N.T.X (27 tuổi tại Hà Nội) có tiền sử hút thuốc lá khoảng 8 năm nay. Bệnh nhân được mẹ đưa đi khám do hút thuốc lá điện tử quá nhiều và có các hành vi bất thường.
Theo chia sẻ từ gia đình, 8 bệnh nhân sử dụng do tò mò khi đi chơi cùng các bạn lúc đó là sinh viên đại học.
X sinh ra và phát triển bình thường, không có tiền sử về tâm thần. Cô gái là người có tính cách vui vẻ, hòa đồng, tốt nghiệp đại học, sau đó tự mở cửa hàng quần áo nữ. X. thường xuyên làm công việc livestream bán hang, hiện chưa lập gia đình, sống cùng bố mẹ. Cuộc sống gia đình hòa thuận, kinh tế gia đình khá giả.
Do tính chất công việc livestream nhiều vất vả, hay phải làm đêm, nên bệnh nhân bắt đầu hay sử dụng thuốc lá thường xuyên hơn.
“Ban đầu cháu chỉ dùng thuốc lá điếu, nhưng sau đó vì tính chất công việc nên chuyển sang sử dụng thuốc lá điện tử. Cháu dùng ban đầu không nhiều, khoảng 3-4 ngày hết 1 pod chill. Khi nào phải làm nhiều thì bệnh nhân lại dùng nhiều hơn, khoảng 2-3 ngày hết 1 pod.
Khoảng hơn 1 năm trở lại đây, sau chia tay bạn trai nên cháu có sử dụng thuốc lá điện tử thường xuyên hơn, hàng ngày, dùng số lượng nhiều, mỗi ngày hết khoảng 1 pod chill”, mẹ bệnh nhân chia sẻ với bác sĩ.
X cho biết, khi hút thuốc lá điện tử cảm thấy rằng việc sử dụng thuốc lá điện tử giúp mình có thể thoải mái hơn, cơ thể dễ thư giãn, tăng sự tập trung và dễ đi vào giấc ngủ.
Dần dần bệnh nhân bắt đầu cảm thấy mình không thể làm chủ được việc hút thuốc lá điện tử. Bệnh nhân dùng ngày càng nhiều hơn, vài tháng trở lại đây bệnh nhân thường xuyên hút thuốc lá điện tử liên tục cả ngày, mỗi ngày dùng 2-3 cái pod chill. Bệnh nhân luôn trong trạng thái mơ màng, đờ đẫn, mệt mỏi.
Gia đình cô gái phát hiện con sử dụng nhiều có ngăn, cấm, tuy nhiên khi không sử dụng X. cảm thấy bồn chồn, bứt rứt, khó ngủ, khó tập trung, dễ cáu gắt. Nữ bệnh nhân lén lút đặt ship trên mạng, có nhiều lần đặt lén lút giữa đêm. Có lúc gia đình thấy bệnh nhân nói các câu không liên quan, vẻ mặt đờ đẫn, lướt điện thoại trong vô thức, mọi người xung quanh có gọi hỏi bệnh nhân cũng không để ý hoặc trả lời rất chậm.
Thậm chí X có triệu chứng hay nhốt mình trong phòng, chỉ nằm hút thuốc lá điện tử. Gia đình đã đưa bệnh nhân nhập Viện Sức khỏe Tâm thần điều trị. Bệnh nhân được chẩn đoán rối loạn tâm thần và hành vi do dùng thuốc lá điện tử.
Tác hại từ thuốc lá điện tử
Theo Ths. Vũ Văn Hoài, Phòng sử dụng chất và Y học hành vi, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai, đối với trường hợp của bệnh nhân X, tình trạng mất ngủ, chán ăn có thể mất sau một thời gian điều trị ngắn, tuy nhiên các biểu hiện tâm lý bất ổn, cáu gắt, vật vã khi không được dùng thuốc lá, sẽ phải điều trị trong thời gian dài, mất nhiều thời gian.
TS.BS Lê Thị Thu Hà, Trưởng phòng Sử dụng chất và Y học hành vi, Viện sức khoẻ Tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) thuốc lá điện tử là thiết bị hoạt động bằng pin cung cấp nicotine qua hơi - hít vào tương tự như thuốc lá. Không chứa lá của cây thuốc lá (hơi không phải là khói).
“Cũng giống như thuốc lá truyền thống, thuốc lá điện tử chủ yếu chứa nicotine và một số ít các chất khác trong buồng đệm chứa dịch (glycerin,propylene, các chất dẫn), chất tạo hương vị, chất dẫn.
Với nicotine có khả năng gây phụ thuộc về mặt tâm thần. Glycerine có thể gây viêm phổi. Chất dẫn khác nhau tùy theo từng hãng, nhãn hiệu chủ yếu bao gồm nitrosamine, formaldehyde, acetaldehyde là các chất có khả năng gây ung thư. Người sử dụng thuốc lá điện tử thường có thêm sử dụng các chất khác thậm chí là chất ngây nghiện”, BS Hà nhấn mạnh.
Bác sĩ Hà khuyến cáo, thuốc lá điện tử hiện nay được hút ở tuổi trẻ khi não chưa hoàn thiện. Nếu hút thuốc lá điện tử sớm sẽ khiến cho não của trẻ chưa hoàn thiện sẽ dẫn tới những tổn thương não khiến cho trẻ sau này khó từ chối các chất gây nghiện khác.
Các thành phần tạo nên hỗn hợp lỏng của thuốc lá điện tử khi được nung nóng sẽ biến thành các chất độc hại, có thể thấm vào máu và làm viêm mạch máu, chất độc xâm nhập vào phổi sẽ làm cản trở quá trình lưu thông oxy, tăng viêm, làm rò rỉ mạch máu, nghiêm trọng hơn là gây tích tụ dịch ở phổi.
Người hút thuốc lá điện tử trong thời gian dài và liên tục có thể gây ra các triệu chứng như: ho đờm kéo dài, đau tức ngực, khó thở khi vận động, sốt nhẹ kéo dài, ho ra máu, đổ nhiều mồ hôi vào ban đêm, sụt cân.
Mộc Trà
