư pháp Hạ v?ện Mỹ, các nghị sĩ thuộc cả đảng Dân chủ lẫn Cộng hòa cùng đồng loạt chỉ trích, lên án chương trình do thám quy mô lớn của NSA đã vượt ra ngoà? khuôn khổ H?ến pháp Mỹ cũng như các đạo luật được Quốc hộ? Mỹ thông qua. Hạ nghị sỹ Zoe Lofgren đến từ bang Cal?forn?a tuyên bố, chương trình nghe lén này rõ ràng đã đ? chệch khỏ? khuôn khổ luật pháp.
Cuộc đ?ều trần trên tập trung vào các hoạt động g?ám sát vớ? quy mô rộng khắp đang bị so? xét kỹ sau vụ cựu nhân v?ên cục nhân v?ên tình báo (CIA) Edward Snowden công kha? về các chương trình nghe lén của Chính phủ Mỹ. Đồng thờ?, các nhà làm luật cũng cảnh báo, họ sẽ hạn chế quyền hạn của cơ quan này trong v?ệc thu thập dữ l?ệu qua đ?ện thoạ? trong thờ? g?an tớ?.
“Kẻ ch?a rẽ thế g?ớ?” Edward Snowden
Thứ trưởng bộ Tư pháp Hoa Kỳ James Cole tuyên bố: “Chúng tô? luôn tìm cách cân bằng g?ữa an n?nh quốc g?a vớ? quyền r?êng tư và tự do cá nhân của ngườ? Mỹ trong các hoạt động của mình”. Trong kh? đó, Phó g?ám đốc NSA John Ingl?s t?ết lộ: “Những hoạt động này được bảo mật rất kỹ. Chỉ có 22 ngườ? ở NSA được t?ếp cận các bộ lọc thông t?n”.
Phó bộ trưởng Bộ tư pháp Hoa Kỳ James Cole
Mặc dù vậy, các nghị sĩ Mỹ lạ? cho rằng, Quốc hộ? cần chỉnh sửa đạo luật Yêu nước (được thông qua sau sự k?ện 11/9/2001) để đảm bảo NSA chỉ được thu thập thông t?n ở phạm v? hẹp, trừ kh? các cơ quan chính phủ đã xác định được đố? tượng tình ngh? hoặc mố? đe dọa đặc b?ệt.
Nghị sĩ ha? đảng bất ngờ “đồng lòng”
Bất bình vớ? chương trình do thám của NSA, Hạ nghị sỹ đảng Dân chủ John Conyers, thành v?ên cấp cao trong Ủy ban Tư pháp, đã mạnh mẽ chỉ trích v?ệc thu thập dữ l?ệu và thông t?n cá nhân của PRISM là hành v? “v? phạm ngh?êm trọng” luật pháp Mỹ. Ông cũng nhấn mạnh, v?ệc sửa đổ? đạo luật Yêu nước là cần th?ết nhằm tránh xảy ra các vụ v?ệc làm tổn thương đến công dân Mỹ. Về phía đảng Cộng hòa, nghị sĩ James Sensenbrenner, ngườ? phản đố? những bao b?ện của g?ớ? chức NSA về chương trình nghe lén, cho rằng, quyền thu thập dữ l?ệu cuộc gọ? được nêu trong Đ?ều 215 của đạo luật Yêu nước sẽ không được xem xét lạ? chừng nào họ chưa thay đổ? được quan đ?ểm chống khủng bố là như thế nào. Trong kh? đó, Hạ nghị sĩ của bang Texas - Ted Poe, thuộc đảng Cộng hòa thẳng thừng bày tỏ quan đ?ểm của mình: “Tô? không ưa Snowden chút nào nhưng phả? công nhận, chúng ta sẽ chẳng hề b?ết gì nếu anh ta không lên t?ếng”.
Chuyên g?a về luật an n?nh thuộc đạ? học quốc g?a Mỹ Stephen Vladeck trong lần trả lờ? phỏng vấn tờ Wash?ngton Post cũng thừa nhận rằng, những thách thức pháp lý đố? vớ? chương trình PRISM là không nhỏ. Ông Vladeck nó?, trong trường hợp chính phủ muốn sử dụng thông t?n thu thập được từ chương trình PRISM để phục vụ cho v?ệc khở? tố hình sự, nguồn gốc của thông t?n sẽ phả? được t?ết lộ và đ?ều này cũng là một bất lợ? lớn đố? vớ? NSA.
Thứ trưởng bộ Quốc phòng Mỹ Ashton Carter
Đề cập đến vấn đề tình báo tạ? d?ễn đàn an n?nh Aspen ở bang Colorado, Thứ trưởng bộ Quốc phòng Mỹ Ashton Carter cho b?ết, Chính phủ l?ên bang đang có những bước đ? theo hướng thay đổ? các thủ tục t?ếp cận kho t?n tức tuyệt mật, không để cho một cá nhân có thể nắm được một lượng t?n nh?ều như Edward Snowden. Các b?ện pháp cụ thể được áp dụng gồm phân loạ? và phong tỏa thành từng cụm t?n, không để chung trong một kho lưu trữ như trước đây. Vớ? b?ện pháp này, một cá nhân kh? truy cập sẽ chỉ vào được khu vực t?n tức cần tìm, thay vì có thể xem được tất cả những t?n tức tuyệt mật ở cùng một địa chỉ. B?ện pháp thứ ha? quy định “chế độ ha? ngườ?” g?ống như các thủ tục bảo vệ vũ khí hạt nhân. Vớ? b?ện pháp này, những ngườ? làm công tác quản lý hệ thống như Edward Snowden g?ờ đây kh? muốn t?ếp cận các t?n tình báo tuyệt mật thì phả? làm v?ệc đó cùng vớ? một đồng ngh?ệp nữa, chứ không được một mình tự do như trước đây.
AN MAI (Theo CNN/AP/Wash?ngton Post)
