Những thiết bị có giá “trên trời”
Lương Sơn là huyện nằm cửa ngõ phía đông của tỉnh Hòa Bình. Đây là nơi có đa dạng đồng bào thiểu số sinh sống. Với việc chú trọng phát triển giáo dục đối với học sinh là đồng bào dân tộc thiểu số, những năm qua, chính quyền huyện Lương Sơn đã đầu tư rất lớn cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ việc dạy và học.
Đơn cử, ngày 16/12/2020, ông Nguyễn Hồng Hải, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Lương Sơn (PGD huyện Lương Sơn) đã ký quyết định số 1223/QĐ-PGD&ĐT, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu “Mua sắm thiết bị phòng học bộ môn trường tiểu học và THCS Liên Sơn”. Đơn vị trúng thầu là công ty CP đầu tư xây dựng và thương mại nội thất Mai Dung (Công ty Mai Dung), với giá bỏ thầu là 859.862.000 đồng, chỉ thấp hơn 3,08 triệu đồng so với giá dự toán ban đầu.
Tìm hiểu về gói thầu, có thể thấy hàng loạt các hạng mục thiết bị trong gói thầu này có giá cao hơn rất nhiều so với thị trường, kể cả so với giá mua sắm của các đơn vị khác. Có những mặt hàng, giá mua sắm cao gấp 8 lần, điều này dẫn đến nguy cơ thất thoát nguồn ngân sách không nhỏ mà Nhà nước đã ưu ái dành riêng để phát triển giáo dục.
Cụ thể, ở hạng mục thiết bị số 16, bàn thí nghiệm học sinh Hoá học. Giá bán thực tế và tham khảo thêm 2 báo giá của các công ty sản xuất thiết bị giáo dục uy tín, chỉ vào khoảng 7.500.000 đồng/bộ. Thế nhưng đơn giá trúng thầu của Công ty Mai Dung lại lên tới 12.300.000 đồng/bộ. Thử làm một phép so sánh đơn giản có thể thấy, mức giá trúng thầu của Công ty Mai Dung cao gấp gần 2 lần so với giá thực tế. Điều này đồng nghĩa, với 8 chiếc bàn trên, ngân sách Nhà nước đã bị thất thoát 38.400.000 đồng.
Đáng nói hơn, ở hạng mục số 9, bộ dụng cụ thí nghiệm dãn nở Vật lý lớp 6 (dành cho giáo viên), PGD huyện Lương Sơn mua với giá “không tưởng” 2.950.000 đồng/bộ. Theo như thông số kỹ thuật công khai trong thông báo mời thầu, cấu tạo của thiết bị này bao gồm: “Thanh thép dài khoảng 200mm (2 cái); một đầu chốt chặt trên giá đỡ bằng ốc vít, đầu kia cài chốt bằng lẫy dễ gãy. Giá đỡ chắc chắn, chịu nhiệt có sự nở vì nhiệt không đáng kể, hàng đặt, mỗi loại 2 chiếc…”. Khảo sát thiết bị có cùng thông số của các chãn hàng khác trên thị trường, giá của mặt hàng này cũng chỉ vào khoảng 260.000 đồng/bộ. Không những vậy, đây cũng là thiết bị thông dụng, dễ dàng tìm mua trên thị trường.
Lưu ý, những đơn giá PV dùng để so sánh đã bao gồm thuế VAT, bảo hành sản phẩm, lắp đặt thiết bị và bao gồm luôn cả báo giá cước vận chuyển cho quãng đường hơn 45 km từ Hà Nội lên đến UBND huyện Lương Sơn. So sánh như vậy, để thấy rằng, sự chênh lệch giá cao đến mức nào.
Đây chỉ là một gói thầu tiêu biểu, được lựa chọn để tìm hiểu ngẫu nhiên, PV đã phát hiện rất nhiều bất cập đến mức vô lý.
Dù mới chỉ rà soát 11 hạng mục của gói thầu (tổng số 69 mặt hàng), đã thấy nguy cơ thất thoát một con số không nhỏ cho ngân sách Nhà nước: 121.070.000 đồng, tỷ lệ lên đến 14,07%. Không hiểu, nếu kiểm tra toàn bộ 69 hạng mục, con số này còn lên đến đâu?
Liên quan đến việc này, PV Đời sống và Pháp luật đã liên hệ với UBND, phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Lương Sơn, tuy nhiên chưa nhận được bất kỳ phản hồi nào từ phía hai đơn vị này. Trên cơ sở những thông tin báo chí đã cung cấp, thiết nghĩ, UBND; Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Lương Sơn cần khẩn trương vào cuộc xác minh. Kịp thời ngăn chặn những sai phạm ( nếu có) trong quản lý và sử dụng nguồn vốn đầu tư công.
Lê Tuấn - Duy Trung
