Hôm nay (8/10), tại thủ đô Stockholm, Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã quyết định trao Giải thưởng Nobel Vật lý năm 2024 cho 2 nhà khoa học John J. Hopfield và Geoffrey E. Hinton "vì những khám phá và phát minh nền tảng cho phép học máy sử dụng mạng nơ-ron nhân tạo".
Thông báo cho biết, 2 nhà khoa học đạt giải đã sử dụng các công cụ từ vật lý để xây dựng các phương pháp giúp đặt nền tảng cho công nghệ học máy mạnh mẽ ngày nay. Học máy là một nhánh của trí tuệ nhân tạo và khoa học máy tính, tập trung vào việc vào sử dụng dữ liệu và thuật toán để mô phỏng cách học của con người từ đó dần dần cải thiện tính chính xác của nó.
Hai nhà khoa học vừa nhận giải Nobel Vật lý 2024. Ảnh: X
Cụ thể, ông John Hopfield đã tạo ra một cấu trúc có thể lưu trữ và tái tạo thông tin. Trong khi đó, ông Geoffrey Hinton đã phát minh ra một phương pháp có thể tự khám phá các thuộc tính trong dữ liệu và phương pháp này đã trở nên quan trọng đối với các mạng nơ-ron nhân tạo lớn đang được sử dụng.
Mặc dù máy tính không thể suy nghĩ, nhưng máy móc hiện nay có thể bắt chước các chức năng như trí nhớ và học tập như con người. Những người đoạt giải Vật lý năm nay đã giúp biến điều này thành hiện thực. Sử dụng các khái niệm và phương pháp cơ bản từ vật lý, họ đã phát triển các công nghệ sử dụng các cấu trúc trong mạng để xử lý thông tin.
Ông Ellen Moons, Chủ tịch Ủy ban Nobel Vật lý cho biết, nghiên cứu của hai nhà khoa học mang lại lợi ích lớn. “Trong vật lý, chúng tôi sử dụng mạng nơ-ron nhân tạo trong nhiều lĩnh vực, chẳng hạn như phát triển vật liệu mới với những đặc tính cụ thể".
Năm 2023, ba nhà khoa học Pierre Agostini, Ferenc Krausz và Anne L’Huillier giành giải Nobel Vật lý vì đã chứng minh được cách tạo ra các xung ánh sáng cực ngắn dùng để đo quá trình diễn ra nhanh chóng khi các electron chuyển động hoặc thay đổi năng lượng.
Theo trang web giải Nobel, tính đến nay, giải Nobel Vật lý đã được trao 117 lần cho 225 nhà khoa học.
Ngày 9/10, kết quả giải Nobel Hóa học sẽ được công bố.
