Vòng tròn thể hiện phạm vi hoạt động của máy bay Trung Quốc nếu sân bay tại Gạc Ma hoàn thành |
"Tôi ví dụ một máy bay chiến đấu J-11 nếu xuất phát ở Trung Quốc thì phạm vi bay của nó khoảng 1.000 dặm, chưa đủ bao trọn Biển Đông. Nhưng nếu nó cất cánh ở bãi Gạc Ma thì khác. Lấy bãi Gạc Ma là dấu chấm đó ở giữa thì vòng tròn có bán kính khoảng 1.000 dặm xung quanh chính là tầm hoạt động của máy bay J-11. Bạn có thể nhìn thấy nó bao trùm toàn bộ Philippines, hầu hết Việt Nam, một phần của Malaysia và toàn bộ đảo Borneo. Vì vậy, nó có thể đe dọa tất cả căn cứ quân sự quan trọng của các nước ASEAN", Golez nói.
Sẽ bẻ cong luật quốc tế
Trong khi đó, giáo sư Richard Heydarian - giảng viên trong quan hệ quốc tế tại Ateneo, nói rằng Trung Quốc đang thay đổi thực tế trên mặt đất bằng cách cưỡng chiếm vùng biển tranh chấp và thay đổi “tính năng đất đai”. Bằng cách này, Trung Quốc quyết chiếm hết các vùng trong đường lưỡi bò mà họ tự vạch ra trên Biển Đông.
Theo giáo sư Heydarian, Trung Quốc sau khi xây dựng xong sân bay sẽ tiếp tục thay đổi kiến trúc các đảo ở Trường Sa, thậm chí cho dân ở để hình thành những điểm dân cư sinh sống. Sau đó, Trung Quốc có thể lấy cớ này để đòi quyền không chỉ với các hòn đảo, mà còn đòi cả vùng biển 200 hải lý xung quanh. Từng bước như vết dầu loang, họ sẽ thôn tính vùng biển theo đường lưỡi bò.
ASEAN cần ngăn chặn trước khi "vệt dầu của Trung Quốc" loang trên biển Đông |
Giáo sư Heydarian cho rằng ASEAN cần phải dùng mọi biện pháp ngoại giao và kể cả theo kiện để ngăn chặn âm mưu của Bắc Kinh. Nếu ASEAN không hành động thì Trung Quốc sẽ hành động theo đúng kế hoạch. Khi đó, toàn bộ ASEAN và biển Đông trong tầm hoạt động của máy bay Trung Quốc và tự do hàng hải ở biển Đông bị đe dọa.
Tuy nhiên, khi Trung Quốc leo thang ở Trường Sa thì chỉ Việt Nam là đủ khả năng để kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế. Giáo sư Heydarian cho rằng khi đó cả ASEAN cùng phải thống nhất ủng hộ Việt Nam.