(ĐSPL)- Bất đồng về mức tăng lương tối thiểu vùng 2016 đã khiến nhiều cuộc họp của Hội đồng Tiền lương Quốc gia chưa đạt kết quả.
Bất đồng quan điểm trong vấn đề tăng lương tối thiểu vùng
Ông Vũ Quang Thọ-Viện trưởng Viện Công nhân-Công đoàn (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam-TLĐ) cho rằng, mức tăng lương 16,8 \% là phù hợp nhằm đảm bảo mức sống tối thiểu cho người lao động (NLĐ).
Mức đề xuất cũng dựa trên căn cứ khảo sát của TLĐ ở trên 60 doanh nghiệp (DN) và trên 2.000 phiếu khảo sát NLĐ ở cả 3 miền (Bắc - Trung - Nam) và cả 4 vùng lương cơ bản. Căn cứ tiếp theo là kinh tế đã sáng hơn so với năm 2014-2015...
“Về tâm lý, người trả lương không bao giờ muốn trả thêm lương cho NLĐ. Với chủ sử dụng lao động trả thêm 1 đồng cũng là quá nhiều. Công nhân, lao động đang đói khổ nên chúng tôi cho rằng, 10 đồng vẫn là quá ít”, ông Thọ nói.
Bà Tống Thị Minh - Vụ trưởng Vụ Lao động - Tiền lương (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, TLĐ kiến nghị điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng năm 2016 cao hơn phương án của Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI - đại diện người sử dụng lao động) cũng như phương án của Bộ phận kỹ thuật của Hội đồng tiền lương Quốc gia.
Đề xuất của TLĐ dựa trên mức lương tối thiểu vùng hiện tại còn thấp do so với nhu cầu sống tối thiểu; tình hình kinh tế 6 tháng đầu năm 2015 (cũng như dự báo cả năm có khởi sắc và mức tăng CPI thấp nhất trong nhiều năm trở lại đây). Bà Minh cho rằng, nếu thống nhất được, lương tối thiểu vùng năm 2016 điều chỉnh tăng ở mức 10-11\% là phù hợp.
Tăng lương tối thiểu năm 2016 vẫn chờ cuộc họp tới ngày 3/9. |
Theo chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh, mức tăng lương 10-11\% phù hợp để đảm bảo DN có khả năng trả lương. Hơn nữa, việc tăng lương phải dựa trên tăng năng suất lao động. Tuy nhiên, tốc độ tăng năng suất lao động của Việt Nam còn rất thấp.
Đại diện giới chủ sử dụng lao động - VCCI cho rằng, VCCI vẫn giữ quan điểm tăng mức lương tối thiểu vùng năm tới 10\% là hợp lý. Cùng đó, VCCI tiếp tục lấy thêm ý kiến các hiệp hội, DN, đồng thời sẽ có báo cáo về vấn đề tăng lương lên Thủ tướng.
Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc cho rằng, các ngành sử dụng nhiều lao động, chi phí tiền lương là một phần đáng kể, thậm chí mang tính quyết định, tạo nên sức cạnh tranh của hàng hóa. Đối với DN chi phí lao động chiếm trên 30\% tổng chi phí, nếu tăng lương thêm 16\% như TLĐ đề xuất, sẽ khiến giá thành tăng thêm khoảng 5\%.
Với tốc độ tăng năng suất lao động khoảng 3\% như hiện nay, tốc độ trượt giá khoảng 1-3\%, một mức tăng lương tối thiểu vùng khoảng 10\% là hài hòa. Nếu tăng vượt mức trên, sẽ gây bất lợi về tạo thêm việc làm mới, thất nghiệp có thể gia tăng.
Đại diện VCCI phân tích, các số liệu cho thấy tốc độ tăng lương tối thiểu tại Việt Nam thời gian qua rất cao. Tiền lương tối thiểu đã tăng từ mức 350.000 đồng/tháng (năm 2005) lên mức 2.150.000 đồng/tháng (năm 2015 với vùng IV). Tính ra, tổng mức tăng chung cả giai đoạn trên là 6,14 lần, tương đương mức tăng trung bình khoảng 20\%/năm.
Trong khi đó, 10 năm qua, mức tăng năng suất lao động trung bình chỉ khoảng 3\%/năm. Cộng với mức trượt giá gần 10\%/năm. Có thể thấy giữa tốc độ tăng lương và tăng năng suất lao động vẫn còn khoảng cách rất lớn. DN gần như không thể chịu đựng với mức lương tăng cao, kéo dài đó.
