Virus cúm gia cầm A được phân thành hai loại:
Cúm gia cầm có khả năng gây bệnh thấp (LPAI): Virus cúm gia cầm có khả năng gây bệnh thấp không gây ra dấu hiệu bệnh hoặc gây bệnh nhẹ ở gà/gia cầm (chẳng hạn như xù lông và giảm sản lượng trứng).
Cúm gia cầm độc lực cao (HPAI): Virus cúm gia cầm độc lực cao gây bệnh nặng và tỷ lệ tử vong cao ở gia cầm bị nhiễm bệnh. Chỉ một số virus cúm gia cầm A(H5) và A(H7) được phân loại là virus HPAI A, trong khi hầu hết virus A(H5) và A(H7) lưu hành ở các loài chim là virus LPAI A.
2. Virus cúm gia cầm có thể lây lan nhanh
Năm loại virus cúm gia cầm A được biết là gây nhiễm trùng ở người là: virus H5, H6, H7, H9 và H10. Các phân nhóm được xác định thường xuyên nhất của virus cúm gia cầm A gây bệnh ở người là virus H5, H7 và H9.
Nhiễm trùng ở người với các phân nhóm khác, chẳng hạn như A(H6N1), A(H10N3), A(H10N7) và A(H10N8), đã được phát hiện ở một số ít người. Tại Hoa Kỳ, chưa từng có trường hợp nhiễm virus HPAI A(H7) nào được báo cáo ở người; tuy nhiên, đã có bốn trường hợp nhiễm virus LPAI A(H7N2) được xác nhận trong phòng thí nghiệm ở người.
3. Virus cúm gia cầm A(H3)
Virus LPAI A(H3N8) đã được xác định ở các loài chim và gia cầm hoang dã ở châu Á. Một số ít trường hợp nhiễm virus A(H3N8) đã được báo cáo ở Trung Quốc, dẫn đến hai trường hợp bị viêm phổi nặng với một trường hợp tử vong và một trường hợp bị bệnh nhẹ.
4. Virus cúm gia cầm A(H5)
Có 9 phân nhóm virus A(H5) đã biết: A(H5N1 ), A(H5N2), A(H5N3), A(H5N4), A(H5N5), A(H5N6), A(H5N7), A(H5N8), A(H5N9). Hầu hết các virus A(H5) được xác định trên toàn thế giới ở các loài chim và gia cầm hoang dã đều là LPAI nhưng đôi khi virus HPAI A(H5) đã được phát hiện. Các trường hợp nhiễm virus A(H5) lẻ tẻ ở người đã xảy ra, chẳng hạn như virus HPAI A(H5N1) liên quan đến dịch bệnh gia cầm ở nhiều quốc gia.
Nhiễm virus HPAI A(H5N1) ở người đã được báo cáo ở 23 quốc gia kể từ năm 1997, dẫn đến viêm phổi nặng và tử vong trong khoảng 50% trường hợp.
Nhiễm virus HPAI A(H5N6) ở người đã được báo cáo từ năm 2014 từ hai quốc gia với tỷ lệ tử vong xảy ra ở hơn 40% số trường hợp và các trường hợp nhiễm virus HPAI A(H5N8) ở người đã được báo cáo từ một quốc gia vào năm 2021.
5. Virus cúm gia cầm A(H6)
Sự bùng phát virus LPAI A(H6) ở chim không được báo cáo trên phạm vi quốc tế, do đó, tỷ lệ lưu hành thực sự của nó vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, virus LPAI A(H6) đã được xác định ở nhiều loài chim nước hoang dã và gia cầm nuôi ở châu Âu, châu Á và châu Mỹ. Các phân nhóm đã biết của virus A(H6) bao gồm LPAI A(H6N1) và A(H6N2). Năm 2013, Đài Loan (Trung Quốc) báo cáo trường hợp nhiễm virus LPAI A(H6N1) đầu tiên ở người được biết đến.
6. Virus cúm gia cầm A(H7)
Có 9 phân nhóm virus A(H7) đã biết là A(H7N1), A(H7N2), A(H7N3), A(H7N4), A(H7N5), A(H7N6), A(H7N7), A(H7N8) và A(H7N9)].
Hầu hết các virus A(H7) được xác định trên toàn thế giới ở các loài chim và gia cầm hoang dã đều là virus LPAI.
Mặc dù tình trạng nhiễm virus A(H7N9) ở người không phổ biến nhưng chúng đã dẫn đến bệnh hô hấp nghiêm trọng và tử vong trong khoảng 40% số trường hợp được báo cáo. Ngoài virus A(H7N9), nhiễm trùng ở người với virus A(H7N2), A(H7N3), A(H7N4) và A(H7N7) đã được báo cáo và chủ yếu gây bệnh từ nhẹ đến trung bình với các triệu chứng bao gồm viêm kết mạc và /hoặc các triệu chứng đường hô hấp trên.
7. Virus cúm gia cầm A(H9)
Có 9 phân nhóm virus A(H9) đã biết: A(H9N1), A(H9N2), A(H9N3), A(H9N4), A(H9N5), A(H9N6), A(H9N7), A(H9N8), A(H9N9).
Cho tới nay, tất cả các loại virus A(H9) được xác định trên toàn thế giới ở các loài chim và gia cầm hoang dã đều là virus LPAI.
8. Virus cúm gia cầm A(H10)
Các phân nhóm đã biết của virus A(H10) bao gồm A(H10N3), A(H10N4), A(H10N5), A(H10N6), A(H10N7) và A(H10N8). A(H10N4) được tìm thấy ở chồn vào năm 1984 và A(H10N5) được tìm thấy ở lợn vào năm 2008.
Các phân nhóm virus A(H10) được biết là gây nhiễm trùng ở người bao gồm A(H10N3), A(H10N7) và A(H10N8).
Hầu hết các trường hợp nhiễm virus A(H10) ở người nhiễm virus ở người là do tiếp xúc với gia cầm bị nhiễm bệnh.
Mới đây, theo thông báo sáng ngày 6/4 của Bộ Y tế (Cục Y tế dự phòng), trường hợp mắc cúm gia cầm - cúm A/H9 là bệnh nhân nam, 37 tuổi, cư trú tại xã Tân Lý Đông, H.Châu Thành, tỉnh Tiền Giang.
Đồng thời, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cũng có công văn khẩn gửi Sở Y tế tỉnh Tiền Giang, Viện Pasteur TP.HCM đề nghị tăng cường công tác phòng, chống cúm gia cầm lây sang người.
N.L(T/h)