Ban tổ chức Cuộc thi Viết thư quốc tế UPU lần thứ 51 (năm 2022) đã tổng kết và công bố các học sinh và tập thể đoạt giải.
Chủ đề của cuộc thi năm nay là "Em hãy viết thư gửi một người có tầm ảnh hưởng để trình bày lý do và cách thức họ cần hành động trước khủng hoảng khí hậu".
Nam sinh Nguyễn Bình Nguyên - Lớp 9A1, trường THCS Nguyễn Tri Phương, quận Ba Đình, Hà Nội xuất sắc giành giải nhất. Theo ban tổ chức, "rất lâu rồi mới có nam sinh chiến thắng".
Nguyên đã lựa chọn ý tưởng hóa thân thành ngọn gió để gửi thư cho Nghệ sĩ dương cầm Đặng Thái Sơn.
Chia sẻ tại lễ trao giải, Bình Nguyên cho hay, ngọn gió được đi nhiều nơi, có thể len lỏi khắp các ngõ ngách, chứng kiến nhiều điều và cũng là thứ có thể đem theo tiếng nhạc. Vì vậy, nếu hóa thân thành ngọn gió thì sẽ nói được những nội dung không biên giới.
Còn lý do chọn người nhận thư là Nghệ sỹ tài danh Đặng Thái Sơn, tác giả bức thư đoạt giải Nhất UPU lần thứ 51 giải thích rằng, đó là nghệ sĩ mà em rất ngưỡng mộ về tài năng chơi piano cũng như tầm ảnh hưởng của ông. Thời điểm em viết bức thư, ông vừa trở về Việt Nam tham dự lễ trao giải Vinfuture nên càng dễ gợi sự tự hào và ý thức trách nhiệm trong mọi người - từ đó mỗi người sẽ được lay động bởi vấn đề biến đổi khí hậu, nghĩ đến tương lai trái đất...
Trong thư, Bình Nguyên thể hiện sự am hiểu với những sự kiện thời sự. Thông tin về lũ lụt miền Trung, sự nóng lên của Trái đất, cháy rừng, những thay đổi của dòng chảy sông Mekong... được nam sinh khéo léo lồng ghép trong lời nhắn nhủ của ngọn gió lành.
Bức thư của Nguyên được ban tổ chức dịch sang tiếng Pháp để gửi Liên minh Bưu chính Thế giới (UPU) tại Thụy Sĩ để dự thi quốc tế.
Dưới đây là toàn văn bức thư đoạt giải Nhất của Nguyễn Bình Nguyên:
''Đêm trở gió, 20/1/2022
Gửi danh cầm Đặng Thái Sơn với đôi tay kì diệu!
Ông có bất ngờ khi nhận lá thư được tạo nên từ những tiếng xào xạc? Là cháu đây, ngọn gió lành, gửi đến ông những lời khẩn thiết.
Cháu đang ở đây, ngay bên cửa sổ! Còn ông ngồi trầm tư bên phím đàn. Ông vừa trở về từ Lễ trao giải VinFuture. Ở sân khấu quốc tế với những tên tuổi lừng danh ấy, âm nhạc của ông tạo nên mảnh ghép hoàn hảo cho hy vọng tương lai của nhân loại.
Ông vẫn nói: "Bạn cứ nghe tôi chơi nhạc, bạn sẽ hiểu tôi muốn nói gì!" Cháu cảm biết được tấm lòng của ông với cuộc đời. Nên, cháu hy vọng, ông và nghệ thuật của ông – mang sức mạnh tạo nên thay đổi, cứu vãn thảm họa thiên nhiên mà gió nhỏ đã tận mắt chứng kiến.
Từ khi được sinh ra từ cơn cựa mình của Mẹ, cháu đã du hành khắp thế gian. Những điều ấm áp cho cháu hạnh phúc và cũng có nhiều điều khiến cháu trăn trở.
Cháu băn khoăn: Một con mèo chết gục trước cửa ngôi nhà, mươi phút sau, nó được hất gọn sang cửa nhà đối diện - Có một ranh giới con người giữ sạch sẽ riêng mình.
Cháu lo lắng: Cũng con phố ấy, ngày hè oi ả, trong khi ai đó nằm điều hòa mát lạnh; thì dưới gầm cầu, góc chợ tạm… còn bao người thở nghẹn trong lồng ngực - Có một ranh giới con người giữ tiện nghi riêng mình.
Cháu hoang mang: Dòng sông phía thượng nguồn đắp đập làm thủy điện, tận dụng triệt để sức nước; thì dưới hạ lưu, tập quán của một dân tộc bị tước đi, hoặc cảnh quan của một vùng bị biến đổi - Có một ranh giới con người giữ lợi ích cho riêng mình.
