Tệ nạn bắt cóc trẻ em ở nước ta ngày một gia tăng với nhiều thủ đoạn tinh vi. Mục đích chủ yếu của các tội phạm khi bắt cóc trẻ em là tống tiền, bán cho người khác, bán cho các gia đình hiếm muộn hoặc mang về nuôi, bán ra nước ngoài… Ngoài ra, tội phạm cũng có thể bắt cóc trẻ để cướp các tài sản có giá trị như dây chuyền, điện thoại, nhẫn vàng… mà các cháu đang mang.
Thủ đoạn mà các tội phạm sử dụng không chỉ tinh vi, khó phát hiện mà còn đa dạng, điển hình là trẻ chơi một mình ngoài đường hoặc đi với bố mẹ đến nơi công cộng (công viên, khu vui chơi, siêu thị, bệnh viện, trường học…) nhưng thoát ly người lớn.
Các đối tượng này sẽ tìm cách tiếp cận, làm quen rồi dùng những thứ hấp dẫn như đồ chơi, sách truyện, bánh kẹo… để dụ dỗ trẻ đến nơi vắng vẻ nhằm dễ dàng thực hiện hành vi bắt cóc.
Bên cạnh đó, các đối tượng còn lợi dụng sự quen biết với gia đình và đón các cháu trên đường đi học về, cho đi nhờ, rủ đi chơi… rồi bắt cóc. Hoặc trong thời đại công nghệ 4.0, các đối tượng có thể kết bạn với trẻ nhỏ qua mạng xã hội rồi rủ rê bé đi thăm quan, xem phim, ăn uống…
Tội phạm bắt cóc trẻ em thường tập trung ở những đối tượng có tiền án, tiền sự, lưu manh, không nghề nghiệp, nghiện ma túy, dấn thân vào con đường bài bạc, lô đề… Chúng hay hoạt động theo nhóm, thường có từ hai người trở lên và lập kế hoạch cẩn thận trước khi phạm tội.
Cụ thể, các đối tượng này sẽ xác định mục tiêu, thăm dò quy luật sinh hoạt của từng thành viên trong gia đình và theo dõi nhất cử nhất động của trẻ nhỏ để tìm cơ hội bắt cóc dễ dàng hơn.
Các hành vi bắt cóc do ai thực hiện và vì mục đích gì thì đều để lại nhiều hậu quả vô cùng nặng nề đối với trẻ nhỏ. Gây tổn hại về thể chất, tâm sinh lý và những di chứng từ lần bắt cóc này có thể kéo dài suốt cuộc đời của các bé. Vì thế, để đảm bảo an toàn cho bé, các bậc phụ huynh nên dạy cách phòng chống bắt cóc trẻ em đến con ngay khi còn nhỏ.
Kỹ năng giúp trẻ phòng tránh bị bắt cóc
Giúp trẻ em khỏi nạn buôn người, sự nỗ lực bảo vệ và bao bọc của gia đình là điều cần thiết, tuy nhiên các bậc phụ huynh cũng cần dạy những kỹ năng khác để trẻ có thể tự bảo vệ chính mình trong trường hợp không có người lớn ở bên.
Không bắt chuyện với người lạ
Đây cũng là kỹ năng đầu tiên và quan trọng nhất để trẻ không tiếp xúc được với kẻ bắt cóc. Người xấu thường sẽ cố gắng bắt chuyện, dò hỏi trẻ để chọn lựa đối tượng phù hợp cho hành vi của mình. Trong trường hợp có người lạ tìm đến và cố bắt chuyện khi con ở một mình, con nên chạy ngay đi tìm cha mẹ hoặc tới những chỗ đông người để tìm những người đáng tin cậy như nhân viên cửa hàng, bảo vệ tòa nhà, cảnh sát hoặc người qua đường để xin sự giúp đỡ.
Không nhận quà từ người lạ
Thông thường, nếu muốn dụ dỗ một đứa trẻ đi theo mình một cách tự nguyện, kẻ xấu thường sử dụng những món quà vật chất như đồ chơi, đồ ăn để thu hút sự chú ý và thích thú của các em. Khi nhận những món quà đó, người xấu sẽ đưa ra lời hứa hẹn về một phần quà lớn hơn nếu trẻ đi theo hắn. Và khi đến chỗ vắng vẻ, chúng sẽ thực hiện hành vi bắt cóc trẻ em. Chính vì vậy, cha mẹ nên dạy con cảnh giác tuyệt đối với những phần quà từ người lạ, và nhận thức được rằng bất kỳ món quà nào từ người lạ đều có mục đích, đặc biệt khi không có người lớn bên cạnh thì những món quà đó thường đi kèm với ý định không tốt.
Giữ khoảng cách 3m với người lạ
Trong nhiều trường hợp, kẻ xấu sẽ sử dụng những thủ thuật khác để khiến trẻ đi theo mình như “thuốc mê” hoặc “thôi mê”, nhưng những cách làm này chỉ có thể áp dụng ở khoảng cách gần. Nếu không cẩn thận bị kẻ xấu bỏ thuốc, các em sẽ mất đi khả năng phản kháng và kiểm soát cơ thể. Ngay từ khi còn nhỏ, phụ huynh nên không ngừng nhắc nhở trẻ giữ khoảng cách với người lạ, và khi người lạ cố gắng tiến lại gần, hãy chạy đi thật nhanh tới chỗ đông người và tìm kiếm sự giúp đỡ.
