(ĐSPL) - Tết Hàn Thực có nguồn gốc từ Trung Quốc nhưng ngày nay ở Việt Nam, đây cũng là một dịp để tưởng nhớ tiền nhân, tiên tổ thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của người Việt.
Vào ngày 3/3 âm lịch hàng năm, ở nhiều nơi trên đất nước ta, nhân dân có tập quán ăn Tết Hàn Thực. Cái tên Hàn Thực là tên chữ Hán với ý nghĩa là “thực phẩm nguội” do nguồn gốc của Tết Hàn Thực xuất phát từ câu chuyện giữa Tấn Văn Công và Giới Tử Thôi từ thời xa xưa bên nước Trung Quốc. Ở Việt Nam, người dân quen gọi nôm nay ngày này là Tết bánh trôi bánh chay bởi vì trong ngày này người dân thường làm bánh trôi, bánh chay.
 Tết Hàn Thực là một dịp để người dân Việt Nam tưởng nhớ gia tiên. |
Ở Trung Quốc, Tết Hàn Thực xưa là ngày để tưởng nhớ ông Giới Tử Thôi nhưng khi du nhập sang Việt Nam thì dân ta đã biến ngày Tết này thành một dịp để tưởng nhớ gia tiên, tiền tổ thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc. Để cúng gia tiên trong ngày lễ này, mâm lễ gồm: Hương, hoa, trầu cau và 5 hoặc 3 bát bánh trôi, 5 hoặc 3 bát bánh chay.
Cách khấn trong Tết Hàn Thực, theo sách Văn khấn nôm tại nhà – Tập văn cúng gia tiên do Đại đức Thích Quảng Định hiệu đính (Nxb Văn hóa thông tin phát hành) thì phải khấn thần ngoại trước, thần nội sau. Bài văn khấn gia tiên trong dịp Tết này như sau:
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Con lạy chín phương trời, mười phương Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên hậu thổ, chư vị tôn thần. Con kính lạy ngài bản cảnh thành hoàng, ngài bản xứ thổ địa, ngài bản gia táo quân cùng chư vị tôn thần.
Con kính lạy cao tằng tổ khảo, cao tằng tổ tỷ, thúc bá, đệ huynh, cô di, tỷ muội họ nội họ ngoại.
Tín chủ chúng con là…
Ngụ tại…
Hôm nay là ngày …. (đọc ngày theo âm lịch) gặp tiết Hàn Thực, tín chủ chúng con cảm nghĩ thâm ân trời đất, chư vị tôn thần, nhớ đức cù lao tiên tổ, thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, đốt nén tâm hương, dâng lên trước án. Chúng con kính mời ngài bản cảnh thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh thổ địa, ngài bản gia táo quân, ngũ phương, long mạch, tài thần giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ tổ khảo, tổ tỷ, chư vị hương linh gia tiên nội ngoại họ… (họ của gia chủ) cúi xin thương xót cho con cháu giáng về chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị vong linh các vị tiền chủ, hậu chủ ngụ trong nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai âm hưởng, phù hộ cho toàn gia chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hòa thuận, trên bảo dưới nghe.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Xem thêm video: cách làm bánh trôi trà xanh nhân đậu xanh vừng đen
Trần Long(Tổng hợp)