Đại diện VCCI cho biết, tình trạng lao động ở nông thôn sẽ trở nên “căng” hơn khi Việt Nam ký kết Hiệp định Thương mại xuyên Thái Bình Dương (TPP). Lúc đó, hàng nhập khẩu giá rẻ sẽ chèn ép chăn nuôi trong nước, khoảng 10 triệu hộ chăn nuôi (phần lớn nhỏ lẻ) sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề.
Những ngành sử dụng nhiều lao động và hưởng lợi từ TPP như dệt may, da giày, lắp ráp điện tử, thủy sản… nếu vì chi phí nhân công cao, tăng trưởng đầu tư thấp, không tạo thêm việc làm mới, thất nghiệp sẽ trở thành vấn đề nhức nhối đối với nền kinh tế.
Đại diện Tổ chức lao động quốc tế nói gì về sự bất đồng quan điểm về tăng lương tối thiểu
Theo Vnexpress, trong phiên họp của Hội đồng tiền lương quốc gia, đại diện Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tham gia với tư cách là quan sát viên cho rằng: Tổ chức công đoàn và các tổ chức người sử dụng lao động thường có những đề xuất điều chỉnh tiền lương tối thiểu rất khác nhau do mỗi bên đều đang đại diện lợi ích cho các thành viên của mình.
Sự khác biệt này là phổ biến tại các quốc gia trên thế giới. Tại Việt Nam, chênh lệch trong đề xuất của các bên còn phản ánh mong muốn thực hiện việc tăng tiền lương tối thiểu để đảm bảo nhu cầu sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ như quy định của Bộ luật Lao động 2012.
Theo quan sát của ILO, năm nay mức độ chênh lệch trong đề xuất mức tăng tiền lương tối thiểu giữa công đoàn và các tổ chức đại diện người sử dụng lao động đã giảm so với những năm trước, cho thấy rằng hai bên đã ghi nhận quan điểm và lợi ích của phía bên kia.
Mỗi quốc gia có cách tiếp cận khác nhau. Việc thành lập Hội đồng Tiền lương quốc gia 3 bên tại Việt Nam, có sự tham gia trực tiếp của công đoàn và các tổ chức đại diện người sử dụng lao động trong việc xây dựng khuyến nghị điều chỉnh tiền lương tối thiểu hàng năm là một bước phát triển quan trọng.
Người sử dụng lao động, công đoàn (và chính phủ) tham gia thương lượng tiền lương tối thiểu để bảo vệ cho những lợi ích khác nhau mà mình đại diện vì vậy khó tránh khỏi bất đồng.
Hội đồng Tiền lương quốc gia nên cân nhắc áp dụng cách thức thương lượng hợp tác, hai bên cùng có lợi. Với cách thức thương lượng này, mỗi bên cố gắng tìm hiểu mục đích và nhu cầu thiết yếu của bên kia nhằm tìm ra một giải pháp có thể dung hòa lợi ích của cả hai. Quyết định đưa ra của Hội đồng dựa trên sự đồng thuận của tất cả thành viên thay vì chọn một phương án để bỏ phiếu.
Việc bỏ phiếu có thể giúp rút ngắn thời gian thương lượng nhưng khi khuyến nghị đưa ra là ý kiến của số đông (không phải tất cả) thành viên thì bên bỏ phiếu chống sẽ luôn cảm thấy bất bình. Khuyến nghị của Hội đồng vì vậy không hoàn toàn thuyết phục với họ.
Ngược lại, con đường xây dựng sự đồng thuận có thể mất nhiều thời gian để thương lượng cho đến khi một phương án hài hòa nhất được đưa ra. Tuy nhiên, tất cả các bên đều cảm thấy hài lòng với kết quả cuối cùng và vì vậy việc thực hiện tiền lương tối thiểu cũng thuận lợi hơn.
Hội đồng Tiền lương quốc gia sẽ tiếp tục họp vào ngày 3/9 tới nhằm đưa ra phương án tăng lương tối thiểu vùng 2016, trình Thủ tướng phê duyệt trong tháng 10.
Đức An(Tổng hợp)
Xem thêm video:
[mecloud] PEuoXHzsxH[/mecloud]