Không đi theo người lạ
Thủ đoạn bắt cóc của kẻ buôn người ngày càng tinh vi, nếu không thể dụ dỗ được trẻ, chúng thường sẽ đánh vào lòng tốt thích giúp đỡ người khác của các em. Nhiều trường hợp, chúng sẽ nhờ trẻ xách đồ hộ mình hoặc giả vờ đi lạc nhờ trẻ dẫn đường, và khi trẻ đi theo, chúng sẽ thực hiện hành vi bắt cóc với các em. Vì vậy, khi có người lạ nhờ các em làm hộ việc gì đó, các em nên khéo léo từ chối và đi tìm kiếm người lớn nếu người đó thật sự cần giúp đỡ. Tuyệt đối không tự ý đi theo người lạ dù trong tình huống nào.
Không cho người lạ vào nhà
Nhiều kẻ bắt cóc thường nhân cơ hội lúc cha mẹ trẻ đi làm, nhà không có ai để cố gắng tiếp xúc với trẻ. Lý do phổ biến nhất thường được sử dụng là người quen của gia đình, thợ sửa đồ, nhân viên thu tiền dịch vụ…. để dụ dỗ trẻ mở cửa và cho kẻ xấu vào nhà. Cha mẹ nếu để con ở nhà một mình, hãy luôn dặn con không được đến gần, tiếp chuyện hay mở cửa cho người lạ. Nếu ai đó ở ngoài gọi vào, hãy đứng ở khoảng cách xa hết sức và nói vọng ra, khéo léo từ chối yêu cầu của người đó. Trong tình huống khẩn cấp khi kẻ xấu cố tìm mọi cách để vào nhà, trẻ đừng ngần ngại mà hãy gọi ngay 113 báo công an và sau đó gọi cho cha mẹ.
Không nói chuyện với người lạ qua mạng
Ngày nay, trẻ nhỏ được tiếp xúc với mạng internet từ rất sớm và điều đó thúc đẩy xu hướng kết bạn qua mạng gia tăng. Kẻ xấu thường sẽ lợi dụng thông tin các em đăng tải trên mạng, sở thích của các em từ đó sẽ tìm cách tiếp cận, làm quen trên mạng rồi đưa ra lời mời gặp mặt bên ngoài. Cha mẹ, nên hạn chế sự sử dụng các thiết bị điện tử của trẻ và dạy trẻ không được công khai những thông tin cá nhân lên mạng như họ tên, tên của những thành viên trong gia đình, số điện thoại, địa chỉ nhà… để tránh bị người khác lợi dụng với mục đích xấu.
Hét lên khi cảm thấy nguy hiểm
Trong tình huống nguy hiểm nhất khi trẻ bị kẻ xấu kéo đi, dàn dựng kịch bản để công khai bắt cóc, cha mẹ nên dạy các em hét lên thật to, thu hút sự chú ý của người đi đường. Trong nhiều trường hợp, kẻ bắt cóc giả danh người thân để kéo các em đi và điều đó khiến cho người ngoài sẽ e ngại khi can thiệp. Vì vậy, khi kêu lên xin sự giúp đỡ của mọi người, các em hãy chỉ đích danh đặc điểm nhận dạng của người đó như “áo hồng, đeo kính trắng…” để buộc người đó phải can thiệp. Tuy cách làm này sẽ gây sự khó xử cho người giúp nhưng sẽ bảo vệ các em an toàn khỏi kẻ bắt cóc.
Nhớ số điện thoại của bố mẹ
Khi trẻ bị lạc, các em thường sẽ bối rối và hoang mang không biết phải làm gì. Chính những lúc như này là thời cơ thích hợp để kẻ xấu giả xuất hiện với mục đích đề nghị giúp đỡ và dẫn các em đi tìm cha mẹ. Cha mẹ nên dạy con học thuộc số điện thoại của mình để trong những trường hợp khẩn cấp, con có thể bình tĩnh đi đến những nơi đông người như cửa hàng tiện lợi hoặc đến đồn công an… gọi điện về cho gia đình. Việc này sẽ giúp trẻ tự tin hơn khi gặp nguy hiểm và tránh bị kẻ xấu lợi dụng.
Phòng chống bắt cóc trẻ em với đồng hồ định vị thông minh
Cách phòng chống bắt cóc trẻ em cuối cùng mà chúng tôi muốn chia sẻ đó chính là trang bị cho con một chiếc điện thoại Smartphone hoặc đồng hồ định vị thông minh. Với chiếc đồng hồ định vị, các bậc phụ huynh có thể dễ dàng kiểm tra và xác định vị trí của còn mọi lúc mọi nhờ. Nhờ đó, kịp thời ngăn chặn các tình huống xấu xảy ra với trẻ, bảo vệ bé khỏi những kẻ bắt cóc.
Cha mẹ cần đưa đón trẻ đúng giờ
Cho dù bố mẹ có bận rộn nhiều công việc cũng nên cố gắng đưa đón trẻ đúng giờ. Bởi vì, hầu hết các kẻ phạm tội đều lợi dụng sự sơ hở của bố mẹ trong việc đưa đón con đi học để dàn dựng cảnh bắt cóc bằng cách cho đi nhờ hay giả dạng người quen, được gia đình nhờ đón giúp.
Thùy Dung (T/h)
