Xôn xao cục thuế TP.HCM truy thu 4,4 tỉ đồng đối với 7 nghệ sỹ

(ĐSPL) - Theo nguồn tin từ cục Thuế TP.HCM, cơ quan này đã mời một số nghệ sỹ lên khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN) trong giai đoạn từ 2009 - 2014.

Kết quả là có 7 người bị truy thu thuế lên tới 4,4 tỉ đồng. Đây lại là một “phi vụ trốn thuế” nữa của những người có thu nhập khủng, nhưng lại đóng thuế bèo khiến dư luận bức xúc!

Cục Thuế TP.HCM vừa truy thu thuế 7 nghệ sỹ với số tiền 4,4 tỉ đồng.

Giở chiêu “né”...nghĩa vụ

Trước đó, năm 2013, cũng tại cục Thuế TP.HCM đã truy thu 5 ca sỹ với số tiền 1,3 tỉ đồng nợ thuế TNCN. Số tiền này là của những ca sỹ hạng sao trên thị trường lúc đó, bị truy thu trong giai đoạn từ 2009 – 2011. Những ca sỹ này cũng đã kê khai thuế nhưng chưa đầy đủ, buộc phòng Thuế TNCN yêu cầu kê khai lại và phát hiện, truy thu số tiền hơn 1,3 tỉ đồng. Đáng chú ý, có người bị truy thu tới gần 700 triệu đồng.

Cách đây nhiều năm, cục Thuế TP.HCM đã chú ý đến đối tượng là nghệ sỹ trong chuyện quyết toán thuế TNCN. Vì đây là đối tượng có nhiều nguồn thu nhưng lại chưa kê khai rõ ràng. Để không bỏ lọt đối tượng thu thuế, cục Thuế đã phối với sở Văn hóa – Thể thao TP.HCM trong hoạt động cấp phép biểu diễn, sở Công Thương TP.HCM trong hoạt động quảng cáo và cả ngành công an về các chương trình biểu diễn nước ngoài của các nghệ sỹ, phối hợp với các đơn vị tổ chức biểu diễn... để có thông tin về thu nhập của nhóm người này.

Theo bà Lê Thị Thu Hương, Phó Cục trưởng cục Thuế TP.HCM, thông thường mọi người sẽ đến cơ quan thuế để kê khai quyết toán thuế hàng năm. Tuy nhiên, rất nhiều nghệ sỹ cho rằng họ đã đóng đủ 10\% thuế cho các đơn vị tổ chức sự kiện, trừ vào tiền cát – xê nên không cần phải quyết toán thuế nữa. Trên thực tế thì đây chỉ là mới là số tiền tạm thu bởi tiền thuế tính theo lũy tiến từ 5\% – 35\%, do vậy, tuỳ vào mức thu nhập, có người sẽ phải đóng thuế TNCN cao hơn mức 10\% và có người sẽ đóng thấp hơn.

Nếu thấp hơn mức 10\% sẽ được hoàn lại tiền thuế. Trong trường hợp nghệ sỹ thành lập công ty và công ty đó ký hợp đồng với đơn vị tổ chức biểu diễn thì phần tính là cát – xê sẽ được tính vào doanh thu công ty và có trách nhiệm phải đóng thuế thu nhập doanh nghiệp và các khoản thuế khác nếu có. Khi đó, tiền mà nghệ sỹ nhận từ công ty mình là tiền lương hoặc tiền công. Tuy nhiên, đây cũng là kẽ hở để cho một số người lợi dụng để né thuế.

Theo đó, khi thành lập công ty thì hầu hết các giao dịch đều qua công ty, thông thường người đại diện lại chính là quản lý trực tiếp họ. Lúc này, nghệ sỹ không phải nộp khoản thuế TNCN nữa mà chuyển sang nộp thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng. Nếu công ty làm ăn bình thường, khai báo lời lãi nghiêm túc thì các khoản thuế đó sẽ được đóng bình thường. Nếu trường hợp họ khai báo thua lỗ thì đương nhiên không phải nộp các khoản thuế đó. Lúc này, nghệ sỹ vẫn hưởng cát – xê của mình mà không tốn một cắc bạc thuế TNCN nào cả. Bảy trường hợp nghệ sỹ bị truy thu 4,4 tỉ đồng tiền thuế đều nằm trong các hành vi trốn thuế nêu trên.

