Đoàn liên ngành đề nghị Công an, VKSND, TAND TP Hà Nội xem xét, xử lý hình sự đối với những đơn vị, doanh nghiệp trốn đóng bảo hiểm theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015.
Các quy định về tội trốn đóng BHXH. Nguồn BHXH. |
Đoàn liên ngành Công an, Liên đoàn lao động, Thanh tra, Lao động thương binh xã hội, Cục thuế, Bảo hiểm xã hội vừa có báo cáo về công tác phối hợp 6 tháng đầu năm thực hiện cơ chế phối hợp đảm bảo quyền và lợi ích của người lao động (NLĐ) về các chế độ bảo hiểm tại TP Hà Nội.
Theo đó, trong 6 tháng đầu năm 2019, đoàn liên ngành đã thực hiện 2.119 cuộc thanh tra, kiểm tra, với tổng số tiền nợ 397,1 tỉ đồng, thu hồi trên 218 tỉ đồng (đạt 49,5%).
Qua kiểm tra, đoàn cũng nhận thấy 100% các thủ tục hành chính được tiếp nhận thông qua hệ thống một cửa điện tử. Đến tháng 6-2019, có trên 97,3% các đơn vị tham gia BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) thực hiện giao dịch hồ sơ điện tử.
Tuy nhiên, đoàn liên ngành khẳng định còn nhiều đơn vị trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ. Đồng thời, nhận thức về quyền lợi, trách nhiệm tham gia BHXH, BHYT, BHTN của NLĐ còn hạn chế, có tình trạng thỏa thuận với người sử dụng lao động không tham gia…
Bên cạnh đó, nhiều đại lý thu hoạt động chưa thực sự hiệu quả do nhân viên đại lý thu đa số phải kiêm nhiệm. Tuy được BHXH TP đào tạo, tập huấn cập nhật hàng năm nhưng có đại lý chưa nắm chắc về chính sách BHXH, BHYT, thậm chí còn làm sai quy trình.
Để hạn chế việc nợ đọng, đoàn liên ngành đề nghị Công an TP chỉ đạo các đơn vị quận, huyện tiếp nhận hồ sơ các đơn vị, doanh nghiệp nợ, trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN do cơ quan BHXH chuyển để điều tra, xác minh hành vi vi phạm pháp luật.
Bên cạnh đó, đề nghị Công an, VKSND, TAND TP Hà Nội xem xét, xử lý hình sự đối với những đơn vị, doanh nghiệp vi phạm theo quy định của BLHS 2015.
Trao đổi với Thanh Niên, ông Lê Đình Quảng, Phó trưởng ban Quan hệ lao động - Tổng LĐLĐ VN, cho biết hiện nay theo bộ luật Hình sự (BLHS) 2015, các tội danh chiếm dụng, nợ đọng, trốn đóng BHXH sẽ bị xử lý hình sự. Nhưng trên thực tế, trong quá trình triển khai thực hiện, nhiều vụ việc công đoàn đứng ra khởi kiện, hồ sơ gửi khá nhiều nhưng chưa được xử lý hình sự. Đây là tội danh mới trong BLHS 2015. Quá trình thực hiện, về mặt chi tiết còn nhiều vướng mắc do liên quan sự đồng bộ giữa các quy định của pháp luật (luật BHXH, bộ luật Lao động, bộ luật Tố tụng dân sự) và khả năng thực tế của tổ chức công đoàn khi đảm nhận công việc này.
“Quy định của BLHS, DN nợ đóng, trốn đóng từ 6 tháng trở lên với số tiền 100 triệu đồng sẽ bị xử lý hình sự. Trên thực tế cũng cần cân nhắc đối với những DN chậm đóng do yếu tố khách quan chứ không thể hình sự hóa mọi vấn đề”, ông Quảng nói.
Theo ông Quảng, quan điểm của Tổng LĐLĐ VN là đối với những DN có đủ điều kiện nhưng vẫn chậm đóng, chây ì nợ BHXH thì cần phải xử lý hình sự. Trong năm 2019, Tổng LĐLĐ VN kiến nghị Bộ Công an chỉ đạo, xem xét, khởi tố một số vụ án về nợ BHXH, BHYT, BHTN) tạo sức răn đe, thể hiện tính nghiêm minh pháp luật, để bảo vệ quyền lợi cho người lao động.
Để các quy định của BLHS được áp dụng thống nhất, đúng pháp luật trong thực tiễn, ông Quảng cho rằng cần có văn bản hướng dẫn cụ thể, chi tiết của Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao mới có thể xử lý những vụ việc có tính chất phức tạp. Trước mắt, Tổng LĐLĐ VN vẫn tiếp tục tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát thực hiện pháp luật về BHXH; kiến nghị sửa đổi, bổ sung các chính sách về BHXH để đảm bảo thực hiện trong thực tiễn.
Tương tự, ông Nguyễn Hòa Bình, Phó vụ trưởng Pháp chế BHXH VN, cũng đề nghị Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao sớm ban hành nghị quyết hướng dẫn chi tiết áp dụng một số quy định của BLHS về các tội phạm liên quan bảo hiểm; đồng thời làm rõ tư cách pháp lý tham gia tố tụng của cơ quan BHXH trong thực hiện các quy định của BLHS liên quan lĩnh vực: BHXH, BHYT, BHTN.
“Chúng tôi đã ký quy chế tích cực chủ động phối hợp với Tổng cục Cảnh sát trong việc phát hiện, xử lý các hành vi trốn đóng, gian lận BHXH theo quy chế giữa hai ngành. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ cố gắng phát huy hiệu quả quy chế này để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người lao động cũng như đảm bảo quyền an sinh xã hội của mọi công dân”, ông Bình nói.
Mộc Miên (T/h)
