Bài bình luận trên CNN cho rằng, vượt qua những khó khăn trong cuộc chiến thương mại với Mỹ, nền kinh tế Trung Quốc có thể tìm thấy hướng đi mới, hiệu quả hơn.
Nền kinh tế Trung Quốc sẽ mạnh hơn trong dài hạn bất chấp cuộc chiến thương mại với Mỹ? Ảnh minh họa: CNN |
Cho đến nay, 2 nền kinh tế hàng đầu thế giới đã áp đặt thuế quan đối với hàng trăm tỷ USD hàng hóa của nhau. Các biện pháp dự kiến sẽ gây ra một số hậu quả nặng nề hơn đối với nền kinh tế Trung Quốc vốn dựa nhiều vào xuất khẩu.
Tuy nhiên, trên thực tế, cuộc xung đột đang khuyến khích các công ty Trung Quốc và các quan chức chính phủ tiếp tục tiến hành những thay đổi mang tính chiến lược, khiến nền kinh tế cạnh tranh hơn và hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư nước ngoài.
Tích cực phát triển công nghệ
Trong năm 2018, Bộ Thương mại Mỹ từng nhấn mạnh sự phụ thuộc của Trung Quốc vào công nghệ của Mỹ. Washington đã ban hành lệnh cấm bán các thành phần quan trọng cho nhà sản xuất phần cứng viễn thông Trung Quốc ZTE, buộc tập đoàn này gần như phải dừng tất cả hoạt động.
Tuy nhiên, ở Trung Quốc, cuộc khủng hoảng của ZTE đã củng cố niềm tin rằng đất nước cần phải thúc đẩy tự cung tự cấp hơn trong lĩnh vực công nghệ.
Ông Scott Kennedy, một chuyên gia về kinh tế Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế cho biết: “Mọi người sẽ sớm thấy được những nỗ lực trung hơn vào sự đổi mới trong nước”. Mặc dù vậy, việc phải phát triển các ngành công nghiệp công nghệ tiên tiến, chẳng hạn như chất bán dẫn, trong khi cắt giảm sự phụ thuộc vào Mỹ sẽ gây ra nhiều khó khăn trong ngắn hạn, ông Kennedy cảnh báo. Hiện nay, các công ty Trung Quốc vẫn phụ thuộc rất nhiều vào các chip do Mỹ chế tạo để sản xuất điện thoại thông minh và mạng di động.
Chiến dịch tích cực của Bắc Kinh trong việc xây dựng các ngành sản xuất tinh vi hơn là một trong những bất bình chính của chính phủ Mỹ trong cuộc chiến thương mại. Chính quyền Tổng thống Donald Trump nhiều lần cáo buộc Trung Quốc sử dụng các thủ thuật không công bằng, chẳng hạn như trộm cắp tài sản trí tuệ để nắm giữ bí mật công nghệ của Mỹ. Chính phủ Trung Quốc phủ nhận mọi cáo buộc.
Mối quan hệ xấu đi với Mỹ có thể khiến Trung Quốc đẩy mạnh hợp tác về công nghệ tiên tiến với Nhật Bản, Hàn Quốc, Israel và các nước châu Âu, ông Kennedy cho biết thêm.
Trong khi đó, ông Kenny Liew, một nhà phân tích của công ty nghiên cứu Fitch Solutions, Bắc Kinh đã đẩy mạnh cải cách trong các lĩnh vực như bảo vệ sở hữu trí tuệ trong những tháng gần đây khi họ tìm cách khuyến khích phát triển thêm công nghệ tự nghiên cứu. "Chiến tranh thương mại chắc chắn sẽ đẩy nhanh các hoạt động cải cách này", ông Liew khẳng định.
Trung Quốc thúc đẩy nghiên cứu và phát triển công nghệ. Ảnh: CNN |
Trung Quốc sẽ không còn là một thị trường chuyên xuất khẩu sản phẩm giá rẻ?
Trung Quốc đã đi một chặng đường dài. Trong 20 năm qua, Trung Quốc chủ yếu xuất khẩu hàng hóa như quần áo và đồ chơi nhưng gần đây, họ chuyển thế mạnh sang các sản phẩm điện tử và điện thoại thông minh.
"Trung Quốc không còn là một thị trường chuyên xuất khẩu hàng hóa giá rẻ", ông Xu Bin, giáo sư kinh tế và tài chính của Trường Kinh doanh Quốc tế Châu Âu tại Thượng Hải cho biết. Các công ty Trung Quốc "rất nhạy cảm với sự thay đổi của môi trường" nên gói thuế quan của Mỹ có thể trở thành "một thành tố bổ sung để đẩy các công ty tư nhân Trung Quốc nâng cấp", ông Xu nói thêm.
Mở cửa thị trường?
Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung cũng đang đặt ra câu hỏi về sự hấp dẫn của Trung Quốc với vai trò một trung tâm sản xuất. Các công ty nước ngoài cho biết họ đang cân nhắc việc chuyển cơ sở sản xuất sang các nước khác để tránh phải trả thêm chi phí, gây áp lực lên chính phủ Trung Quốc để tìm cách bù đắp thiệt hại.
Bắc Kinh từ lâu đã bị chỉ trích vì những chính sách kinh tế hạn chế đối với các công ty nước ngoài, chỉ ủng hộ các doanh nghiệp địa phương, đặc biệt là các doanh nghiệp lớn thuộc sở hữu của nhà nước. Chính phủ Trung Quốc nhấn mạnh rằng họ cam kết từng bước mở cửa nền kinh tế với tốc độ phù hợp. Chiến tranh thương mại có thể đẩy nhanh quá trình đó.
Trước đây, các nhà phân tích và lãnh đạo doanh nghiệp đã đặt câu hỏi về cam kết cải cách của Trung Quốc khiến các nhà đầu tư nước ngoài dễ dàng kinh doanh hơn, nhưng một số người cho rằng hiện tại họ đang phải đối mặt với rất ít sự lựa chọn.
"Trung Quốc phải mở cửa thị trường", tỷ phú Jack Ma, chủ tịch của Alibaba (BABA) cho biết hồi tháng 9. Gần đây, Bắc Kinh đã thực hiện một loạt các bước để giúp nền kinh tế phát triển ổn định, ngăn chặn thiệt hại do cuộc chiến thương mại, bao gồm cả động thái cắt giảm thuế.
Những thay đổi như vậy "sẽ thúc đẩy tính cạnh tranh của nền kinh tế trong dài hạn" và giúp Trung Quốc "tạo ra chất lượng tăng trưởng tốt hơn", ông Aidan Yao, nhà kinh tế thị trường mới nổi tại công ty quản lý tài sản AXA Investment Managers cho hay.
PHƯƠNG PHƯƠNG(Theo CNN)
