(ĐSPL) - "Giá xăng dầu từ ngày 1/5 rất khó để giữ giá, do thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu tăng lên 300\% so với hiện nay", chuyên gia Ngô Trí Long cho biết.
Ngày 7/4, tại cuộc họp báo thường kỳ quý 1 của Bộ Tài chính, bà Vũ Thị Mai - thứ trưởng Bộ Tài chính - cho biết do thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu tăng lên kể từ ngày 1/5 (xăng tăng từ 1.000 đồng lên 3.000 đồng/lít, dầu diesel từ 500 đồng lên 1.500 đồng/lít), nên Bộ Tài chính sẽ điều hành các công cụ như sử dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu... để giá bán xăng dầu không biến động đột ngột.
Theo bà Mai, từ ngày 1/1/2015, thuế nhập khẩu xăng dầu từ các nước mà VN ký kết Hiệp định thương mại tự do (Hàn Quốc, Trung Quốc, ASEAN) giảm mạnh, trong đó xăng không quá 20\% và các loại dầu tối đa là 5\%, trong khi thuế nhập khẩu xăng dầu từ các thị trường khác đối với xăng 35\% và dầu 30\%.
Do đó, việc tăng thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu là nhằm tránh tình trạng các doanh nghiệp tập trung nhập khẩu mặt hàng này từ các thị trường có áp thuế ưu đãi đặc biệt (?).
Tuy nhiên, trả lời câu hỏi của báo Tuổi Trẻ về tỉ trọng kim ngạch nhập khẩu xăng dầu từ thị trường được hưởng thuế suất ưu đãi đặc biệt, bà Mai cho biết trong quý 1 chỉ chiếm 0,08\% tổng kim ngạch nhập khẩu mặt hàng này.
Trao đổi với chúng tôi, chuyên gia Ngô Trí Long cho rằng rất khó để giữ giá xăng dầu từ ngày 1/5, do thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu tăng lên 300\% so với hiện nay.
Để thị trường tránh cú sốc do tăng giá xăng dầu, theo ông Long, Bộ Tài chính phải giảm thuế nhập khẩu xăng dầu.
“Với mức tăng thuế bảo vệ môi trường đối với xăng quá lớn, việc dùng quỹ bình ổn để giữ ổn định giá xăng dầu là không thuyết phục, có chăng đây chỉ là giải pháp tạm thời mà thôi” - ông Long nói.
 “Với mức tăng thuế bảo vệ môi trường đối với xăng quá lớn, việc dùng quỹ bình ổn để giữ ổn định giá xăng dầu là không thuyết phục, có chăng đây chỉ là giải pháp tạm thời mà thôi” - ông Long nói. |
Theo ông Long, số dư quỹ bình ổn xăng dầu không lớn và không ổn định, nhất là có một số doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu đầu mối còn bị âm quỹ. Mặt khác, mức trích quỹ bình ổn đối với xăng là 300 đồng/lít trong khi mức sử dụng quỹ lên tới 1.020 đồng/lít.
Trước đó, trao đổi với VnExpress ngày 11/3, một ngày sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua đề xuất tăng thuế môi trường từ 1.000 đồng lên 3.000 đồng, ông Đinh Nam Thắng - Phó vụ trưởng Vụ Chính sách Thuế - Bộ Tài chính khẳng định quyết định này không làm đội giá bán lẻ xăng dầu.
Thuế bảo vệ môi trường, nhập khẩu là những loại thuế cơ cấu trong giá bán xăng dầu. Trong đó, thuế môi trường sẽ tăng gấp ba lần nhưng đồng thời thuế nhập khẩu lại giảm theo cam kết quốc tế. Và theo tính toán của cơ quan này, số thuế nhập khẩu giảm này còn lớn hơn mức tăng từ thuế bảo vệ môi trường.
