Theo thông tin từ Tạp chí Tri thức, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP.HCM) vừa tiếp nhận cấp cứu khẩn trường hợp bé gái P.T.M. (ngụ Cần Đước, Long An) trong tình trạng tím tái toàn thân, môi thâm, da xanh, chỉ số SpO2 (nồng độ oxy trong máu) tay chân ở mức nguy hiểm 75%.
Theo lời người mẹ, khoảng 14h ngày 17/6, trẻ ăn cơm với canh ghẹ nấu cải bó xôi, được nấu bằng nước giếng tại nhà. Sau khoảng một giờ, khi đang chơi, bé đột ngột có biểu hiện giật mình, tím môi và da xanh tím. Gia đình lập tức đưa con đi cấp cứu.
Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Minh Tiến, Phó giám đốc bệnh viện, cho biết ghi nhận lúc nhập viện, bé tỉnh, quấy khóc, da niêm xanh tím rõ, chi ấm, tuần hoàn tạm ổn định, nhịp thở nhanh nhưng không sốt, không khò khè hay dấu hiệu viêm đường hô hấp. Khí máu động mạch cho thấy tình trạng thiếu oxy và toan chuyển hóa nặng, nồng độ lactate tăng cao. Kết quả X-quang ngực và siêu âm tim không phát hiện bất thường.
Máu bệnh nhi có màu đen và không đổi màu khi lắc mạnh. Ảnh: Tạp chí Tri thức.
Sau khi loại trừ các nguyên nhân thường gặp, bác sĩ nghi ngờ trẻ bị methemoglobin máu, một rối loạn hiếm gặp khiến hemoglobin trong hồng cầu mất khả năng vận chuyển oxy. Để xác định, bác sĩ thực hiện test mẫu máu tiếp xúc khí trời. Kết quả cho thấy máu có màu đen và không đổi màu khi lắc mạnh, đặc trưng cho tình trạng methemoglobinemia.
Ngay lập tức, các bác sĩ tiến hành cho bệnh nhi thở oxy, tiêm thuốc giải độc xanhmethylen (methylthioninium) 1mg/kg, tiêm mạch chậm, uống than hoạt để thải loại độc chất ra khỏi đường tiêu hóa.
“Sau tiêm xanh methylen trong 5 – 10 phút trẻ hồng hào dần, SpO2 tăng gần từ 75% đến 95% sau 30 phút”, bác sĩ Tiến thông tin.
Tạp chí Một thế giới cho biết, theo bác sĩ Tiến, khi sử dụng nước giếng nấu ăn, có nhiều nitrat (NO3-) là chất oxy hóa gây biến đổi hồng cầu hem F2+ thành F3+ không có khả năng gắn oxy để đưa đến mô cơ thể sử dụng, dẫn đến thiếu oxy tím tái, thiếu oxy mô gây chuyển hóa yếm khí làm tăng lactate máu, toan chuyển hóa.
“Các bậc phụ huynh khi nấu ăn tốt nhất là sử dụng nước máy an toàn. Một số loại rau quả như rau dền, củ dền… có hàm lượng nitrat cao, khi sử dụng nước nấu từ loại này pha sữa cho con bú (vì nghĩ là màu đỏ bổ máu cho con) có thể gây ra methemoglobin máu, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh thiếu tháng”, bác sĩ Tiến khuyên.
