Vào một ngày tháng 11/1999, tại Nhà máy gạch Tân Hoa ở thành phố Tây An, tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc, một công nhân đang điều khiển máy xúc đào đất thì bất ngờ cảm thấy máy xúc chạm phải một vật cứng như đá. Tò mò, anh ta xúc vật thể đó lên và nhận ra nó không phải là đá bình thường. Vật thể này có màu vàng sáng, dẹt như một chiếc bánh. Sau khi làm sạch lớp đất bên ngoài, người công nhân không khỏi kinh ngạc khi phát hiện ra đó là một miếng vàng có khắc hoa văn và dòng chữ.
Không thể kiềm chế sự phấn khích, người công nhân vội vàng tiếp tục đào đất bằng máy xúc. Càng đào, những miếng vàng càng lộ ra ngày một nhiều. Kích thước của chúng không đồng đều, có miếng nặng tới 1kg, nhưng cũng có miếng chỉ khoảng 2 lạng. Điều này cũng không quá bất ngờ bởi Tây An vốn là một trong 4 kinh đô lớn của Trung Hoa xưa, việc tìm thấy kho báu được chôn giấu ở những nơi không ngờ tới là hoàn toàn có thể xảy ra.
Kho báu nằm dưới lớp đất. Ảnh: Sohu
Là người sinh ra và lớn lên ở Tây An, anh công nhân đã từng nghe qua những câu chuyện về việc khai quật cổ vật. Vì vậy, anh ta tin chắc rằng mình đã đào trúng một kho báu thực sự. Quá đỗi phấn khích, anh ta hét lên, thu hút sự chú ý của những người công nhân khác tại công trường. Lòng tham nổi lên, họ nhanh chóng lao vào tranh giành nhau để nhét vàng vào túi và bỏ về nhà. Anh công nhân lái máy xúc không lường trước được tình huống này, chỉ biết đứng ngơ ngác nhìn đám đông cuồng loạn đào bới vàng.
Tin tức về việc phát hiện kho báu nhanh chóng lan truyền khắp làng, thu hút đông đảo người dân kéo đến công trường với hy vọng tìm được thêm vàng. Tuy nhiên, không ai tìm thấy gì khác, và sự việc được báo cáo lên cảnh sát Trung Quốc. Cảnh sát ngay lập tức có mặt, phong tỏa hiện trường và nhận định số vàng trên có thể là cổ vật có giá trị lịch sử quan trọng. Các chuyên gia khảo cổ từ Cục Di tích Văn hóa địa phương cũng nhanh chóng đến hiện trường để tiến hành khảo sát địa chất xung quanh.
Việc thu hồi số lượng lớn vàng miếng này trở thành một thách thức không nhỏ đối với cảnh sát Trung Quốc. Họ đã gõ cửa từng nhà, vận động người dân trả lại số vàng đã lấy, nhưng biện pháp này không mang lại kết quả như mong đợi. Một số người tự nguyện giao nộp, trong khi số khác phủ nhận việc lấy vàng hoặc đã nhanh chóng chôn giấu chúng ở nơi khác để cảnh sát không thể tìm ra.
Các cổ vật có ý nghĩa lịch sử được chôn dưới lòng đất thuộc sở hữu của Nhà nước và việc sở hữu hoặc sưu tập tư nhân là bất hợp pháp. Ảnh: Sohu
Theo luật pháp Trung Quốc, các cổ vật có ý nghĩa lịch sử được chôn dưới lòng đất thuộc sở hữu của Nhà nước và việc sở hữu hoặc sưu tập tư nhân là bất hợp pháp. Cảnh sát đã phải đưa ra tuyên bố về tầm quan trọng của việc bảo vệ di sản quốc gia, nhấn mạnh rằng những ai cất giấu hoặc bán cổ vật sẽ phải đối mặt với hậu quả nghiêm trọng. Cuối cùng, cảnh sát đã thu hồi được tổng cộng 112 miếng vàng có hình dạng giống như những chiếc bánh.
Các chuyên gia khảo cổ còn phát hiện thêm một địa điểm chôn vàng khác tại Nhà máy gạch Tân Hoa, nơi họ tìm thấy thêm 107 miếng vàng. Điều này nâng tổng số vàng được khai quật lên con số đáng kinh ngạc là 219 miếng, khiến cảnh sát vô cùng bất ngờ. Đây là một khám phá gây chấn động giới khảo cổ vào thời điểm đó, với giá trị ước tính lên tới 2 tỷ NDT (tương đương khoảng 6.800 tỷ đồng).
Sau khi tiến hành nghiên cứu kỹ lưỡng, các chuyên gia đã kết luận rằng những miếng vàng này có niên đại từ thời Tây Hán (202 TCN - 9) trong lịch sử Trung Quốc. Những ký tự được khắc trên vàng chính là tên của những người thợ đã chế tác ra chúng. Đây là một phương pháp đảm bảo chất lượng vàng được áp dụng từ thời nhà Tần và nhà Hán, tương tự như chữ ký ngày nay.
Độ tinh khiết của các miếng vàng này có thể lên đến 97-99%, cho thấy chúng có thể thuộc sở hữu của hoàng gia, quý tộc hoặc đến từ kho bạc thời Tây Hán. Hiện nay, số vàng này đang được trưng bày tại Bảo tàng tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc, như một minh chứng sống động về lịch sử phong phú của đất nước này.
