Đó là ý kiến của Chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu trong cuộc trao đổi với PV liên quan tới việc Tập đoàn Than - Khoáng sản thua lỗ hàng nghìn tỷ trong năm 2015.
Liên quan tới việc thua lỗ của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) trong năm 2015, chúng tôi đã có cuộc phỏng vấn chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu để phân tích những nguyên nhân dẫn tới tình trạng này.
Thưa chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu, ông có nhận định gì về tình hình thua lỗ của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam trong năm 2015?
Theo kết luận thanh tra, tổng tài sản của TKV trong năm 2015 là hơn 138.000 tỷ đồng, tuy nhiên số tiền Tập đoàn này nợ cho đến hết năm 2015 lên đến hơn 100.000 tỷ. Kết luận thanh tra cũng cho thấy Tập đoàn TKV cùng nhiều công ty con đã làm ăn thua lỗ trong năm 2015.
Điều này cho thấy tập đoàn TKV làm không hiệu quả. Họ là doanh nghiệp Nhà nước, đòn bẩy tài chính của họ rất tốt so với những đơn vị kinh doanh khác. Dù đòn bẩy tài chính lớn, nhưng họ kinh doanh vẫn không hiệu quả chứng tỏ năng lực của những người đứng đầu Tập đoàn cũng như các công ty thành viên là rất kém.
Tập đoàn TKV có đòn bẩy tài chính lớn, hơn nữa là Tập đoàn độc quyền, luôn được hưởng nhiều ưu đãi, lĩnh vực sản xuất của TKV là lĩnh vực đặc thù, được hưởng lợi thế công khai từ nguồn tài nguyên sẵn có mà chi phí mua gần như bằng 0. Tuy nhiên công ty làm ăn vẫn thua lỗ, ông có nhận định gì về việc này?
Một công ty khai thác khoáng sản của đất nước, đồng thời có đòn bẩy tài chính cũng rất cao nhưng lại xảy ra những thua lỗ lớn như vậy chắc chắn là điều đáng báo động.
Theo ông, trách nhiệm thuộc về ai khi TKV để xảy ra tình trạng thua lỗ như vậy?
Trách nhiệm chính đương nhiên thuộc về Tập đoàn TKV, những công ty con làm ăn thua lỗ cũng phải chịu trách nhiệm. Tuy nhiên, Ban lãnh đạo cao cấp nhất của Tập đoàn vẫn là những người chịu trách nhiệm cuối cùng. Về vấn đề này, TKV phải có trách nhiệm giải trình trước chính phủ.
Đồng thời, suy cho cùng, thua lỗ của TKV cũng sẽ khiến người dân phải gánh chịu hậu quả. Bởi đây là Tập đoàn Nhà nước, Chính phủ dùng thuế của nhân dân để thành lập Tập đoàn, khi ban lãnh đạo tập đoàn làm ăn thua lỗ thì nhân dân sẽ là những người hứng chịu thiệt hại.
Theo tôi, Chính phủ cần điều tra rõ ràng về nguồn gốc của những khoản lỗ đó. Thứ nhất, những khoản lỗ đó đến từ đâu, từ chi phí nhân sự, chi phí sản xuất hay chi phí đầu tư… Từ đó chúng ta sẽ phân bổ trách nhiệm ra từng đơn vị.
Một điều mà tôi cũng muốn nhấn mạnh, đây là một lĩnh vực hoạt động kinh doanh mạnh của Việt Nam. Việc khai thác tài nguyên thiên nhiên không những phải làm ăn có lãi, họ còn phải đảm bảo vấn đề môi sinh.
Nếu TKV không làm được việc bảo vệ nguồn vốn của chính phủ, làm tăng lợi nhuận trên nguồn vốn đó đồng thời nếu họ không thể bảo vệ được môi sinh thì đó cũng là vấn đề phải giải trình trước Chính phủ, trước nhân dân.
Xin cảm ơn và chúc sức khỏe ông!
VIỆT HÀ