Tất cả chúng ta đều có những thăng trầm, nhưng với chứng rối loạn lưỡng cực, các đỉnh và vực thẳm này nghiêm trọng hơn rất nhiều.
Các triệu chứng của rối loạn lưỡng cực có thể làm tổn thương thành tích trong công việc hoặc ở trường học, làm hỏng các mối quan hệ và làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày của bạn. Và mặc dù có thể điều trị được, nhiều người không nhận ra các dấu hiệu cảnh báo và nhận được sự giúp đỡ mà họ cần để cảm thấy tốt và làm tốt.
Vì rối loạn lưỡng cực có xu hướng xấu đi mà không cần điều trị, điều quan trọng là phải tìm hiểu các triệu chứng trông như thế nào. Nhận ra vấn đề là bước đầu tiên để cảm thấy tốt hơn và đưa cuộc sống của bạn trở lại đúng hướng.
Rối loạn lưỡng cực là gì?
Rối loạn lưỡng cực (từng được gọi là trầm cảm - hưng cảm hoặc rối loạn trầm cảm - hưng cảm) gây ra những thay đổi nghiêm trọng về tâm trạng, năng lượng, suy nghĩ và hành vi, từ đỉnh cao của hưng cảm đến cực độ trầm cảm.
Không chỉ là một tâm trạng tốt hay xấu thoáng qua, các chu kỳ rối loạn lưỡng cực kéo dài trong nhiều ngày, vài tuần hoặc vài tháng. Và không giống như sự thay đổi tâm trạng thông thường, sự thay đổi tâm trạng của rối loạn lưỡng cực rất dữ dội đến mức chúng cản trở khả năng hoạt động của bạn.
Nguyên nhân của rối loạn lưỡng cực vẫn chưa được xác định chính xác, nhưng thường do yếu tố di truyền.
Các giai đoạn hưng cảm hoặc trầm cảm đầu tiên của rối loạn lưỡng cực thường xảy ra trong giai đoạn thiếu niên hoặc trưởng thành sớm.
Dấu hiệu và triệu chứng của rối loạn lưỡng cực
Các triệu chứng của rối loạn lưỡng cực phụ thuộc vào từng người. Một số người dễ bị hưng cảm hoặc trầm cảm, trong khi những người khác xen kẽ nhau giữa hai loại cảm xúc này. Một số người thường xuyên bị gián đoạn tâm trạng, trong khi những người khác chỉ trải qua một vài lần trong suốt cuộc đời.
Rối loạn lưỡng cực là căn bệnh của xã hội hiện đại |
Triệu chứng hưng cảm lưỡng cực
Trong giai đoạn hưng cảm, bệnh nhân thường có cảm giác tràn đầy năng lượng, sáng tạo và hưng phấn. Nếu bạn đang trải qua một giai đoạn hưng cảm, bạn có thể nói rất nhanh, ngủ ít và hiếu động. Bạn cũng có thể cảm thấy như bạn toàn năng, bất khả chiến bại hoặc được định sẵn cho sự vĩ đại.
Tuy nhiên sau đó nó có xu hướng vượt khỏi tầm kiểm soát. Bạn có thể cư xử thiếu thận trọng trong giai đoạn hưng cảm: đánh bạc, tham gia vào hoạt động tình dục không phù hợp hoặc đầu tư kinh doanh ngu ngốc. Bạn cũng có thể trở nên tức giận, cáu kỉnh và hung hăng, chọn cách đánh nhau, đả kích khi người khác không tuân theo kế hoạch của bạn và đổ lỗi cho bất cứ ai chỉ trích hành vi của bạn. Một số người thậm chí trở nên ảo tưởng hoặc bắt đầu nghe thấy giọng nói từ bên trong.
Như vậy, các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến của chứng hưng cảm bao gồm:
Cảm giác khác thường, cao và lạc quan hoặc cực kỳ cáu kỉnh
Niềm tin phi thực tế, vĩ đại về khả năng hoặc sức mạnh của một người
Ngủ rất ít, nhưng cảm giác vô cùng sung sức.
Nói nhanh đến mức người khác không thể theo kịp
Ý nghĩ hoang tưởng; nhảy nhanh từ ý tưởng này sang ý tưởng khác
Rất dễ phân tâm, không thể tập trung
Bốc đồng
Hành động liều lĩnh mà không nghĩ đến hậu quả
Ảo tưởng và ảo giác (trong trường hợp nghiêm trọng)
Triệu chứng trầm cảm lưỡng cực
Trầm cảm lưỡng cực có nhiều khả năng liên quan đến sự cáu kỉnh, cảm giác tội lỗi, thay đổi tâm trạng không thể đoán trước và cảm giác bồn chồn. Khi bị trầm cảm lưỡng cực, bạn có thể di chuyển và nói chậm, ngủ nhiều và tăng cân. Ngoài ra, bạn có nhiều khả năng mắc chứng trầm cảm tâm thần, một tình trạng khiến bạn mất liên lạc với thực tế và gặp phải những vấn đề lớn trong công việc và hoạt động xã hội.
Các triệu chứng phổ biến của trầm cảm lưỡng cực bao gồm:
Cảm thấy vô vọng, buồn, hoặc trống rỗng
Cáu gắt
Không có khả năng cảm nhận niềm vui
Mệt mỏi hoặc mất năng lượng
Sự chậm chạp về thể chất và tinh thần
Sự thèm ăn hoặc thay đổi cân nặng
Các vấn đề về giấc ngủ
Vấn đề tập trung và bộ nhớ
Cảm giác vô dụng hoặc tội lỗi
Suy nghĩ về cái chết hoặc tự tử
Triệu chứng của trạng thái hỗn hợp
Một trạng thái hỗn hợp của rối loạn lưỡng cực có các triệu chứng của cả hưng cảm và trầm cảm. Các dấu hiệu phổ biến của trạng thái này bao gồm trầm cảm kết hợp với kích động, cáu kỉnh, lo lắng, mất ngủ, mất tập trung và suy nghĩ đua xe. Sự kết hợp giữa năng lượng cao và tâm trạng thấp này khiến nguy cơ tự tử đặc biệt cao.
Huy Hoàng (theo: helpguide)