Lấy ráy tai là một trong những việc làm quen thuộc đối với nhiều người nhằm duy trì sự sạch sẽ và cảm giác thoải mái trong tai. Tuy nhiên, không ít người băn khoăn về việc có nên tự lấy ráy tai tại nhà hay không, bởi nó có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại. Vậy, chúng ta nên cẩn trọng điều gì khi tự làm việc này? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin cần thiết về vấn đề này.
Ráy tai là gì?
Ráy tai, hay còn gọi là "cerumen", là chất nhờn tự nhiên được tạo ra bởi các tuyến trong ống tai. Nó có vai trò bảo vệ tai khỏi bụi bẩn, vi khuẩn và các tác nhân gây nhiễm trùng khác. Ngoài ra, ráy tai còn giúp duy trì độ ẩm trong tai, ngăn ngừa khô và ngứa tai.
Thông thường, ráy tai sẽ tự di chuyển ra khỏi ống tai nhờ vào các chuyển động tự nhiên của hàm khi bạn nhai hoặc nói chuyện. Tuy nhiên, có những lúc ráy tai có thể tích tụ quá mức và cần được loại bỏ.
Có nên tự lấy ráy tai ở nhà không?
Tác hại khi lấy ráy tai tại nhà
Mặc dù việc tự lấy ráy tai có thể mang lại cảm giác thoải mái tức thì, nhưng nếu không cẩn thận, nó có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng:
Gây tổn thương ống tai và màng nhĩ
Một trong những nguy cơ lớn nhất khi tự lấy ráy tai tại nhà là việc làm tổn thương ống tai hoặc thậm chí là màng nhĩ. Các công cụ lấy ráy tai như bông ngoáy tai hoặc các dụng cụ kim loại, nếu không được sử dụng đúng cách, có thể dễ dàng chọc vào tai và gây rách màng nhĩ hoặc làm trầy xước ống tai. Điều này không chỉ gây đau đớn mà còn có thể dẫn đến mất thính lực tạm thời hoặc thậm chí là vĩnh viễn.
Đẩy ráy tai vào sâu hơn
Nhiều người nghĩ rằng việc sử dụng bông ngoáy tai hoặc que lấy ráy tai có thể loại bỏ ráy tai một cách hiệu quả. Tuy nhiên, thực tế là bạn có thể đang đẩy ráy tai vào sâu hơn, làm tắc nghẽn ống tai. Điều này có thể dẫn đến mất thính lực, cảm giác ù tai hoặc đau tai.
Gây nhiễm trùng
Nếu bạn sử dụng các dụng cụ không sạch sẽ hoặc không vệ sinh đúng cách, tai bạn có thể dễ bị nhiễm trùng. Các dụng cụ này có thể mang vi khuẩn hoặc các tác nhân gây nhiễm trùng khác vào tai, gây ra các triệu chứng như đau, ngứa, chảy mủ hoặc thậm chí là sốt.
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Không phải lúc nào bạn cũng cần tự lấy ráy tai. Nếu bạn gặp phải một trong những triệu chứng dưới đây, nên đến gặp bác sĩ tai mũi họng để được kiểm tra và điều trị kịp thời:
Mất thính lực đột ngột hoặc ù tai
Đau tai kéo dài
Cảm giác có dị vật trong tai hoặc tai bị tắc nghẽn
Có chất dịch hoặc mủ chảy ra từ tai
Chảy máu từ ống tai sau khi cố gắng lấy ráy tai
Bác sĩ có thể sử dụng các phương pháp an toàn và hiệu quả để loại bỏ ráy tai mà không gây tổn thương hoặc đau đớn. Các kỹ thuật này bao gồm sử dụng công cụ hút chân không, rửa tai bằng dung dịch chuyên dụng hoặc sử dụng dụng cụ lấy ráy tai đặc biệt dưới sự kiểm soát của ánh sáng và kính hiển vi.
Cách làm sạch tai tại nhà an toàn
Nếu bạn vẫn muốn tự làm sạch tai tại nhà, hãy tuân theo những nguyên tắc an toàn sau đây để giảm thiểu nguy cơ:
Sử dụng dung dịch làm mềm ráy tai
Thay vì sử dụng bông ngoáy tai hoặc các dụng cụ cứng, bạn có thể mua các dung dịch làm mềm ráy tai từ các nhà thuốc. Các dung dịch này, thường chứa nước muối sinh lý hoặc glycerin, giúp làm mềm và hòa tan ráy tai, giúp nó dễ dàng tự ra ngoài một cách tự nhiên.
Rửa tai bằng nước ấm
Rửa tai bằng nước ấm là một phương pháp an toàn khác để loại bỏ ráy tai. Bạn có thể sử dụng một ống tiêm không kim và nhẹ nhàng rửa tai bằng nước ấm. Tuy nhiên, hãy đảm bảo rằng bạn không rửa quá mạnh để tránh làm tổn thương tai.
Không sử dụng bông ngoáy tai thường xuyên
Bông ngoáy tai có thể giúp làm sạch phần ngoài của tai, nhưng đừng cố gắng đẩy sâu vào bên trong ống tai. Việc này có thể đẩy ráy tai vào sâu hơn và gây tắc nghẽn.
Lợi ích khi để tai tự làm sạch
Tai của bạn đã được thiết kế để tự làm sạch. Khi bạn nhai, nói chuyện, hoặc thậm chí là ngủ, ráy tai từ từ di chuyển ra ngoài ống tai. Trừ khi có quá nhiều ráy tai tích tụ, bạn không cần phải can thiệp. Điều này không chỉ giúp tránh các vấn đề về tai, mà còn giữ cho ống tai của bạn luôn ở trạng thái tự nhiên và khỏe mạnh.
Việc tự lấy ráy tai tại nhà có thể mang lại cảm giác sạch sẽ, nhưng nó cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không được thực hiện đúng cách. Nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng bất thường nào hoặc không tự tin vào khả năng của mình, hãy tìm đến bác sĩ tai mũi họng để được tư vấn và điều trị. Tai của chúng ta rất nhạy cảm và cần được chăm sóc cẩn thận để duy trì thính lực tốt và ngăn ngừa các vấn đề nghiêm trọng.