Chia sẻ với PV, một ca sỹ xin được giấu tên thú thật, thông thường thì giới nghệ sỹ thường có rất nhiều nguồn thu. Thứ nhất là tiền cát – xê diễn, rồi tiền quảng cáo, sự kiện và các công việc khác. Do vậy, rất khó để biết được thu nhập chính xác của họ là bao nhiêu. Đó chưa kể “cái bắt tay” giữa ông bầu và nghệ sỹ nữa. Ví như, khi ca sỹ hát ba bài tính tiền cát xê là 30 triệu đồng nhưng trên giấy tờ biên nhận chỉ thể hiện có vài ba triệu đồng để né thuế. Chính vì vậy mới có một số vụ lùm xùm liên quan đến tiền số nhận thật khi cơ quan chức năng phát giác ra.

Bên cạnh đó, còn một số người khai có mức thu nhập thấp hơn so với thực tế để né thuế. Ví như, tại chi cục Thuế Q.10, một nghệ sỹ khai chỉ có mức thu nhập trên một tỉ đồng, tương đương số thuế phải nộp chỉ là gần 300 triệu đồng. Tuy nhiên, sau khi cơ quan thuế tính lại thì nghệ sỹ này có mức thu nhập gần 2 tỉ đồng đồng nên buộc phải nộp số thuế lên đến trên 520 triệu đồng.

Bất công bằng

Thạc sỹ Phan Thị Kim Huyền, chuyên gia tâm lý trung tâm tư vấn Tâm Lý Việt cho rằng, có tâm lý e ngại của một số nghệ sỹ khi tìm đến cơ quan thuế. Họ ngại mình sẽ phải đóng số tiền quá nhiều. Tuy nhiên, chính tâm lý này lại xuất ở nhiều người dẫn tới tình trạng chung là trốn thuế TNCN. Việc này ảnh hưởng tới uy tín của nghệ sỹ, tổn thất cho ngân sách cho Nhà nước, và đặc biệt, nếu bị truy thu và không có khả năng đóng thuế thì cá nhân đó có thể bị truy tố theo quy định pháp luật.

Hơn nữa, nghệ sỹ vốn là những người được công chúng yêu mến, trong khi người dân vẫn đóng thuế bình thường nhưng “thần tượng” lại trốn thuế thì bất công bằng cho xã hội, gây ra những hệ lụy xấu. Đồng quan điểm, TS Lê Văn Tâm, chuyên gia kinh tế, ĐHQG TP.HCM cho biết, việc những người có thu nhập cao đến ngưỡng phải đóng thuế thu nhập cá nhân là lẽ bình thường. Trên thế giới, người ta đều làm việc đó chứ không riêng gì chúng ta. Tuy nhiên, một số người, đặc biệt là thu nhập càng nhiều lại hay trốn thuế hoặc có dấu hiệu trốn thuế làm thất thu rất lớn cho ngân sách Nhà nước.

Bên cạnh đó, họ còn tạo ra những tiền lệ xấu cho người khác. Xét cho công bằng, ai có thu nhập bao nhiêu thì phải đóng thuế bấy nhiêu, tránh để người thu nhập ít lại đóng thuế đều đặn còn người thu nhập nhiều lại không đóng đồng thuế nào cả. Luật sư Nguyễn Đăng Liêm, cố vấn cao cấp văn phòng Luật sư Quang Trung, đoàn Luật sư TP.HCM cho biết, theo quy định, đến thời hạn kê khai quyết toán thuế thì đương nhiên những người trong diện kê khai quyết toán phải đến các cơ quan thuế để làm các thủ tục, đó là thời điểm cuối tháng Ba hàng năm.

Trong quá trình kê khai quyết toán, nếu phát sinh các vấn đề liên quan, cơ quan thuế sẽ yêu cầu người khai phải khai lại và sẽ truy thu, nếu phát hiện người khai không đúng với thực tế. Nếu phát hiện và truy thu nhưng người nộp không thực hiện thì cơ quan thuế có thể chuyển hồ sơ cho các Cơ quan điều tra, tố tụng để tiến hành các bước tiếp theo. Trên thế giới đã có nhiều người nổi tiếng trốn thuế bị điều tra, truy tố. Còn ở Việt Nam, tình trạng này đã diễn ra từ lâu nhưng vẫn chưa có biện pháp xử lý mạnh tay nên nhiều người nhờn luật.