Hiện tại các tỉnh thành phố đang gấp rút làm Căn cước công dân (CCCD) gắn chíp cho người dân. Bộ Công an phấn đấu đến ngày 1/7/2021, một nửa dân số Việt Nam có CCCD gắn chíp. Với nhiều đặc điểm khác với CCCD gắn chip, không ít người đang dùng CMND tỏ ra lo lắng. Dưới đây là 5 điều người đang dùng chứng minh nhân dân phải nắm rõ:
CMND có thời hạn 15 năm và được sử dụng đến khi hết hạn
CMND có giá trị sử dụng 15 năm. Mỗi công dân Việt Nam chỉ được cấp một CMND và có một số CMND riêng. Nếu có sự thay đổi hoặc bị mất CMND thì được làm thủ tục đổi, cấp lại một giấy CMND khác nhưng số ghi trên CMND vẫn giữ đúng theo số ghi trên CMND đã cấp.
Ngoài ra, theo Khoản 2 Điều 38 Luật Căn cước công dân 2014:
CMND đã được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực vẫn có giá trị sử dụng đến hết thời hạn theo quy định; khi công dân có yêu cầu thì được đổi sang thẻ CCCD.
Như vậy, CMND 9 số có thời hạn 15 năm. Công dân không phải đổi CMND sang CCCD gắn chíp nếu thẻ vẫn còn hạn và nguyên vẹn.
CMND có giá trị tương đương CCCD
Hiện nay, trên cả nước đang tồn tại đồng thời các thẻ sau có giá trị tương đương:
- Chứng minh nhân dân 9 số, 12 số;
- Căn cước công dân.
Theo Khoản 1 Điều 20 Luật Căn cước công dân 2014, thẻ CCCD là giấy tờ tùy thân của công dân Việt Nam có giá trị chứng minh về CCCD của người được cấp thẻ để thực hiện các giao dịch trên lãnh thổ Việt Nam. Như vậy, cả CMND và CCCD đều là giấy tờ tùy thân của công dân và có giá trị như nhau, được dùng song song với nhau.
6 trường hợp dùng CMND cần đổi sang CCCD gắn chip
- CMND hết thời hạn sử dụng.
- CMND hư hỏng không sử dụng được.
- Thay đổi họ, tên, chữ đệm, ngày, tháng, năm sinh.
- Thay đổi nơi đăng ký hộ khẩu thường trú ngoài phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
- Thay đổi đặc điểm nhận dạng.
- Mất chứng minh nhân dân.
Khi đổi sang CCCD sẽ bị cắt góc hoặc thu hồi CMND
Khi đổi CMND sang CCCD, trường hợp CMND còn rõ nét (ảnh, số CMND và chữ) thì cấp giấy hẹn trả thẻ CCCD cùng CMND chưa cắt góc cho công dân đến làm thủ tục để sử dụng trong thời gian chờ cấp thẻ CCCD.
Khi trả thẻ CCCD, cán bộ tiếp nhận hồ sơ đề nghị công dân nộp giấy hẹn trả thẻ CCCD cùng với CMND và tiến hành cắt góc phía trên bên phải mặt trước của CMND đó và trả CMND đã được cắt góc cho người đến nhận thẻ.
Trường hợp công dân yêu cầu trả thẻ CCCD qua đường chuyển phát đến địa chỉ theo yêu cầu thì cơ quan quản lý CCCD nơi tiếp nhận hồ sơ tiến hành cắt góc và trả CMND đã cắt góc ngay sau khi tiếp nhận hồ sơ của công dân.
Trường hợp CMND bị hỏng, bong tróc, không rõ nét (ảnh, số CMND và chữ) thì thu, hủy CMND đó, ghi vào hồ sơ và cấp Giấy xác nhận số CMND.
Đổi sang CCCD có thể không cần xin xác nhận số CMND
Theo quy định tại Thông tư 40, khi đổi CMND sang CCCD, Công an sẽ phải cấp Giấy xác nhận số CMND cho người dân. Tuy nhiên, hiện nay, mã QR được in ở mặt trước, phía góc phải trên cùng của thẻ CCCD gắn chip cũng có chứa thông tin số CMND cũ (9 số) khi dùng điện thoại thông minh quét mã.
Vì vậy, hầu hết các trường hợp đổi CMND sang CCCD gắn chip không cần xin xác nhận số CMND (tại nhiều địa phương, Công an chỉ cấp Giấy này khi có yêu cầu).
Tuy nhiên, không phải thẻ CCCD gắn chip nào mã QR cũng chứa số CMND 9 số. Theo đại diện Bộ Công an, hiện CCCD gắn chip lưu trữ được số thẻ của lần đổi gần nhất.
Vậy nên nếu đổi từ CMND 9 số sang CCCD gắn chip thì CCCD gắn chip sẽ lưu trữ được. Còn trường hợp đã đổi nhiều lần từ CMND 9 số sang CCCD mã vạch, rồi tiếp tục đổi từ CCCD mã vạch sang CCCD gắn chip thì chưa lưu trữ được.
Trường hợp này, người dân cần xin xác nhận số CMND để sử dụng khi cần đối chiếu trong thực hiện các thủ tục, giao dịch.
Hoàng Yên (T/h)