Cụ thể, số thu ngân sách từ xăng dầu bình quân năm (2015-2017) sẽ giảm khoảng 28.253 tỷ đồng, trong đó thuế nhập khẩu giảm khoảng 25.162 tỷ đồng, thuế tiêu thụ đặc biệt giảm khoảng 525 tỷ đồng và thuế giá trị gia tăng giảm khoảng 2.566 tỷ đồng. Trong khi đó, việc tăng thêm 2.000 đồng thuế môi trường mỗi lít xăng chỉ đem về nguồn thu khoảng 23.680 tỷ đồng. "Như vậy, việc tăng thuế môi trường hoàn toàn không hề làm tăng giá xăng. Nếu có tăng thì đó chỉ là do diễn biến giá trên thị trường thế giới mà thôi", ông Thắng nói.
Bộ Tài chính: Tăng thuế bảo vệ môi trường sẽ không làm tăng giá xăng dầu
Do đó, việc điều chỉnh tăng thuế bảo vệ môi trường chỉ nhằm đảm bù đắp khoảng 84\% mức giảm thu ngân sách nhà nước khi giảm thuế nhập khẩu theo cam kết quốc tế.
Không chỉ vậy, theo đại diện Vụ Chính sách Thuế, việc tăng thuế môi trường cũng là cách tạo nguồn thu ổn định cho ngân sách thay vì phụ thuộc vào những nguồn buộc phải giảm theo lộ trình.
Cụ thể, theo cam kết tại Hiệp định thương mại tự do trong nội khối ASEAN (ATIGA), Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN-Trung Quốc (ACFTA) và Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN-Hàn Quốc (AKFTA), Việt Nam phải cắt giảm và tiến tới xóa bỏ hoàn toàn thuế nhập khẩu đối với các mặt hàng xăng dầu vào năm 2024.
Khẳng định việc tăng thuế môi trường là để bù đắp một phần giảm nguồn thu ngân sách nhưng Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh, chính sách lần này còn thực hiện nhiều mục đích dài hơi khác. Một trong số đó, theo đại diện cơ quan này, là tạo điều kiện khuyến khích sử dụng xăng sinh học để giảm mức độ ô nhiễm môi trường.
Cũng trong trưa ngày 11/3, giá xăng bán lẻ vừa được Liên bộ Công Thương - Tài chính điều chỉnh tăng thêm 1.600 đồng mỗi lít, đưa giá xăng RON 92 và RON 95 tại hệ thống Petrolimex lên 17.280 - 17.880 đồng một lít. Như vậy, chuỗi giảm giá liên tục của giá xăng từ đầu tháng 7 năm ngoái đến nay đã chấm dứt.
Trên báo Tiền phong, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cho hay: Theo tính toán, thuế nhập khẩu xăng dầu là 35\%, trong khung 40\%, còn vênh 5\%, chưa đưa hết khung vì còn để hài hòa lợi ích 3 bên: nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Về thuế suất BVMT, khung từ 1.000 đến 4.000 đồng, chúng tôi đề xuất lên 3.000 đồng/lít. “Nếu thông qua thì sẽ điều chỉnh lại thuế nhập khẩu xuống tương đương 20\%, theo cam kết ASEAN. Mức điều chỉnh từ 35\% xuống 25\%, vẫn còn vênh cao hơn mức tăng thuế BVMT từ 1.000 đến 3.000 đồng. Vì thế, chúng tôi cam kết không ảnh hưởng đến giá bán lẻ xăng dầu là do vậy” - ông Dũng cam kết.
Bộ trưởng Tài chính cho biết thêm: Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam cũng đang báo cáo, do thuế nhập khẩu vênh nhau quá lớn giữa ASEAN, Trung Quốc, Hàn Quốc nên có dấu hiệu các nước cung cấp xăng dầu đề nghị chúng ta ký dài hạn (hàng năm) và có dấu hiệu đề nghị tăng giá. Điều chỉnh thuế BVMT và giảm thuế nhập khẩu thì việc ép giá từ bên ngoài sẽ được xử lý. Hơn nữa, hiện giá xăng dầu giữa Việt Nam với Lào, Campuchia vênh quá lớn. Vì vậy đây là một bước đưa giá xăng dầu về mặt bằng khu vực.
Ngọc Anh(Tổng hợp)
