"Hồi sinh" vườn cà phê đặc sản
Anh Bùi Xuân Thắng, 36 tuổi, tốt nghiệp đại học chuyên ngành Quản trị kinh doanh, từng có một sự nghiệp kinh doanh đầy hứa hẹn tại TP.HCM. Tuy nhiên, sâu thẳm trong anh luôn cháy bỏng niềm đam mê với nông nghiệp, với mong muốn được hòa mình vào thiên nhiên, tạo ra những sản phẩm sạch, có ích cho cộng đồng. Năm 2014, anh quyết định từ bỏ cuộc sống thành thị ồn ào, lên Đà Lạt - nơi nổi tiếng với khí hậu mát mẻ và thổ nhưỡng phù hợp để bắt đầu hành trình lập nghiệp với cây cà phê.
Anh Thắng nghỉ việc ở TPHCM, chuyển lên Đà Lạt trồng cà phê. Ảnh: Dân trí
Ban đầu, anh Thắng đầu tư toàn bộ số vốn tích cóp được để mua một mảnh vườn nhỏ trồng cà phê. Với bản tính cẩn thận, anh đã dành nhiều thời gian tìm tòi, học hỏi kỹ thuật trồng cà phê từ sách vở, tài liệu chuyên ngành, tham khảo ý kiến của các chuyên gia nông nghiệp. Anh tìm hiểu về các giống cà phê, kỹ thuật canh tác, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, quy trình thu hoạch và chế biến. Tuy nhiên, thực tế sản xuất phức tạp hơn rất nhiều so với lý thuyết.
Khi bắt tay vào làm, anh Thắng gặp phải vô vàn khó khăn, từ việc xử lý đất, chọn giống cây trồng, chăm sóc cho đến phòng trừ sâu bệnh. Có những lúc anh cảm thấy nản chí, muốn bỏ cuộc. Nhưng với bản lĩnh của một người trẻ dám nghĩ dám làm, anh không cho phép mình gục ngã. Anh chủ động tìm đến những người nông dân giàu kinh nghiệm ở địa phương, học hỏi thêm từ thực tiễn sản xuất của họ, từ những bài học thất bại và thành công mà họ đã trải qua.
Dần dần, anh Thắng tích lũy được kinh nghiệm và kiến thức quý báu. Anh nhận ra rằng, để sản xuất cà phê bền vững, cho ra sản phẩm chất lượng cao, bảo vệ môi trường thì phải áp dụng phương pháp canh tác hữu cơ. Anh mạnh dạn đầu tư, mở rộng quy mô sản xuất, liên kết với các hộ dân xung quanh hình thành nên một vùng trồng cà phê hữu cơ rộng 29ha với hai giống cà phê chủ lực là Arabica và Moka. Trong đó, có những cây Moka cổ thụ có tuổi đời lên đến hàng chục năm, mang lại hương vị cà phê đặc biệt thơm ngon.
Để có được vườn cà phê xanh tốt như ngày hôm nay, anh Thắng cùng các cộng sự đã phải trải qua một quá trình cải tạo, gây dựng đầy gian nan. Vào giai đoạn 2014-2015, toàn bộ diện tích cà phê trong vùng đều bị già cỗi, năng suất và chất lượng sản phẩm rất thấp. Đất đai bị bạc màu, khô cằn, thiếu hụt chất dinh dưỡng và vi sinh vật có lợi.
Để đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn, cà phê sẽ được anh Thắng chọn lọc, hái quả chín 100%. Ảnh: Báo Công Thương
Anh Thắng đã quyết định thực hiện một cuộc "cách mạng" trên quy mô lớn để "hồi sinh" vườn cà phê. Đầu tiên, anh cho chặt bỏ toàn bộ những cây cà phê già cỗi, cây bị nhiễm bệnh, kém chất lượng. Sau đó, anh tiến hành xử lý đất trong vòng 12 tháng để khử mầm bệnh, khử độc tố, cải tạo đất bạc màu. Anh giữ lại những cây Arabica, Moka cổ thụ vẫn còn khỏe mạnh, có năng suất tốt để bảo tồn nguồn gen quý. Mỗi hecta cà phê, anh phải đầu tư khoảng 100 triệu đồng cho việc cày cuốc, xử lý đất. Đây là giai đoạn tiêu tốn rất nhiều công sức, tiền bạc, và cũng là lúc nhiều người hoài nghi về sự thành công của dự án.
