Những con số đáng suy ngẫm
Thời gian vừa qua, tạp chí Đời sống và Pháp luật đã triển khai chuyên đề nghiên cứu, tìm hiểu về luật Đấu thầu và công tác mua sắm công tại nhiều cơ sở y tế trên cả nước nhằm đóng góp những thông tin hữu ích giúp cơ quan quản lý Nhà nước thực hiện tốt hơn vai trò của mình. Qua chuyên đề, PV nhận thấy, bên cạnh rất nhiều kết quả tích cực, vẫn còn tồn tại thực trạng chênh lệch giá gói thầu so với giá nhập khẩu ở mức cao, trong đó có bệnh viện K.
Được biết, bệnh viện K thuộc bộ Y tế, tiền thân là viện Curie Đông Dương, cơ sở chính tại số 9A – 9B đường Phan Chu Trinh, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội. Từ khi thành lập đến nay, bệnh viện luôn giữ vai trò là cơ sở chuyên khoa đầu ngành cả nước trong phòng chống và điều trị ung thư.
Theo dữ liệu từ hệ thống mạng đấu thầu Quốc gia, bệnh viện K đã công bố kết quả của 747 gói thầu, trong đó 1 gói bị hủy, tổng giá trị trúng thầu hơn 6,3 nghìn tỷ đồng, tỉ lệ tiết kiệm trung bình 60,96%.
Đáng chú ý, ngày 22/6/2023, ông Lê Văn Quảng - Giám đốc bệnh viện K đã ký Quyết định số 1107/QĐ-BVK phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu “Mua sắm ống mềm nội soi dùng trong Thăm dò chức năng của bệnh viện K”. Đơn vị trúng thầu là công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Trần Lê (công ty Trần Lê – PV) với mức giá 17.885.000.000 đồng (hơn 17,8 tỷ đồng). Đây là nhà thầu duy nhất tham gia và trúng gói thầu này.
Khi nghiên cứu đơn giá của 9/10 sản phẩm trong gói thầu, PV nhận thấy dấu hiệu chênh lệch cao hơn 11.687.403.393 đồng (hơn 11,6 tỷ đồng) so với giá nhập khẩu (khoảng 65%). Cần nói rõ rằng, mức giá phóng viên đưa ra để so sánh đã bao gồm thuế VAT và thuế nhập khẩu theo mã HS của sản phẩm.
Đơn cử như sản phẩm ống mềm nội soi đại tràng video 1 đầu cắm (model: CF-H190I), thuộc hãng sản xuất Aizu Olympus Co., Ltd (Nhật Bản) được công ty Trần Lê cung cấp có đơn giá trúng thầu là 1.080.000.000 đồng (hơn 1 tỷ đồng). Tuy nhiên, theo như PV tìm hiểu, sản phẩm này với cùng model, hãng sản xuất được nhập khẩu từ Nhật Bản có giá 373.074.108 đồng (hơn 373 triệu đồng). Với số lượng 4 chiếc, tổng số tiền chênh lệch là 2.827.703.568 đồng (hơn 2,8 tỷ đồng).
Tương tự, ống mềm nội soi thực quản, dạ dày video 1 đầu cắm (model: GIF-H190 của hãng Aizu Olympus Co., Ltd) được nhập khẩu từ Nhật Bản có giá 319.231.473 đồng (hơn 319 triệu đồng). Trong khi đó, đơn giá trúng thầu là 895.000.000 đồng (895 triệu đồng). Như vậy, với số lượng 4 chiếc, tổng tiền chênh lệch là 2.303.074.108 đồng (hơn 2,3 tỷ đồng).
Ngoài ra, có thể kể đến ống mềm nội soi thực quản, dạ dày video qua đường mũi có mã ký hiệu GIF-XP170N của hãng Aizu Olympus Co., Ltd (Nhật Bản) có đơn giá trong gói thầu là 900.000.000 đồng (900 triệu đồng). Tuy nhiên, sản phẩm này với cùng model, xuất xứ có giá nhập khẩu về Việt Nam chỉ 165.930.924 đồng (hơn 165 triệu đồng). Tổng số tiền chênh lệch cho 2 chiếc là 1.468.138.152 đồng (hơn 1,4 tỷ đồng).
Dẫu biết giá thiết bị cao hay thấp đôi khi còn phụ thuộc và ảnh hưởng bởi các yếu tố như lợi nhuận doanh nghiệp, thời gian, tính năng, công suất của hàng hóa, linh phụ kiện theo kèm, chế độ bảo hành, bảo trì, chi phí vận chuyển… Thế nhưng, con số chênh lệch lên tới hơn 11,6 tỷ đồng là rất đáng suy ngẫm. Công tác đấu thầu sẽ chỉ thật sự hiệu quả nếu sản phẩm đạt chất lượng, đáp ứng đầy đủ yêu cầu của chủ đầu tư với mức giá tốt nhất, tiết kiệm tối đa nguồn đầu tư công.
“Sẽ rà soát lại”
Trao đổi với PV Tạp chí Đời sống và Pháp luật ngày 17/11/2023, ông Vũ Đình Tiến (Phụ trách phòng Vật tư Thiết bị Y tế của bệnh viện) cho biết, do mới nhận nhiệm vụ từ đầu tháng 11/2023, công việc bàn giao chưa hoàn thành nên sẽ ghi nhận nội dung PV muốn tìm hiểu, rà soát lại hồ sơ và báo cáo lãnh đạo bệnh viện để có được câu trả lời.
“Khi có đầy đủ thông tin, chúng ta có thể trao đổi lại với nhau” – vị Trưởng phòng nói. Thế nhưng, cho đến thời điểm hiện tại, PV vẫn chưa nhận được phản hồi từ phía bệnh viện K.
Liên quan đến thông tin nêu trên, ĐBQH Phạm Văn Hòa, Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, đưa quan điểm: “Giá nhập khẩu sản phẩm, cộng thêm thuế và các chi phí khác cũng không thể chênh lệch cả chục tỷ đồng như vậy. Tôi nghĩ rằng cần xem lại khâu thẩm định giá có vấn đề không.
Bên cạnh đó, chủ đầu tư cũng nên tìm hiểu, tham khảo thêm giá nhập khẩu, giá thị trường trước khi phê duyệt. Tại sao PV có thể tìm ra mức giá thấp như thế mà chủ đầu tư lại phê duyệt giá cao đến vậy? Đây là một điều rất bất bình thường, cần cơ quan thanh, kiểm tra vào cuộc làm rõ. Nếu có sai phạm thì phải xử lý đúng theo quy định của pháp luật.
Theo tôi, chủ đầu tư nên tiếp cận thông tin và có câu trả lời cho báo chí, cứ “im hơi lặng tiếng” là có vấn đề”.
Đề cập đến việc gói thầu được thực hiện từ nguồn thu hoạt động sự nghiệp và sản xuất kinh doanh dịch vụ của bệnh viện K năm 2022, ông Hòa cho rằng: “Dù nguồn vốn là tiền của bệnh viện hay ngân sách Nhà nước thì cũng không thể chấp nhận được con số chênh lệch cao như vậy. Bệnh viện mua trang thiết bị giá cao thì khi thực hiện nhiệm vụ khám chữa bệnh cho người dân, họ phải thu giá cao lên mới bù lại được. Ngược lại, nếu cùng thiết bị đó, họ mua được với giá thấp sẽ rất có lợi cho người dân”.
Bảo Thu