Nhưng hơn ai hết, ông - một nghệ sĩ chọn cho mình cuộc sống không biên giới, hiểu rằng, nhìn từ một phía nào đó, mọi ranh giới đều không tồn tại, phải không?
Trái đất đang nóng lên! Ở châu Phi, châu Mĩ, châu Âu… mùa hè ngày càng khắc nghiệt. Năm nào cũng có kỷ lục mới được xác lập về nhiệt độ cao hoặc số ngày nắng nóng kéo dài… Họ nhà gió lên cơn sốt trong khí quyển, trong đại dương, trên biển băng và khắp các lục địa.
Có ngọn gió hoảng loạn lao qua những cánh rừng cuốn theo ngọn lửa tự bùng lên như mất trí. Amazon, Úc châu, Đông Nam Á… tiếng rít lên thê thảm của những loài vật thét gào.
Có ngọn gió điên cuồng giật cấp 16,17 – siêu bão chồng siêu bão, lũ lụt, sóng thần, nhà sụp, người chết, cả một vùng đô thị, làng mạc bị xóa sổ.
Có ngọn gió oằn xuống trước người đàn ông quỳ lạy dòng nước lũ trả lại cho mình người vợ và đứa con chưa kịp chào đời; chẳng khác nào sự hủy diệt của chiến tranh, những đứa trẻ ngơ ngác tìm người thân trong đổ nát… – liệu còn ranh giới nào cho những ngôi nhà, vùng miền, quốc gia, phe phái?…
Ông đã nghe về tất cả những điều này? Ông cũng biết, trước khủng hoảng khí hậu, nếu con người không hành động, thảm họa diệt vong cũng sẽ không ranh giới?
"Bạn cứ nghe tôi chơi nhạc, bạn sẽ hiểu tôi muốn nói gì!"
Hỡi nhạc sĩ tài ba! Cháu khẩn thiết mong ông lên tiếng kêu gọi con người cứu bầu khí quyển ốm yếu này!
Cháu đã thấy bao trái tim rung lên trước âm nhạc của ông. Bao nhà khoa học, bao chính khách nghiêng mình trước tài năng và nhân cách của ông. Cháu hiểu rằng, ông với âm nhạc của ông mang một tầm ảnh hưởng lạ kì; và cháu hy vọng từ ảnh hưởng ấy, hàng triệu người sẽ thay đổi!
Ông ơi, cùng "tầm ảnh hưởng" với ông là những người nắm trong tay khả năng thay đổi thế giới. Các nguyên thủ, tỷ phú, các nhà khoa học, nghệ sĩ có khả năng định hướng tinh thần thời đại… - họ đã cùng ông xuất hiện trong những sự kiện giống như VinFuture, ông hãy lên tiếng nối rộng vòng tay tạo nên điều kì diệu cứu lấy tương lai của Trái đất này.
Ông không phải người đầu tiên, nhưng có thể trở thành người quyết định tạo nên thay đổi. Còn cháu - Ngọn gió không biên giới - nguyện sẽ cùng ông đưa bản "thiên ca – Lời đất mẹ" này tới muôn nơi:
"Hãy để gió hát ca giữa rừng xanh. Rừng không phải để chặt phá!
Hãy để gió đùa vui với sóng biển. Biển không phải để xả rác hay chôn giấu nguồn nước thải.
Hãy để gió sải cánh giữa không gian. Không gian không phải để xe cộ, ống khói túa ra nguồn khí cặn.
Hãy để gió ru trên cánh đồng, vuốt ve mái tóc bầy trẻ nhỏ; hãy để gió yêu thương…"
Ông ơi!
Cháu có một thỉnh cầu, khi nốt nhạc cuối cùng ngưng lại, ông hãy lên tiếng, rằng:
"Tôi, và âm nhạc của tôi, xin góp một hành động chữa lành vết thương của Trái đất này!"
Người bạn của ông - Cơn gió lành từ Đất mẹ!''.
Cuộc thi Viết thư Quốc tế UPU do Liên minh Bưu chính Thế giới (UPU) tổ chức từ năm 1971.
Tại Việt Nam, đây là lần thứ 34 cuộc thi được phát động. Năm nay, Ban tổ chức nhận bài dự thi từ tháng 11/2021 đến tháng 3/2022.
Sau năm vòng chấm, 100 bức thư vào vòng chung khảo để chọn ra một giải nhất, ba giải nhì, năm giải ba, 30 giải khuyến khích và 61 giải cây bút triển vọng cùng hai giải dành cho thí sinh là người khuyết tật. Đây đều là những tác phẩm được đánh giá cao về sự sáng tạo, cảm xúc riêng biệt, tạo ấn tượng với người đọc.
Những em đoạt giải nhất, nhì được Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tặng Huy hiệu Tuổi trẻ sáng tạo.
Việt Hương (T/h)