Sau khi hoàn thành việc cải tạo đất, anh Thắng tiến hành trồng mới cà phê Arabica và Moka. Anh áp dụng quy trình sản xuất hữu cơ nghiêm ngặt, lắp đặt hệ thống tưới tiêu hiện đại cho toàn bộ vườn cà phê, tuyệt đối không sử dụng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật. Thay vào đó, anh sử dụng các loại phân bón hữu cơ, phân vi sinh, chế phẩm sinh học để chăm sóc cây trồng, phòng trừ sâu bệnh.
Nhờ nguồn đất được cải tạo tốt, nguồn nước sạch, kết hợp với quy trình sản xuất hữu cơ được kiểm soát chặt chẽ, đến năm 2019, toàn bộ vườn cà phê đã phát triển mạnh mẽ, cho năng suất từ 3 - 3,5 tấn nhân xanh/ha. Anh Thắng còn may mắn nhận được sự hỗ trợ từ ngành nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng trong việc xây dựng mô hình nông nghiệp hữu cơ.
Đưa hạt cà phê "xuất ngoại"
Hành trình chinh phục thị trường cà phê hữu cơ của anh Thắng không phải lúc nào cũng thuận buồm xuôi gió. Ban đầu, do chưa có đầu ra ổn định, anh buộc phải bán cà phê hữu cơ cho thương lái với giá tương đương cà phê thông thường, mặc dù chất lượng vượt trội hơn hẳn. Điều này khiến anh trăn trở và quyết tâm tìm kiếm thị trường xứng đáng với giá trị sản phẩm của mình.
Anh Thắng đã chủ động mang mẫu cà phê đến giới thiệu tại nhiều nơi, tìm gặp các doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước. Sau nhiều nỗ lực, may mắn đã mỉm cười với anh khi một doanh nghiệp Hàn Quốc nhận thấy tiềm năng của sản phẩm và quyết định ký hợp đồng tiêu thụ lâu dài với mức giá cao hơn thị trường 30%. Đây là bước ngoặt quan trọng, mở ra cơ hội để cà phê hữu cơ của anh Thắng vươn ra thế giới.
Tiếng lành đồn xa, chất lượng cà phê của anh Thắng ngày càng được khẳng định. Hiện nay, toàn bộ sản phẩm của anh đã được nhiều công ty trong và ngoài nước bao tiêu với giá cao. Anh tiếp tục mở rộng vùng sản xuất, liên kết với hàng chục hộ dân ở vùng cà phê Cầu Đất, Đà Lạt, nâng tổng diện tích lên gần 100ha. Năm 2024, ngoài thị trường Hàn Quốc, cà phê của anh Thắng còn xuất khẩu sang Nhật Bản, Mỹ, Canada, Ý, Úc...
Sản phẩm cà phê từ mô hình của anh Thắng được xuất khẩu tới thị trường Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ... Ảnh: Dân Việt
Mô hình cà phê hữu cơ của anh Thắng không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao mà còn góp phần bảo vệ môi trường, nâng cao thu nhập cho người dân và thúc đẩy phát triển bền vững ở địa phương. Ông Nguyễn Trọng Bình, Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Trường, thành phố Đà Lạt, đánh giá cao mô hình của anh Thắng và cho biết đây là hướng đi đúng đắn, cần được nhân rộng.
Hiện nay, anh Thắng đã thành lập doanh nghiệp riêng, tạo công ăn việc làm ổn định cho 10 lao động chính thức với mức lương 8-10 triệu đồng/tháng và 15 lao động thời vụ với mức lương 6-7 triệu đồng/tháng. Để đảm bảo chất lượng sản phẩm, công ty của anh áp dụng quy trình thu hái chọn lọc, chỉ hái những quả chín 100%. Cà phê sau khi thu hoạch được sơ chế cẩn thận và chuyển đến nhà máy chế biến theo tiêu chuẩn quốc tế. Anh Thắng cũng cam kết thu mua cà phê cho các hộ dân liên kết với mức giá cao hơn giá thị trường khoảng 3.000 đồng/kg, góp phần nâng cao thu nhập và đời sống cho bà con nông dân.
Câu chuyện của anh Bùi Xuân Thắng là một minh chứng cho thấy niềm đam mê, ý chí và tầm nhìn có thể mang lại thành công, ngay cả trong lĩnh vực nông nghiệp đầy thách thức. Anh không chỉ là một nông dân sản xuất cà phê hữu cơ mà còn là một doanh nhân thành đạt, góp phần xây dựng thương hiệu cà phê Việt Nam trên thị trường quốc tế.
